Εδώ και μία εβδομάδα το Ιράν συγκλονίζεται από μεγάλες διαδηλώσεις, που θυμίζουν «αραβική άνοιξη». Πρόκειται για τις μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στη χώρα από το 2009. Σε αντίθεση ωστόσο με εκείνες τις διαδηλώσεις τις οποίες είχαν πυροδοτήσει οι κατηγορίες για εκλογική νοθεία, οι τελευταίες διαδηλώσεις είναι αποτέλεσμα της εντεινόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας λόγω της ακρίβειας και της ιρανικής συνταγής λιτότητας, γράφει ο Μωυσής Λίτσης.
Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Εδώ και μία εβδομάδα το Ιράν συγκλονίζεται από μεγάλες διαδηλώσεις, που θυμίζουν «αραβική άνοιξη». Πρόκειται για τις μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στη χώρα από το 2009. Σε αντίθεση ωστόσο με εκείνες τις διαδηλώσεις τις οποίες είχαν πυροδοτήσει οι κατηγορίες για εκλογική νοθεία, οι τελευταίες διαδηλώσεις είναι αποτέλεσμα της εντεινόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας λόγω της ακρίβειας και της ιρανικής συνταγής λιτότητας.
Παρ’ όλο που ο πληθωρισμός έχει μειωθεί από 35% το 2013 σε 10%, οι πρόσφατες αυξήσεις σε βασικά αγαθά προκάλεσαν τη λαϊκή οργή, θυμίζοντας τον τρόπο που ξέσπασε η εξέγερση στην Τυνησία το 2010, πυροδοτώντας τη λεγόμενη «αραβική άνοιξη», η οποία δυστυχώς κατέληξε σε… βαρύ χειμώνα.
Το πρόσφατο κύμα λαϊκής οργής δεν έπεσε από τον ουρανό... Εδώ και μήνες στο Ιράν γίνονταν διαδηλώσεις και απεργίες, μακριά από τα φώτα της δυτικής δημοσιότητας. Καθυστερήσεις πληρωμών και κατάρρευση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων συνέθεταν ένα εκρηκτικό μίγμα, σε μια χώρα με βαθιές κοινωνικές ανισότητες και απαγορεύσεις...
Ο νέος προϋπολογισμός λιτότητας του «μεταρρυθμιστή» Ιρανού προέδρου Χασάν Ρουχανί ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Στην τρίτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγό χώρα του ΟΠΕΚ οι τιμές της βενζίνης έχουν αυξηθεί έως και 50%(!), με την επιδότηση σε ενέργεια, βασικά είδη διατροφής και ζωτικές υπηρεσίες να έχουν καταργηθεί μεταξύ 2010 και 2014.
Παρά την κατά 12,5% αύξηση του ΑΕΠ το περσινό ιρανικό έτος, χάρη σχεδόν αποκλειστικά στις εξαγωγές πετρελαίου, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας ζει σε συνθήκες μεγάλης ανεργίας και φτώχειας. Η ανεργία ανέρχεται επισήμως στο 12,7% (3,2 εκατομμύρια), ξεπερνά ωστόσο το 40% όσον αφορά τους νέους. Σύμφωνα με έκθεση των ίδιων των Φρουρών της Επανάστασης, το 50% των Ιρανών ζει σε συνθήκες φτώχειας.
Στο πού θα καταλήξει το κύμα κοινωνικής διαμαρτυρίας στο Ιράν δεν μπορεί βεβαίως να προβλεφθεί. Οι παρεμβάσεις Τραμπ - Νετανιάχου, που έχουν τη δική τους ιρανική ατζέντα, κάθε άλλο παρά βοηθούν, ρίχνοντας νερό στον μύλο όσων κατηγορούν ως ξενόφερτους τους διαδηλωτές.
Η ιρανική επανάσταση του 1979 ανέτρεψε το αιμοσταγές καθεστώς του Σάχη, αλλά αντί για πρόοδο έφερε τον σκοταδισμό των μουλάδων. Η πρόσφατη «αραβική άνοιξη» αντί για δημοκρατία ενέτεινε την αποσταθεροποίηση στην περιοχή, χάρη και στις φανερές και αφανείς παρεμβάσεις απέξω. Ποια θα ‘ναι άραγε η τύχη της «άνοιξης» της Τεχεράνης;