Στον ποιητή Μιχαήλ Μήτρα ανήκει η αρχική έμπνευση της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Ο Έλληνας ποιητής, το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη ημέρα γι’ αυτό.
Στον ποιητή Μιχαήλ Μήτρα ανήκει η αρχική έμπνευση της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Ο Έλληνας ποιητής, το φθινόπωρο του 1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, και να οριστεί συγκεκριμένη ημέρα γι’ αυτό.
Η ημέρα της εαρινής ισημερίας
Η εισήγησή του έφτασε με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης Κώστα Στεργιόπουλου, προέδρου τότε της Εταιρείας Συγγραφέων. Η ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το φωτεινό πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους. Η πρώτη Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998, στο παλαιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά.
Την επόμενη χρονιά, ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης της Ελλάδας στην Unesco, εισηγήθηκε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, όπως η 21η Ιουνίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε.
Το σκεπτικό της απόφασης
Τον Οκτώβριο του 1999, στη γενική διάσκεψη της Unesco στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη τέχνη αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την ταυτότητά της.
Ο Διεθνής Πολιτιστικός Οργανισμός θέλησε με αυτό τον τρόπο να προωθήσει την τέχνη της ποίησης - και συγκεκριμένα τις προσπάθειες των μικρών εκδοτών να τυπώνουν συλλογές νέων ποιητών, την επιστροφή της προφορικής παράδοσης με την ανάγνωση ποιημάτων ενώπιον κοινού και την αποκατάσταση ενός διαλόγου μεταξύ της ποίησης και των άλλων μορφών τέχνης, πάνω στον αφορισμό του Ντελακρουά: «Δεν υπάρχει Tέχνη χωρίς Ποίηση».
Εκδηλώσεις
Τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης διοργανώνονται εκδηλώσεις και αφιερώματα στην Αθήνα, με αφορμή την ημέρα και με κοινό στόχο την προώθηση της Τέχνης της Ποίησης.
Ένα απόγευμα στην έκθεση της Βουλής για τον Μανόλη Αναγνωστάκη
Τετάρτη 21/3, 18:30 | Εκθεσιακός χώρος Ιδρύματος της Βουλής
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία συμμετέχει στον εορτασμό για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Την Τετάρτη 21 Μαρτίου, στο πλαίσιο της έκθεσης «Τό θέμα εἶναι τ ώ ρ α τί λές. Η ζωή και το έργο του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη», που φιλοξενείται από τις 12 Φεβρουαρίου στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση αφιερωμένη στον κορυφαίο ποιητή της μεταπολεμικής περιόδου.
Ανάμεσα στα χειρόγραφα, τα προσωπικά αντικείμενα και τις ποιητικές συλλογές του Μανόλη Αναγνωστάκη, καθώς και στα τεκμήρια των εποχών που αυτός και οι ομότεχνοί του έδρασαν, ο ποιητής και συγγραφέας Παντελής Μπουκάλας και η Ομότιμη Καθηγήτρια του ΑΠΘ Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου θα μιλήσουν για τον ποιητή και το αποτύπωμα που άφησε στα πεδία του πολιτισμού και της πολιτικής, ενώ ο Μιχάλης Γρηγορίου, θα μοιραστεί την εμπειρία της μελοποίησης των έργων του. Οι ηθοποιοί Μαρία Σκουλά και Θανάσης Δόβρης, θα απαγγείλουν επιλεγμένα ποιήματα του Μανόλη Αναγνωστάκη.
Η εκδήλωση εντάσσεται στο πρόγραμμα της διοργάνωσης «Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» της UNESCO.
Παγκόσμια Μέρα Ποίησης στον Ιανό
Τετάρτη 21/3, 19.00 | Ιανός (Σταδίου 24, Κέντρο)
Για 12η συνεχόμενη χρονιά, ο Ianos και περισσότεροι από 70 άνθρωποι του πνεύματος (ποιητές, συγγραφείς, ζωγράφοι, συνθέτες, τραγουδιστές και δημοσιογράφοι), διοργανώνουν το μεγάλο αφιέρωμα στην ποίηση.
Συμμετέχουν αλφαβητικά: Αγγελάκη - Ρουκ Κατερίνα, Αθανασίου Δημήτρης, Αλεξάνδρου Χρυσούλα, Ανδριόπουλος Ηλίας, Ανδρουλάκης Μίμης, Αντιόχου Γιάννης, Αυγερινού Αλεξάνδρα, Βρανούση Ντιάνα, Γαρεδάκη Ματίνα, Γιανναράς Χρήστος, Γιαννάτου Σαββίνα, Δάνδολος Στέφανος, Δασκαλόπουλος Δημήτρης, Διβάνη Λένα, Δρογώσης Στάθης, Ευσταθιάδης Γιάννης, Ζαλμάς Σταύρος, Ζατέλη Ζυράννα, Ζάχαρη Μαρία, Θηβαίος Χρήστος, Θωμαϊδης Κώστας, Ιωάννου Οδυσσέας, Καρατζάς Νικόλαος, Καστανιώτης Θανάσης, Κουρεκτζιάν Βερονίκ, Κοντολέων Κώστια, Κοντολέων Μάνος, Κορκολής Στέφανος, Κουλίεβα Ταμίλα, Κουνελάκης Δημήτρης, Κριτσέλη Γιώτα, Κρομμυδάς Κώστας, Κωνσταντίνου Φωτεινή, Κωσγάκης Κωστής, Ληναίος Στέφανος, Λιαποπούλου Μαρία, Λογοθέτης Ηλίας, Μάινας Στέλιος, Μανουσάκη Σοφία, Μαούνης Νίκος, Μαυρουδής Νότης, Μέρμηγκα Καρολίνα, Μηλιώνη Σόνια, Μήτσου Ανδρέας, Μονεμβασίτης Γιώργος, Μπάιλα Τέσσυ, Μπαρακλή Ισμήνη, Μπούρας Κωνσταντίνος, Νικολακοπούλου Λίνα, Νούση Δήμητρα, Παναγίδου Μαρία, Παπαδάκη Λουκία, Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος, Πατρίκιος Τίτος, Ρουμάνη Λήδα, Σαββάκη Μαρία, Σιώκου Γιώγια, Στασινοπούλου Μαρία, Στεφανάκης Δημήτρης, Τζαννές Τίμος, Τζαννετάτος Παναγιώτης, Τζίγκος Βασίλης, Φιλιππαίος Αντώνης, Φουντουλάκη Κασσάνδρα, Φωτίου Έλλη, Χαβουτζάς Λευτέρης, Χαραλαμπίδης Ρένος, Χατζάκης Σωτήρης, Χριστοδουλίδου Χρυσταλένη, Χρονάς Γιώργος.
Επίσης, συμμετέχει η ομάδα των εκδόσεων της Μικρής Άρκτου. Συντονίζει ο δημοσιογράφος Νίκος Θρασυβούλου.
H βραδιά θα ξεκινήσει με γαλλική μουσική από τους «La chanteuse». Η Έλενα Παπαδημητρίου στο τραγούδι και ο Γιώργος Αναστασόπουλος στο πιάνο, μας ταξιδεύουν στη γαλλική μουσική από την Edith Piaf και μας μεταφέρουν την ατμόσφαιρα της κλασικής περιόδου του γαλλικού Chanson.
10 χρόνια «Ποιητικής» στο Public Cafe Συντάγματος
Τετάρτη 21/3, 20.30 | Public Συντάγματος
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης και τα 10 χρόνια του περιοδικού «Ποιητική», το συγκρότημα Penny Dreadful θα παίξει μουσική και οι συνεργάτες του περιοδικού θα διαβάσουν τα ποιήματά τους.
«Η Ποιητική Γενιά του 1970»: Εκδήλωση στη Φιλοσοφική σχολή του ΕΚΠΑ
Τετάρτη 21/3, 14.00 | Αμφιθέατρο Aula
Η Κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών εορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης και διοργανώνει εκδήλωση με τίτλο: «Η Ποιητική Γενιά του 1970». Δώδεκα ποιητές και ποιήτριες διαβάζουν ποιήματά τους, στο Αμφιθέατρο Aula του κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής, στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου.
Θα διαβάσουν ποιήματά τους οι: Νάσος Βαγενάς Ηλίας Γκρής Γιάννης Ευσταθιάδης, Πάνος Κυπαρίσσης, Γιώργος Μαρκόπουλος, Παυλίνα Παμπούδη, Αθηνά Παπαδάκη, Μανόλης Πρατικάκης, Αντώνης Φωστιέρης, Γιώργος Χουλιάρας, Δήμητρα Χριστοδούλου, Γιώργος Χρονάς.
«Σταυροδρόμια της ποίησης - Κύκλος Ι - Γιάννης Σκαρίμπας - Νίκος Καββαδίας» στο Δημαρχείο Περιστερίου. Τετάρτη 21/3, 19.00
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, η παρέα ποιητών της πόλης, σε συνεργασία με το δήμο Περιστερίου, παρουσιάζει την εκδήλωση «Σταυροδρόμια της ποίησης – Κύκλος Ι – Γιάννης Σκαρίμπας – Νίκος Καββαδίας», στο αμφιθέατρο του δημαρχείου Περιστερίου (Σταθμός Μετρό «Περιστέρι»). Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Μελοποιημένα ποιήματα τους ερμηνεύουν οι: Αναστασία Παπαδημητρίου, Θανάσης Σωτηρόπουλος, Δέσποινα Στεφανίδου. Προλογίζει ο Συμεών Σταμπουλού. Χαιρετίζει ο Πρόεδρος των Φίλων του Γ. Σκαρίμπα: Κώστας Μπαϊρακτάρης.
Διαβάζουν ποιητές της πόλης οι: Βιβή Γεωργικά, Ντίνα Γεωργαντοπούλου, Ευαγγελία Ρουμελιώτου – Δαρσινού, Γεωργία Κουμπαρούλη, Δημήτρης Κούνδουρος, Δημήτρης Μωρογιάννης, Χρήστος Σκιαδαρέσης, Βαγγ. Τσερεμεγκλής, Μαρία Φλώρου, Αργύρης Χατζηνάκης. Βίντεο παρουσίασης: Νίκος Θεοδοσίου. Την εισαγωγική ομιλία θα κάνει ο Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Ευριπίδης Γαραντούδης.
Στο μουσικό μέρος (επιμέλεια: Αναστασία Γεωργάκη, Αν. Καθηγήτρια Τμήματος Μουσικών Σπουδών Φιλοσοφικής Σχολής) θα ακουστούν μελοποιημένα ποιήματα ποιητών της Γενιάς του 1970. Συντελεστές: Χρήστος-Δαυίδ Νταούλας (πιάνο) και Αναστασία Καπετανάκη (φωνή). Την εκδήλωση θα παρουσιάσει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιάννης Ν. Μπασκόζος.
«Η Μούσα τραγουδάει»: Εκδήλωση αφιερωμένη στη μελοποιημένη ποίηση
Πέμπτη 22/3, 19:30 | Θέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης (Μασσαλίας 22, Κέντρο)
Το Hellenic American College (HAEC) σε συνεργασία με το Hellenic American University (Nashua, NH, USA) και το Ωδείο Φίλιππος Νάκας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης (21 Μαρτίου), παρουσιάζουν εκδήλωση αφιερωμένη στην μελοποιημένη ποίηση.
Οι Έλληνες έχουν τραγουδήσει τους ποιητές τους, συχνά και πριν τους διαβάσουν. Από τον «Ερωτόκριτο» μέχρι την «Ανθισμένη αμυγδαλιά» και από το «Άξιον Εστί» μέχρι τον «Σταυρό του Νότου», οι περισσότερες λογοτεχνικές σχολές της χώρας έχουν αποκτήσει θέση μέσα στο ελληνικό τραγούδι και το έργο των εκπροσώπων τους έχει αποτυπωθεί βαθιά στη συνείδηση του κόσμου μέσω της δύναμης της μελοποίησης. Στην εκδήλωση, νότες και λόγος ενώνονται, αναδεικνύοντας την ποιητικότητα της μελωδίας και τη μουσικότητα των στίχων, σε μια βραδιά με συνθέσεις του Μάνου Χατζιδάκι και στίχους ποιητών, όπως ο Νίκος Γκάτσος και ο Οδυσσέας Ελύτης.
Στο μουσικό πρόγραμμα της βραδιάς, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της γνωστής τραγουδίστριας Έλλης Πασπαλά, Καθηγήτριας Τραγουδιού στο HAEC και στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας, τα τραγούδια θα ερμηνεύσουν οι φοιτητές του Προγράμματος Μουσικής (BM) του Hellenic American College: Στέβη Σεμιτέκολου και Stephen Aderinto, και οι σπουδαστές του Ωδείου Φίλιππος Νάκας: Δήμητρα Σελεμίδου, Χρήστος Λόλας και Στέλιος Γκρέκας. Μαζί τους οι μουσικοί του Ωδείου Φίλιππου Νάκα: Παναγιώτης Κουκούτας (κιθάρα), Παναγιώτης Μαλανδρής (πιάνο), Παναγιώτης Ζευκιλής (κοντραμπάσο), Θωμάς Γιαννακόπουλος (σαξόφωνο). Στα ιντερλούδια θα παρεμβάλλονται αναγνώσεις ποιημάτων σε νέες μεταφράσεις από τις φοιτήτριες του Προγράμματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (BAELL) του HAEC, Μαρίνα-Θεοδώρα Γαλανού και Light Ανδρουλάκη και τον καθηγητή τους Βασίλη Μανουσάκη.
Μουσική επιμέλεια: Έλλη Πασπαλά, Ωδείο Φίλιππος Νάκας, Ιωάννης Τσελίκας (HAEC).
Βραδιά αφιερωμένη στον Χιλιανό αγωνιστή ποιητή Pablo Neruda
Τετάρτη 21 Μαρτίου στις 19.30 | Χαλκοκονδύλη 25, Ελληνική Δημοκρατία
Μια βραδιά αφιερωμένη στην Παγκόσμια ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου) και συγκεκριμένα στον Χιλιανό αγωνιστή ποιητή Pablo Neruda, με την προβολή της ταινίας «Neruda» (2016) του σκηνοθέτη Πάμπλο Λαραΐν. Πρόκειται για μια ποιητική και σε πολλά σημεία μυθοπλαστική βιογραφία, η οποία αποδίδει με πρωτότυπο τρόπο το πνεύμα του σπουδαίου λογοτέχνη, ενώ στοχάζεται πολυδιάστατα πάνω στην καλλιτεχνική δημιουργία και την αληθινή ζωή. Η ταινία διαδραματίζεται στα 1948, χρονιά που το Κομμουνιστικό Κόμμα τίθεται εκτός νόμου και ο ήδη διάσημος ποιητής διώκεται, ενώ παράλληλα συνθέτει την κορυφαία ποιητική του συλλογή «Κάντο Χενεράλ».
Στη διάρκεια του αφιερώματος, θα διαβαστούν αποσπάσματα από το «Κάντο Χενεράλ» ενώ θα ακουστούν αποσπάσματα από την ομώνυμη σύνθεση του Μίκη Θεοδωράκη.
Τέλος, ανήμερα της 21ης Μαρτίου η ΕΡΤ θα εκπέμπει...ποιητικά, με ξεχωριστές θεματικές ενότητες, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, με συνεντεύξεις, καλεσμένους στο στούντιο, απαγγελίες και ειδικά αφιερώματα διανθισμένα από σπάνιο αρχειακό υλικό.