Το ψυχικό άγχος μπορεί να επηρεάσει τα αιμοφόρα αγγεία - και οι γυναίκες με καρδιακές παθήσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology».
Της Ανθής Αγγελοπούλου
Το ψυχικό άγχος μπορεί να επηρεάσει τα αιμοφόρα αγγεία - και οι γυναίκες με καρδιακές παθήσεις μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology».
Παλαιότερες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι σε σύγκριση με τους άνδρες, οι γυναίκες με καρδιακές παθήσεις είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από «ισχαιμία του μυοκαρδίου» σε απάντηση στο ψυχικό στρες που βιώνουν. Αυτό σημαίνει μείωση της ροής αίματος προς την καρδιά που μπορεί να αυξήσει δυνητικά τον κίνδυνο θανατηφόρων καρδιακών επιπλοκών.
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές αποκάλυψαν ένα σοβαρό λόγο που συμβαίνει το φαινόμενο αυτό. Όπως είπαν, όταν βρίσκονται κάτω από ψυχολογικό στρες, συστέλλονται τα αιμοφόρα αγγεία τους περισσότερο και έτσι οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς από τους άνδρες.
Παραδοσιακά, οι γιατροί είχαν επικεντρωθεί στο πόσο καλά η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία ανταποκρίνονται στο σωματικό άγχος, δήλωσε ο Δρ. Nieca Goldberg, εκπρόσωπος της American Heart Association που δεν συμμετείχε στη μελέτη. Ωστόσο, συμπλήρωσε, ότι δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το θέμα του ψυχικού στρες ως προς τη θεραπεία των καρδιακών παθήσεων. Και αυτή η συνειδητοποίηση μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις γυναίκες, δήλωσε ο Goldberg, ο οποίος είναι επίσης ιατρικός διευθυντής του Κέντρου Υγείας Γυναικών της NYU Langone στη Νέα Υόρκη.
Σύμφωνα με το Δρ. Goldberg δεν υπάρχει ενιαία λύση για την αντιμετώπιση του άγχους. Για μερικούς ανθρώπους, σημείωσε, μια καθημερινή βόλτα ή μια εφαρμογή που διδάσκει τεχνικές χαλάρωσης μπορεί να είναι αρκετή. Άλλοι μπορεί να χρειαστούν παραπομπή σε επαγγελματία ψυχικής υγείας. «Οι παράγοντες άγχους του καθενός είναι διαφορετικοί», δήλωσε ο Goldberg. «Έτσι εμείς ως γιατροί πρέπει να εργαστούμε με τους ασθενείς χωριστά».
Η μελέτη περιελάμβανε 678 άτομα με στεφανιαία νόσο. Αυτό σημαίνει ότι οι «πλάκες» συσσωρεύονται σε μεγαλύτερες αρτηρίες, προκαλώντας μερικές φορές συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος και δύσπνοια. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή εάν μια πλάκα πάθει ρήξη και μπλοκάρει τελείως μια αρτηρία.
Κάθε ασθενής πέρασε μια δοκιμασία ψυχικής καταπόνησης και οι ερευνητές χρησιμοποίησαν απεικονιστή καρδιάς για να δουν αν αυτό του προκάλεσε ισχαιμία του μυοκαρδίου.
Περίπου το 15% των ασθενών που μελετήθηκαν εμφάνιζαν ισχαιμία προκαλούμενη από άγχος - με τους άνδρες και τις γυναίκες να επηρεάζονται με παρόμοιο ρυθμό. Αλλά οι υποκείμενες αιτίες διέφεραν μεταξύ των δύο φύλων.
Στις γυναίκες, προκαλείται κυρίως από στένωση σε μικρά αιμοφόρα αγγεία, δήλωσε η επικεφαλής ερευνητής Δρ. Viola Vaccarino, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Emory του Rollins School of Public Health στην Ατλάντα.
Όπως, λέει, όταν οι άνδρες ανέπτυξαν ισχαιμία, ήταν κυρίως επειδή το ψυχικό στρες πυροδότησε αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού - γεγονός που ενίσχυσε τον φόρτο εργασίας της καρδιάς.
Είναι ήδη γνωστό, σύμφωνα με τη Δρ. Vaccarino ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν «μικροαγγειακή δυσλειτουργία» από τους άνδρες. Δηλαδή, προβλήματα στα μικρά αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά. Αυτές οι αρτηρίες δεν είναι φραγμένες με πλάκες, αλλά έχουν βλάβη που μπορεί να επηρεάσει τη ροή του αίματος.
Ενώ, όπως συμπληρώνει ο Δρ. Goldberg, αυτό το υψηλότερο ποσοστό μικροαγγειακής δυσλειτουργίας μπορεί να εξηγήσει γιατί οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στη συστολή των αιμοφόρων αγγείων.
Τι πρέπει να κάνουν οι ασθενείς με καρδιακή νόσο;
Πρώτον, δήλωσε ο Δρ. Vaccarino, πολλοί άνθρωποι με ισχαιμία που σχετίζεται με το στρες δεν το γνωρίζουν καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι ασυμπτωματική ή και» σιωπηλή». Ωστόσο, όπως είπε, είναι απαραίτητο να εξετάσουν τους στρεσογόνους παράγοντες στη ζωή τους και πόσο καλά τους αντιμετωπίζουν γιατί αυτό έχει μεγάλη σημασία.
Συμφώνησε ότι απλές τεχνικές όπως η καθοδηγούμενη χαλάρωση ή ο διαλογισμός μπορεί να είναι μια καλή λύση για να ξεκινήσουν. Η τακτική άσκηση, όπως μια καθημερινή βόλτα, είναι μια άλλη λύση, όπως είπε, όχι μόνο επειδή μπορεί να βοηθήσει στο να ξεπεράσει κανείς το άγχος αλλά θα βοηθήσει και να νιώσει καλύτερα γιατί η σωματική άσκηση κάνει τα αιμοφόρα αγγεία να διασταλούν, δηλαδή είναι το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτού που επιφέρει το ψυχικό στρες.
Το κύριο μήνυμα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι πρέπει να βρούμε υγιείς τρόπους για να αντιμετωπίσουμε το άγχος, ειδικά οι γυναίκες, γιατί είναι αυτές που δεν προσέχουν τον εαυτό τους αλλά τους άλλους και πρέπει να καταλάβουν ότι είναι απαραίτητο να κάνουν διαλείμματα κάθε μέρα, βρίσκοντας τρόπους να χαλαρώσουν.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι δεν είναι αρκετά είναι σαφές εάν το άγχος μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συστολή των αιμοφόρων αγγείων σε γυναίκες χωρίς καρδιακή νόσο, και δεν γνωρίζουν αν το βραχυπρόθεσμο στρες στους συμμετέχοντες στη μελέτη θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή άλλων επιπλοκών, κάτι που σκοπεύουν να το εξετάσουν σε μελλοντικές μελέτες.