Κίνδυνο σοβαρών μολύνσεων επιφέρει η λανθασμένη χρήση των φακών επαφής

Νέα έρευνα που διεξήχθη νέους ηλικίας 12 έως 17 ετών οι οποίοι φορούν φακούς επαφής, αποκάλυψε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών κάνει τραγικά λάθη στον τρόπο χρήσης τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρουν μάλιστα στο επιστημονικό έντυπο «Morbidity and Mortality Weekly Report», τα Ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Πρόληψης Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, το 85% υιοθετούν τουλάχιστον μία ριψοκίνδυνη συμπεριφορά που απειλεί την όρασή τους, όπως το να κοιμούνται λίγες ή πολλές ώρες δίχως να έχουν βγάλει τους φακούς τους ή το να ξαναχρησιμοποιούν τα διαλύματα καθαρισμού και να ξεβγάζουν τους φακούς με σάλιο ή με νερό βρύσης.

Επιπροσθέτως, πολλοί νέοι δεν αντικαθιστούν τους φακούς όσο συχνά πρέπει, ενώ άλλοι αλλάζουν πολύ σπάνια τις θήκες φύλαξης.

 Τα λάθη αυτά, σύμφωνα με τους ειδικούς, ευθύνονται για μεγάλο μέρος σοβαρών μολύνσεων στα μάτια.

Ο καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, NYU Medical School Δρ. Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, μας εξηγεί ότι το μεγαλύτερο λάθος είναι το να κοιμάται κανείς φορώντας τους φακούς του, ακόμα κι αν πρόκειται για φακούς τύπου day and night, γιατί αυτό αυξάνει τον κίνδυνο φλεγμονής στον κερατοειδή εξαιτίας της ελλιπούς οξυγόνωσής του. Η κατάσταση αυτή λέγεται μη μολυσματική κερατίτιδα και είναι σχετικά ήπια, όμως γίνεται σοβαρή αν μολυνθεί ο κερατοειδής από μικρόβια που είτε υπάρχουν στον φακό, είτε ζουν στην επιφάνεια των ματιών.

Ωστόσο βακτηριακή κερατίτιδα μπορεί να προκληθεί και από άλλες κακές συνήθειες, όπως την μη τήρηση των κανόνων υγιεινής ή την ελλιπή συντήρηση των φακών.

Να σημειωθεί, ότι όσο μεγαλύτερη διάρκεια ζωής έχουν οι φακοί επαφής, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες βακτηριακής κερατίτιδας, με τον μικρότερο κίνδυνο να αφορά τους ημερήσιους φακούς επαφής (εφ’ όσον βέβαια οι χρήστες τους αλλάζουν καθημερινά) και τον μέγιστο κίνδυνο να αφορά τους ετήσιους.

Σύμφωνα με το καθηγητή, 1 στους 1.000 χρήστες φακών επαφής εκδηλώνουν ανά δεκαετία σοβαρή μόλυνση στον κερατοειδή. Είναι απαραίτητη η άμεση αντιμετώπιση της γιατί μπορεί να έχει επιπλοκές που φθάνουν μέχρι την ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς.

Ένας άλλος πιθανός κίνδυνος, όπως λέει ο κ. Κανελλόπουλος, είναι τα χημικά εγκαύματα στον κερατοειδή, που οφείλονται στο ξέπλυμα των φακών με λάθος διαλύματα πριν από τη χρήση τους.

Ενώ ένα πολύ σημαντικό λάθος είναι το να φορούν φακούς επαφής άνθρωποι στους οποίους αντενδείκνυνται, όπως για παράδειγμα άτομα που παθαίνουν συχνές επιπεφυκίτιδες ή έχουν σοβαρές αλλεργίες, τα άτομα με έντονη και ανθεκτική ξηροφθαλμία, οι εργαζόμενοι σε χώρους γεμάτους σκόνη ή μικροσωματίδια, αλλά και όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να είναι τακτικοί και επιμελείς με τη χρήση, την αποθήκευση και τον καθαρισμό τους (επειδή, π.χ., δουλεύουν ή διαβάζουν πάρα πολλές ώρες καθημερινά).

Με αφορμή τα σοβαρά προβλήματα που προαναφέρθηκαν, ο κ. Κανελλόπουλος συμβουλεύει στους εφήβους και ενήλικες πώς να χρησιμοποιούν σωστά τους φακούς επαφής:

• Να τηρείτε σχολαστικά τους κανόνες υγιεινής. Αυτό σημαίνει ότι θα χειρίζεστε τα υγρά, τις θήκες και τους φακούς με καθαρά χέρια, και ότι θα καθαρίζετε, θα ξεβγάζετε και θα απολυμαίνετε τους φακούς με βάση τις οδηγίες και τα προϊόντα που συνιστούν ο κατασκευαστής και ο οφθαλμίατρός σας και όχι με σάλιο, νερό ή φυσιολογικό ορό.
• Να αντικαθιστάτε το υγρό στη θήκη φύλαξης των φακών σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή και όχι να το αναπληρώνετε, όπως συνηθίζουν να κάνουν όσοι βιάζονται.
• Να απολυμαίνετε συχνά τις θήκες των φακών επαφής και να τις αντικαθιστάτε το αργότερο μία φορά το τρίμηνο (το ιδανικό είναι κάθε μήνα). Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Ophthalmology έδειξε ότι πως η αλλαγή της θήκης κάθε 6 μήνες αυξάνει κατά σχεδόν 5,5 φορές τον κίνδυνο μόλυνσης των ματιών.
• Να φοράτε τους φακούς λίγες ώρες κάθε μέρα. Να χρησιμοποιείτε τα διορθωτικά γυαλιά σας για τουλάχιστον ένα οκτάωρο την ημέρα και να αφήνετε μία ημέρα την εβδομάδα κατά την οποία δεν θα φοράτε καθόλου φακούς επαφής.
• Μην κοιμάστε ποτέ, ούτε για λίγη ώρα, φορώντας τους φακούς σας. Η ίδια μελέτη του περιοδικού Ophthalmology έδειξε ότι ο ύπνος με τους φακούς αυξάνει κατά 6,5 φορές τον κίνδυνο μόλυνσης των ματιών.
• Να αγοράζετε υγρά φακών επαφής σε μικρές συσκευασίες, για να τις αλλάζετε συχνά.
• Μην φοράτε φακούς επαφής με ερεθισμένα μάτια, ούτε τους φακούς άλλων ατόμων.
• Ειδικά τα κορίτσια και όσοι χρησιμοποιούν μέικ απ, όπως είναι οι καλλιτέχνες, πρέπει να βάφονται αφού φορέσουν τους φακούς επαφής και να αφαιρούν το μέικ απ μετά την αφαίρεση των φακών.
• Να πηγαίνετε τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο στον οφθαλμίατρο για προληπτικό έλεγχο των ματιών.
• Πηγαίνετε αμέσως στον οφθαλμίατρο, αν εκδηλώσετε οποιοδήποτε επίμονο ενόχλημα στα μάτια, όπως κοκκίνισμα, πόνο, φαγούρα, ευαισθησία στο φως κ.λπ.