Κόσμος
Δευτέρα, 28 Αυγούστου 2006 17:35

Νάνος ο Πλούτωνας

Ο Πλούτωνας ήταν ένας από τους τρεις γιους του Κρόνου και της Ρέας, μαζί με τον Δία και τον Ποσειδώνα. Στις 24 Αυγούστου περίπου 1.000 αστρονόμοι χώρισαν τον Πλούτωνα από τους αδελφούς του, αφαιρώντας του το καθεστώς του πλανήτη και υποβιβάζοντάς τον σε μια νέα κατηγορία ουρανίων σωμάτων που ονομάζονται πλανήτες-νάνοι.

Ποιο είναι το πρακτικό αποτέλεσμα αυτής της επιστημονικής ανακοίνωσης; Οτι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος μειώνονται σε οκτώ (Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Αρης, Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας), και τα εγχειρίδια του κλάδου πρέπει να αλλάξουν.

Οι αστρονόμοι κατέληξαν στη σύμβαση ότι πλανήτες θα θεωρούνται τα σώματα που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Ηλιο, διαθέτουν αρκετή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχουν αποκτήσει σφαιρικό σχήμα και κυριαρχούν στην τροχιακή ζώνη στην οποία κινούνται.

Ο Πλούτωνας βγαίνει εκτός λίστας, αφού η τροχιά του τέμνει την τροχιά του πολύ μεγαλύτερου Ποσειδώνα.

Ο Πλούτωνας είναι (ήταν) ο μόνος πλανήτης που ανακαλύφθηκε στον 20ο αιώνα, από τον Clyde Tombaugh στις 18 Φεβρουαρίου του 1930. Είναι ο μικρότερος πλανήτης (είναι πιο μικρός και από την Σελήνη) και ο πιο απομακρυσμένος από τον ήλιο.

Είναι ορατός μόνο με ισχυρά τηλεσκόπια. Λογικό για κάποιον που στην αρχαία ελληνική μυθολογία ήταν γνωστός ως Αδης (Αΐδης=αόρατος).

Οπως συμβαίνει στον Ουρανό έτσι και στον Πλούτωνα το επίπεδο του ισημερινού του, είναι κάθετο στο επίπεδο της τροχιάς του, ενώ η περιφορά του γύρω από τον Ήλιο είναι αντίθετη από αυτήν των άλλων πλανητών.

Ο Πλούτωνας αποτελείται μάλλον από ένα μείγμα βράχων και παγωμένου νερού. Δεν είναι γνωστό εάν ο Πλούτωνας έχει πραγματικά μια ατμόσφαιρα, αλλά οι εικόνες του Hubble που λήφθηκαν, όταν ήταν ο πλανήτης πλησιέστερα στον ήλιο, δείχνουν ότι μια λεπτή ατμόσφαιρα μπορεί να σχηματίζεται λόγω της ηλιακής θέρμανσης της επιφάνειας.

Η επιφάνεια του καλύπτεται από πάγους μεθανίου, αζώτου και διοξειδίου του άνθρακα. Τα υλικά αυτά βρίσκονται σε αέρια κατάσταση μόνο κατά την διάρκεια κατά την οποία ο πλανήτης βρίσκεται στο περιήλιο (στην κοντινότερη απόστασή του από τον Ήλιο). Στον Πλούτωνα συμβαίνει κάτι πολύ περίεργο με την ατμόσφαιρα του: είναι ο μοναδικός πλανήτης του οποίου η ατμόσφαιρα ορισμένα χρόνια, κατά την διάρκεια της περιφοράς του γύρω από τον Ήλιο, παγώνει και "πέφτει" πάνω στην επιφάνεια του, κάτι που αναμένεται να συμβεί και πάλι γύρω στο 2020.

Ο δορυφόρος του, ο Χάροντας, έχει μέγεθος το 1/6 του πλανήτη, σχετικά μεγάλος για τον Πλούτωνα. Το 2006 ανακαλύφθηκαν κι άλλοι δυο μικροί δορυφόροι σε τροχιά γύρω του, η Νύχτα, και η Υδρα, από το εννιακέφαλο τέρας, φύλακα του Κάτω Κόσμου.