Όλοι οφείλουμε να καταλάβουμε τι έχει συμβεί και πού βρίσκεται ύστερα από εννέα χρόνια ύφεσης και οκτώ χρόνια μνημονίων η οικονομία της χώρας. Εμείς οι άνθρωποι της πραγματικής οικονομίας δεν επιτρέπεται να μιλάμε γενικά και αόριστα περί βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά πολύ στοχευμένα και συγκεκριμένα.
Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κορκίδη*
*Πρόεδρος της ΕΣΕΕ και του ΕΒΕΠ
Όλοι οφείλουμε να καταλάβουμε τι έχει συμβεί και πού βρίσκεται ύστερα από εννέα χρόνια ύφεσης και οκτώ χρόνια μνημονίων η οικονομία της χώρας. Εμείς οι άνθρωποι της πραγματικής οικονομίας δεν επιτρέπεται να μιλάμε γενικά και αόριστα περί βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά πολύ στοχευμένα και συγκεκριμένα.
Εάν λοιπόν διαβάσουμε προσεκτικά τους εθνικούς λογαριασμούς, θα δούμε ότι το 2017 η οικονομία ανέκαμψε με το ζόρι, ενώ ασθενική ανάπτυξη αναμένεται και το 2018, αφού οι αρχικές προβλέψεις επισημαίνουν ότι δεν θα ξεπεράσει το 2%.
Το 2017 μπορεί να ήταν μια χρονιά που οι δείκτες επέστρεψαν σε θετικό έδαφος, αλλά δεν παύει να είναι ένας ακόμα κρίκος στην αλυσίδα της λιτότητας και υπερφορολόγησης με 52 δισ. ευρώ, που έχει σαρώσει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από το 2010 έως σήμερα.
Αυτό τουλάχιστον έδειξε η αδύναμη ανάκαμψη με αύξηση του ΑΕΠ 1,4%, πολύ χαμηλότερη της αρχικής πρόβλεψης για 2,7%. Αυτή η χαμηλή πτήση της οικονομίας διαμόρφωσε το ΑΕΠ το 2017 σε τρέχουσες τιμές στα 177,7 δισ. ευρώ και την καταναλωτική δαπάνη στα 158,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 123,3 δισ. ευρώ ήταν δαπάνες νοικοκυριών.
Αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, βλέποντας τους αριθμούς, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος μόλις κατά 1,4% οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην τεχνική αντίδραση της οικονομίας, αλλά το φαινόμενο του «ελατηρίου» που αναμέναμε σίγουρα δεν προέκυψε, επιβεβαιώνοντας τους φόβους μας ότι το ελατήριο της οικονομίας είναι «σκουριασμένο». Αυτό βεβαίως οφείλεται σε πολλούς λόγους, αλλά κυρίως στο γεγονός ότι οι «στρόφιγγες» των τραπεζών παραμένουν κλειστές, με την καθαρή ροή χρηματοδότησης στο -1,6%, που σημαίνει λιγότερα 2 δισ. ευρώ από όσα χρειάζεται η ελληνική αγορά τον μήνα. Απόδειξη είναι η μείωση των καταθέσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων κατά 1,6 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα στις άλλες χώρες της Ε.Ε. η μέση μηνιαία καθαρή ροή είναι 3,4% στις επιχειρήσεις και 2,9% στα νοικοκυριά.
Η εικόνα θα ήταν ακόμα χειρότερη αν προς το τέλος του περασμένου έτους δεν καταγραφόταν μεγάλη αύξηση των επενδύσεων κατά 28%, καθώς και μεγάλη αύξηση του τουρισμού, που έφτασε τους 27 εκατ. επισκέπτες. Επιπλέον μπορεί να αυξήθηκαν οι εξαγωγές μας κατά 13% και να έφτασαν τα 59 δισ. ευρώ, αλλά αυξήθηκαν και οι εισαγωγές μας από τα 54 δισ. το 2016 στα 61 δισ. ευρώ το 2017.
Παρά ταύτα οι αριθμοί δείχνουν την αλυσίδα την οποία πρέπει να ακολουθήσει η χώρα για να βγει με σταθερό βηματισμό από το τούνελ της ύφεσης. Και αυτή δεν είναι άλλη από τις επενδύσεις παγίων στο ηλεκτρονικό εμπόριο, τον τουρισμό, τη βιομηχανία, τη ναυπηγοεπισκευή, αλλά και στον πρωτογενή τομέα της αγροδιατροφής. Αυτή η νέα οικονομία, με καινοτόμα προϊόντα που μπορούν να εξαχθούν και να οδηγήσουν σε αύξηση της απασχόλησης και των εισοδημάτων, αναζητείται στο εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο που είναι μνημονιακή υποχρέωση και πρέπει να καταθέσει η κυβέρνηση στους δανειστές στο πλαίσιο της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης. Σε αυτή την προσπάθεια ανάπτυξης που έπρεπε να γίνει στην αρχή και όχι στο τέλος της οκταετίας οφείλουμε να έχουμε μερίδιο οι μικρομεσαίοι. Γι’ αυτό τον λόγο η ΕΣΕΕ διοργανώνει τέλος Απριλίου ένα συνέδριο, όπου οι μικρομεσαίοι θα προτείνουν και θα αποφασίσουν το αναπτυξιακό σχέδιο για τους μικρομεσαίους.
Η διαπραγμάτευση της τέταρτης αξιολόγησης και η επόμενη μέρα δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, αφού προϋποθέτει να κλείσουν 88 προαπαιτούμενα και πέντε μέτωπα, όπως το δημοσιονομικό, η εποπτεία, η διευθέτηση του χρέους, η έξοδος στις αγορές και το αναπτυξιακό σχέδιο. Εμείς μόνο στο τελευταίο μέτωπο μπορούμε να παρέμβουμε και αυτό θα κάνουμε, καταθέτοντας το εγχειρίδιο ενός «tailor made» αναπτυξιακού σχεδίου για την οικονομία και την επιχειρηματικότητα της χώρας μας.
Στόχος μας η επιστροφή στην κανονικότητα και η δημιουργία του οδικού χάρτη για το ελληνικό εμπόριο και της μικρομεσαίας επιχείρησης για την επόμενη δεκαετία.