Η Ε.Ε. «πριμοδοτεί» την πράσινη ενέργεια

Από την έντυπη έκδοση 

Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]

Η αύξηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και η διευκόλυνση των καταναλωτών να γίνουν οι ίδιοι παραγωγοί, αποτελούν τους βασικούς στόχους της πρότασης οδηγίας της Κομισιόν, που υιοθέτησε καταρχήν (γενική προσέγγιση) το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. Η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για να αρχίσει το Συμβούλιο διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μόλις εγκρίνει κι αυτό τη διαπραγματευτική εντολή του (διαδικασία συναπόφασης).

Τον Νοέμβριο του 2016 η Επιτροπή υπέβαλε τη δέσμη μέτρων για την καθαρή ενέργεια, η οποία αποτελoύνταν από οκτώ νομοθετικές προτάσεις, μεταξύ αυτών και η οδηγία για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Η εν λόγω οδηγία εντάσσεται στο πλαίσιο της κοινοτικής στρατηγικής του 2015 για μια ενεργειακή ένωση με μακρόπνοη πολιτική για το κλίμα.

Η Ε.Ε. έχει δεσμευτεί να αυξήσει έως το 2030 σε τουλάχιστον 27% το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη συνολική ενεργειακή κατανάλωσή της. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που χάραξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2014, η οδηγία επιβεβαιώνει αυτόν τον δεσμευτικό στόχο και θεσπίζει το κατάλληλο πλαίσιο και τα εργαλεία για την επίτευξή του. Η νέα νομοθεσία καλύπτει τη βιοενέργεια, τη βιωσιμότητα, τις μεταφορές, την ηλεκτρική ενέργεια, τη θέρμανση και την ψύξη, επικεντρώνεται δε ιδίως στην ενδυνάμωση των καταναλωτών. Η διευκόλυνση και η ενίσχυση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από τους καταναλωτές αποτελούν βασικό στοιχείο της θέσης του Συμβουλίου.

Τα κύρια στοιχεία της γενικής προσέγγισης του Συμβουλίου Υπουργών είναι τα ακόλουθα:

• Θεσπίζονται για τους καταναλωτές απλουστευμένες διαδικασίες κοινοποίησης όσον αφορά τις εγκαταστάσεις μικρής κλίμακας και ορίζονται πλέον με σαφήνεια τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των «αυτοκαταναλωτών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές» καθώς και των «κοινοτήτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας».
• Όσον αφορά τη θέρμανση και την ψύξη, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να επιτύχουν ενδεικτική ετήσια αύξηση του μεριδίου της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κατά 1 ποσοστιαία μονάδα. 
• Στον τομέα των μεταφορών, ο στόχος για το 2030 όσον αφορά την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές τίθεται στο 14% για κάθε κράτος-μέλος, ενώ ορίζεται υποστόχος 3% για τα «προηγμένα βιοκαύσιμα».
• Το ισχύον όριο του 7% για τα βιοκαύσιμα πρώτης γενιάς διατηρείται, προκειμένου να παρασχεθεί ασφάλεια στους επενδυτές. Εάν ένα κράτος-μέλος θέσει χαμηλότερο όριο, θα ανταμειφθεί με τη δυνατότητα να μειώσει τον συνολικό του στόχο για τις ανανεώσιμες πηγές στον τομέα των μεταφορών.
• Η ηλεκτροκίνηση ενθαρρύνεται ιδιαίτερα με δύο πολλαπλασιαστές: 5x για τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις οδικές μεταφορές και 2x για τις σιδηροδρομικές μεταφορές.

Τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να ανοίξουν τα εθνικά τους καθεστώτα στήριξης πέραν των συνόρων τους, δηλαδή σε παραγωγούς ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές οι οποίοι βρίσκονται σε άλλα κράτη-μέλη, όμως η τελική απόφαση εναπόκειται στα ίδια. 

Ένα άλλο σημαντικό στοιχεία της νέας οδηγίας αφορά τις επενδύσεις στην ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, όπου επιδιώκεται η σταθερότητα της χρηματοδοτικής στήριξης εμποδίζοντας τις αδικαιολόγητες αναδρομικές αλλαγές των καθεστώτων στήριξης.