Κόσμος
Τρίτη, 10 Οκτωβρίου 2006 18:23

Πυρηνική δοκιμή: Στρατηγικός αιφνιδιασμός και το μάθημα από το Πακιστάν

Η Βόρεια Κορέα μπορεί να είναι μία απομονωμένη και φτωχή χώρα, όμως η επιτυχημένη πυρηνική δοκιμή βόμβας μικρής ισχύος αποτελεί ένδειξη της αδιάλλακτης επιθυμίας της για επιβίωση και σεβασμό.

Για την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της, αποτελεί την αποτυχία είκοσι χρόνων πυρηνικής διπλωματίας. Η Β. Κορέα δεν είναι απλά ένα ακόμη μέλος του πυρηνικού κλαμπ. Oσα οπλικά συστήματα ανέπτυξε, τα διοχέτευσε στην παγκόσμια αγορά, ενώ έχει κατά καιρούς απειλήσει να πουλήσει την πυρηνική της τεχνολογία.

Eτσι, το τέλος των αμφιβολιών για τις πυρηνικές της δυνατότητες σηματοδοτεί την έναρξη μίας νέας εποχής, όπου το ερώτημα δεν είναι που στοχεύουν οι πυρηνικές της κεφαλές, αλλά σε ποια χέρια θα καταλήξουν τα όπλα και η τεχνογνωσία.

Oπως ισχυρίζονται οι Δημοκρατικοί, η προεδρία Μπους δεν επέδειξε τον ίδιο ζήλο να αντιμετωπίσει την διασπορά των πυρηνικών, με τον ζήλο που επέδειξε για την ανατροπή του Σαντάμ. Ο Μπους και οι σύμβουλοί του ισχυρίζονται πως το Ιράκ αποτελούσε αμεσότερη απειλή σε μία ασταθή περιοχή.

«Αρχίσαμε με το λάθος μέλος του "άξονα του κακού" και τώρα θα υποστούμε τις συνέπειες», δήλωσε ο πρώην Γερουσιαστής Sam Nunn, ο οποίος έχει αφιερωθεί στην υπόθεση της αποτροπής της διασποράς των πυρηνικών όπλων. Οι σύμβουλοι εθνικής ασφαλείας του προέδρου δεν θέλησαν να κάνουν εκτιμήσεις για το κατά πόσο μία διαφορετική στρατηγική θα έφερνε διαφορετικά αποτελέσματα. Εντούτοις, ο σύμβουλος Stephen J. Hadley περιέγραψε την προσέγγιση στο ζήτημα της Β. Κορέας ως την ακριβώς αντίθετη αυτής προς το Ιράκ. «Είχαμε επικριθεί ως μονομερείς (για το Ιράκ), όπως θυμάστε. Τώρα λοιπόν συνεργαζόμαστε με τους συμμάχους και φίλους μας, με έμφαση στην διπλωματία», δήλωσε.

«Ομως η εξωτερική πολιτική συνίσταται στον καθορισμό προτεραιοτήτων» και το μόνο όριο που έθεσε ο πρόεδρος στην Β. Κορέα ήταν το 2003, όταν διακήρυξε πως οι ΗΠΑ και η Ν. Κορέα δεν θα ανεχθούν πυρηνικά όπλα στην Β. Κορέα, δηλώνει ο Nunn. Η εκτίμηση της CIA είναι ότι, από τότε, οι ΗΠΑ ανέχονται ακριβώς αυτό. Ο Μπους δεν επανέλαβε την διακήρυξη την Δευτέρα. Αντίθετα έθεσε ένα νέο όριο, που σιωπηλά αναγνωρίζει την κατοχή από την Β. Κορέα πυρηνικών όπλων: Οι ΗΠΑ θα θεωρήσουν «σοβαρότατη απειλή» οποιαδήποτε μεταφορά πυρηνικού υλικού σε άλλες χώρες και τρομοκρατικές ομάδες και θα καταστήσουν την κυβέρνηση του Κιμ πλήρως υπεύθυνη για τις συνέπειες μίας τέτοιας ενέργειας». Στους επικριτές του, η δήλωση Μπους μοιάζει με παραδοχή ότι η Β. Κορέα αγνόησε επιτυχώς τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ιαπωνίας, διδασκόμενη από το παράδειγμα του Πακιστάν, το οποίο πραγματοποίησε την πρώτη του πυρηνική δοκιμή το 1998, άντεξε τρία χρόνια κυρώσεων και τώρα αποτελεί τον «μεγαλύτερο εκτός του ΝΑΤΟ σύμμαχο» της Ουάσιγκτον.

Ο υπουργός Εξωτερικών για τις υποθέσεις της ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού Christopher R. Hill δήλωσε πάντως ότι ο Kιμ «θα μετανιώσει που πήρε αυτή την απόφαση», όμως η απειλή μάλλον ακούγεται κούφια.

«Σκεφτείτε το νόημα που έχουν δηλώσεις περί "απαράδεκτου και "μη ανεκτού", όταν, μετά τη διατύπωση τους, η Β. Κορέα αψηφά την μοναδική υπερδύναμη, την Κίνα και την Ιαπωνία. Σκεφτείτε το μήνυμα που παίρνει το Ιράν και ο υπόλοιπος κόσμος», δηλώνει ο καθηγητής του Harvard, Graham Allison, ο οποίος θίγει το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ουάσιγκτον: εάν, δηλαδή, οι άλλες χώρες εκλαμβάνουν τις ΗΠΑ ως παγιδευμένες στο Ιράκ, όπου 140.000 στρατιώτες πολεμούν για να καταστείλουν έναν εθνοτικό πόλεμο.

Η αποκρυπτογράφηση των πραγματικών προθέσεων της Β. Κορέας ήταν πάντα δύσκολη. Η γενική εκτίμηση, πάντως, είναι πως η πρώτη προτεραιότητα του Kιμ είναι η επιβίωση του καθεστώτος και ότι χωρίς πυρηνικά δεν θα ήταν δυνατόν να κρατήσει μακριά τις γειτονικές, ισχυρές και πλούσιες χώρες, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ν. Κορέα και οι ΗΠΑ. Πολλοί εμπειρογνώμονες θεωρούν πως το καθεστώς δεν περιμένει και πολλές άλλες σοβαρές κυρώσεις από τις ΗΠΑ, πέρα από αυτές που του έχουν επιβληθεί από την εποχή του πολέμου της Κορέας. Θα περάσουν δεκαετίες μέχρι να μπορέσουν οι ιστορικοί να αποφανθούν εάν το Ιράκ έπαιξε ρόλο στις επιλογές του Kιμ.

Ομως, η διαχείριση ταυτόχρονων κρίσεων ανά τον πλανήτη δοκιμάζει σκληρά το σύστημα στην Ουάσιγκτον, θέτοντας στην κυβέρνηση Μπους περισσότερες προκλήσεις από όσες μπορεί να αντιμετωπίσει. Και αυτό φέρνει τον Μπους αντιμέτωπο με το πρόβλημα που αντιμετώπισε εξαρχής, όταν ήρθε στην προεδρία: Να αναχαιτίσει την Β. Κορέα με την περαιτέρω απομόνωση της, ή να την τραβήξει έξω από το παρανοϊκό καβούκι της. Η πυρηνική δοκιμή ενδέχεται να αναγκάσει, επιτέλους, την Ουάσιγκτον να επιλέξει στρατηγική.

THE NEW YORK TIMES, του DAVID E. SANGER