Με διπλό ρόλο σε μια παράσταση που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία, σε ένα ονειρικό παραμύθι για μεγάλους, η ηθοποιός Γιούλικα Σκαφιδά μάς μιλά για το αριστούργημα του Χένρικ Ίψεν, «Πέερ Γκυντ», που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Με διπλό ρόλο σε μια παράσταση που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία, σε ένα ονειρικό παραμύθι για μεγάλους, η ηθοποιός Γιούλικα Σκαφιδά μάς μιλά για το αριστούργημα του Χένρικ Ίψεν, «Πέερ Γκυντ», που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη, στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Μιλήστε μας για την υπόθεση του έργου.
«Το έργο παρακολουθεί τη ζωή του Πέερ Γκυντ στο πέρασμα του χρόνου, του “Σκανδιναβού Δον Κιχώτη” που είναι γνωστός στο χωριό του για τα παραμύθια του. Ο Πέερ Γκυντ, στην προσπάθειά του να γίνει μέγας και τρανός, περιπλανιέται καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου: γνωρίζει τόπους, ανθρώπους, ξωτικά, ερωτεύεται, αμφισβητείται, πλουτίζει. Γέρος πια και χορτασμένος, επιστρέφει πίσω στον τόπο του, στη Νορβηγία, και καλείται να απαντήσει στο ερώτημα κατά πόσο ήταν ο εαυτός του κατά της διάρκεια της ζωής του».
Γραμμένο το 1867, σε ποια χαρακτηριστικά οφείλει τη διαχρονικότητά του;
«O Ίψεν γράφει τον “Πέερ Γκυντ” το 1867, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιταλία. Βασική επιρροή του, ο ομώνυμος ήρωας των λαϊκών παραμυθιών της Νορβηγίας. Τοποθετεί τον ήρωα να στοχάζεται, κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής του σε διάφορους τόπους, την έννοια του εαυτού, τα όνειρα, τους πειρασμούς, το καλό και το κακό. Αγωνίες και ερωτήματα που απασχολούν και τον σύγχρονο άνθρωπο και, ίσως, είναι πιο επίκαιρα σήμερα από ποτέ. Θα μπορούσαμε να πούμε πως ο Ίψεν έγραψε ένα έργο για την αδιέξοδη οδύσσεια του δυτικού ανθρώπου, για τα όνειρα και την πορεία προς την πραγματοποίησή τους, και καταπιάνεται με πολλά κεφάλαια της κοινωνίας, της πολιτικής, της θρησκείας και του ανθρώπινου Εγώ».
Ποια είναι τα κύρια στοιχεία της σκηνοθετικής προσέγγισης του Δημήτρη Λιγνάδη;
«Μέσα σε ένα πλαίσιο αλληγορίας, ο Δημήτρης Λιγνάδης έστησε μια παράσταση με παραμυθένιες εικόνες που εναλλάσσονται. Ο ίδιος, ως αφηγητής αρχικά, και ως μεγάλος Πέερ αργότερα, βρίσκεται συνέχεια επί σκηνής. Η κατεύθυνση στις πρόβες ήταν να παρουσιαστεί αυτή η παράσταση ως ποιητικό αφήγημα παρά ως συμβατικό θεατρικό έργο».
Ποιους ρόλους ερμηνεύετε;
«Ερμηνεύω τη γυναίκα με τα πράσινα και τον παράξενο ταξιδιώτη. Φυσικά, συμμετέχω και στις σκηνές πλήθους, όπως όλος ο θίασος. Η γυναίκα με τα πράσινα είναι η κόρη του βασιλιά των ξωτικών, που συναντά ο Πέερ Γκυντ κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής του στο δάσος. Συμβολίζει τους πειρασμούς της ζωής και θα ακολουθήσει τον Πέερ, ως απομεινάρι ενοχικό, και στη μετέπειτα ζωή του. Ο παράξενος ταξιδιώτης συναντά τον Πέερ προς το τέλος της ζωής του και είναι πλάσμα παράξενο, άφυλο και έρχεται να προειδοποιήσει τον ήρωά μας για το τέλος που πλησιάζει».
Ποια συναισθήματα, ποιες σκέψεις πιστεύετε θα προκαλέσει η παράσταση στο κοινό;
«Ο κάθε θεατής, φεύγοντας από το θέατρο, θα ήθελα, ιδανικά, να αναρωτηθεί κατά πόσο ένας σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να είναι ο εαυτός του σήμερα και αν αυτό είναι το ζητούμενο, τελικά, στη ζωή. Ερωτήματα, όπως τι είναι, τελικά, το ζητούμενο: η ευτυχία ή η επιτυχία στη ζωή, καθώς και συναισθήματα συγκίνησης για τον ήρωα, αλλά και ταύτισης μαζί του θα σημαίνουν πως η παράστασή μας τα έχει καταφέρει».
Στη δύσκολη πραγματικότητα που βιώνουμε, υπάρχει χώρος για παραμύθια;
«Υπάρχει πάντα χώρος για παραμύθια και όνειρα, όσο σκληρός και γρήγορος κι αν είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Αν δεν υπάρχει χώρος για όνειρα και φαντασία, η ζωή μας είναι στείρα, άχρωμη και καταδικασμένη. Ειδικά για έναν καλλιτέχνη, το παιδί που υπάρχει μέσα μας πρέπει να παραμείνει ζωντανό, γιατί, διαφορετικά, θα χάσει την ίδια την τέχνη. Πέρα από το παιδί όμως, χρειάζεται πάντα και τον ενήλικα, για να το προστατεύει».
Μια ευχή σας για το μέλλον;
«Εύχομαι οι άνθρωποι, στο μέλλον, να είναι πιο ελαστικοί με τις επιλογές των συνανθρώπων τους και να πάψουμε να είμαστε δήμιοι ο ένας για τον άλλον. Μια κοινωνία, στην οποία οι άνθρωποι δεν θα κρίνονται για τις επιλογές τους, αλλά θα αποδέχονται ο ένας τις επιλογές του άλλου είναι η ευχή που κάνω γι’ αυτήν τη νέα χρονιά».
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας, δραματουργική επιμέλεια: Ελένη Γκίνη, σκηνοθεσία - διασκευή: Δημήτρης Λιγνάδης, σκηνικά - κοστούμια: Απόλλων Παπαθεοχάρης, φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης, μουσική: Γιάννης Χριστοδουλόπουλος, επιμέλεια κίνησης: Αναστασία Βαλσαμάκη, βοηθός σκηνοθέτης: Αναστασία Διαμαντοπούλου, βοηθός σκηνογράφου: Σωτήρης Μητσούλας, βοηθός σκηνοθέτη: Μάρα Βλαχοπούλου, φωτογράφος παράστασης: Πάτροκλος Σκαφίδας. Διανομή (με αλφαβητική σειρά): Μιχάλης Αφολαγιάν, Στεφανία Γουλιώτη, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Δημήτρης Λιγνάδης, Δημήτρης Μοθωναίος, Νάνσυ Μπούκλη, Ζωή Μυλωνά, Πάνος Παπαδόπουλος, Κατερίνα Πατσιάνη, Βαγγέλης Ρωμνιός, Γιούλικα Σκαφιδά, Σπύρος Τσεκούρας, Γιάννης Τσουμαράκης, Γιωργής Τσουρής. Χειριστές μουσικής - keyboards: Ανδριανή Γιακουμέλου, Μάριος Καραμπότης.
Πληροφορίες
Εθνικό Θέατρο: Αγ. Κωνσταντίνου 22 - 24, Αθήνα, τηλ.: 210 5288170 - 171. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη έως Κυριακή: 20:00. Σε όλες τις παραστάσεις της Κεντρικής Σκηνής κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή υπάρχουν αγγλικοί υπέρτιτλοι. Τιμές εισιτηρίων: 22, 17, 10 (φοιτητικό), 5 (κάτοχοι κάρτας ΟΑΕΔ) ευρώ, Τετάρτη και Πέμπτη: ενιαία τιμή: 15 ευρώ, Παρασκευή: ενιαία τιμή: 13 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: ταμεία θεάτρου, τηλεφωνικά: 210 7234567, κρατήσεις συλλόγων: 210 5288178, ηλεκτρονικά: n-t.gr.