Κόσμος
Τρίτη, 12 Σεπτεμβρίου 2006 18:39

Κόρη 2.500 ετών ζητά μορφή και μορφιά

Εντεκάχρονη, που πέθανε πριν περίπου 2.500 έτη, θα «ζωντανέψει», αν ευοδωθεί σχέδιο επιστημόνων του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

Το κρανίο του κοριτσιού, που οι αρχαιόλογοι ονόμασαν Μύρτις και πέθανε κατά τη διάρκεια του λοιμού ο οποίος έπληξε την Αθήνα στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου, βρέθηκε σε μία ομαδική ταφή χρονολογούμενη στα 430-426 π.Χ.

Ο επίκουρος καθηγητής οδοντιατρικής στο ΕΚΠΑ Μανώλης Παπαγρηγοράκης, ο οποίος πραγματοποιεί έρευνες σχετικά με την κατατομή των αρχαίων Ελλήνων, υπέβαλε πρωτόκολλο ανάπλασης του κρανίου έτσι ώστε να αποδοθεί η μορφή που είχε η Μύρτις και να εκτεθεί ή στο Μουσείο Κρανιοπροσωπικής Εξέλιξης και Ιστορίας της Οδοντιατρικής του ΕΚΠΑ ή το Μουσείο Κεραμεικού.

Το κρανίο της Μύρτιδας, το οποίο εκτίθεται αυτές της ημέρες στο περίπτερο 7 της ΔΕΘ, βρέθηκε ανάμεσα σε άλλους 150 σκελετούς κατά τη διάρκεια ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν στον Κεραμεικό το 1994-95.

Εργαστηριακές αναλύσεις έλυσαν ένα «αίνιγμα» 2.500 χρόνων. Βρήκαν ότι αιτία του λοιμού στην Αθήνα της εποχής του Πελοποννησιακού Πολέμου ήταν η θανατηφόρα επιδημία τυφοειδούς πυρετού που οφειλόταν στο μικρόβιο της σαλμονέλας, το οποίο ανακάλυψαν στον πολφό τριών δοντιών.

Η ανάλυση του DNA του πολφού δοντιών μπορεί να οδηγήσει σε αναδρομική διάγνωση, ακόμα και αρχαίων μολυσματικών ασθενειών, υπό την προϋπόθεση ότι συνοδεύονταν από μικροβιαιμία. Στις περιπτώσεις αυτές ο μικροβιακός παράγοντας που κυκλοφορεί στο αίμα, άρα και στο εσωτερικό του δοντιού, μετά τη νέκρωσή του παγιδεύεται εκεί, όπου και μουμιοποιείται.

Τώρα οι επιστήμονες στρέφονται στην ανάλυση του DNA από το σκελετό ενός αλόγου που βρέθηκε στα όρια του λάκκου με την ομαδική ταφή. «Τα αποτελέσματα των αναλύσεων θα είναι έτοιμα εντός του ακαδημαϊκού έτους και εάν βρεθεί ότι το άλογο πέθανε από τυφοειδή πυρετό θα είμαστε μπροστά σε μια πολύ σημαντική νέα ανακάλυψη, διότι σήμερα ο τύφος δεν προσβάλλει τα ζώα. Δηλαδή θα έχουμε πληροφορίες για τη δομή του DNA της αρχαίας σαλμονέλας και θα δούμε πως άλλαξε η αλληλουχία του, πράγμα που σημαίνει ότι θα μας πλησιάσουν πολλές φαρμακευτικές εταιρείες» ανέφερε ο επιβλέπων του προγράμματος κ. Παπαγρηγοράκης, ο οποίος επισήμανε ακόμη ότι προωθείται η δημιουργία Κέντρου Μελέτης Αρχαίου DNA στο πλαίσιο του οποίο θα «χαρτογραφηθούν» τα μικρόβια της Αρχαίας Ελλάδας.

ΑΠΕ-ΜΠΕ