Απόψεις
Τετάρτη, 10 Ιανουαρίου 2018 07:00

Τεχνολογία και ηθική

Απρίλιος 1973. Ημερομηνία-σταθμός για την κινητή τηλεφωνία. Το 1992 ανατέλλει η εποχή των ψηφιακών κινητών και στις αρχές του 21ου αιώνα η εποχή των συσκευών τρίτης γενιάς. Τον Ιούνιο του 2007 κυκλοφόρησε το πρώτο iPhone, αλλάζοντας τα δεδομένα.

Από την έντυπη έκδοση

Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]

Απρίλιος 1973. Ημερομηνία-σταθμός για την κινητή τηλεφωνία. Το 1992 ανατέλλει η εποχή των ψηφιακών κινητών και στις αρχές του 21ου αιώνα η εποχή των συσκευών τρίτης γενιάς. Τον Ιούνιο του 2007 κυκλοφόρησε το πρώτο iPhone, αλλάζοντας τα δεδομένα.  Μία δεκαετία αργότερα, τα smartphones έχουν κατακλύσει κάθε γωνιά του πλανήτη, αποτελώντας αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας. Οι χρήστες των έξυπνων κινητών είναι πάνω από 2 δισ., ενώ έως τα τέλη του 2018 θα χρησιμοποιούνται περισσότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού.

Οι προειδοποιήσεις για εθισμό στη χρήση των smartphones πληθαίνουν, με εταιρείες τεχνολογίας και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως η Apple και το Facebook, να δέχονται πυρά ότι δημιουργούν παρά λύνουν προβλήματα. «Επί μία δεκαετία, οι συζητήσεις στον κόσμο της τεχνολογίας περιστρέφονταν γύρω από το ποιος CEO ήταν “μεσσίας”... τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει», παρατηρούσε ο καθηγητής Σκοτ Κάλογουεϊ της Σχολής Stern του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Τα κινητά τηλέφωνα έχουν γίνει για πολλούς νέους προέκταση του χεριού τους. Το 25% των millennials παραδέχεται σε δημοσκόπηση ότι αφιερώνει περισσότερο από πέντε ώρες την ημέρα ασχολούμενο με το smartphone, ενώ σχεδόν οι μισοί κοιτούν το τηλέφωνό τους περισσότερο από 50 φορές την ημέρα.

Στην ίδια έρευνα (Smartphone & IoT consumer Trends), το 74% δήλωσε ότι δεν θα αποχωριζόταν τη συσκευή του για έναν μήνα, ακόμη και με αντάλλαγμα 10% αύξηση μισθού ή μία εβδομάδα επιπλέον άδεια. Η εξάρτηση από τις ψηφιακές συσκευές και η υπερβολική ενασχόληση με τα social media βρίσκεται στο επίκεντρο μιας νέας εκστρατείας κατά του εθισμού των χρηστών, ειδικά των νέων. Παράδειγμα η έκκληση των Jana Partners και CalSTRS -δύο εκ των μεγαλύτερων μετόχων της Apple- προς τον τεχνολογικό κολοσσό, ζητώντας να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος που προσλαμβάνει διαστάσεις μάστιγας. Σε επιστολή τους, ζητούν την εφαρμογή ψηφιακών «κλειδαριών» που θα βάζουν περιορισμούς στη χρήση smartphones από νέους και παιδιά.

Το ζήτημα περί ηθικής που εγείρεται μέσω της υπερβολικής χρήσης των ψηφιακών συσκευών -είτε smartphones είτε tablets- ξεφεύγει των ορίων της τεχνολογίας και της επιστήμης. Αυτά τα όρια δεν μπορούν να τεθούν από τις εταιρείες, καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ, ειδικά εάν ληφθεί υπ’ όψιν ο κώδικας προστασίας προσωπικών δεδομένων. Ο χρόνος δεν μπορεί να γυρίσει πίσω στην προ-έξυπνων συσκευών εποχή. Η χρήση smartphones και social media μπορεί να αποδειχθεί εξίσου εθιστική, όπως το κάπνισμα ή η κατανάλωση αλκοόλ. Οι ηθικοί φραγμοί όμως είναι ζήτημα που καλείται να διευθετήσει η ανθρώπινη κοινωνία και όχι ένα ηθικό δίλημμα που θα πρέπει να φορτωθεί στους «ώμους» της τεχνολογίας.