Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit ξεκίνησαν χθες επισήμως με στόχο την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των Ευρωπαίων και των Βρετανών μέχρι τον Οκτώβριο του 2018. Οι δύο πλευρές υπόσχονται ότι θα εργαστούν με «εποικοδομητικό πνεύμα», ωστόσο τα δύσκολα είναι μπροστά και οι διαφωνίες δεδομένες.
Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit ξεκίνησαν χθες επισήμως με στόχο την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των Ευρωπαίων και των Βρετανών μέχρι τον Οκτώβριο του 2018. Οι δύο πλευρές υπόσχονται ότι θα εργαστούν με «εποικοδομητικό πνεύμα», ωστόσο τα δύσκολα είναι μπροστά και οι διαφωνίες δεδομένες.
Παράλληλα, στην τελική συμφωνία εισέρχεται και η συζήτηση σε επίπεδο «27» για την απομάκρυνση από το βρετανικό έδαφος δύο πολύ σημαντικών κοινοτικών υπηρεσιών, της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Η χθεσινή συνάντηση έγινε στην έδρα της Κομισιόν, στις Βρυξέλλες, σε επίπεδο επικεφαλής διαπραγματευτών των δύο πλευρών, του Γάλλου Μισέλ Μπαρνιέ για τους Ευρωπαίους και του Βρετανού Ντέιβιντ Ντέιβις. Χθες δεν εισήλθαν στην ουσία, αλλά συζήτησαν τον καθορισμό του χρονοδιαγράμματος εξέτασης των θεμάτων. «Ο στόχος μας είναι ξεκάθαρος, πρώτα θα ξεκινήσουμε με την επίλυση των αβεβαιοτήτων που προκάλεσε το Brexit» δήλωσε ο κ. Μπαρνιέ, ενώ ο κ. Ντέιβις είπε ότι οι συζητήσεις ξεκινούν με θετικό και εποικοδομητικό πνεύμα, εκφράζοντας τη βούληση για μια ισχυρή και ειδική εταιρική σχέση.
Την προτίμηση οι δύο πλευρές να φτάσουν σε μια καλή συμφωνία προς το συμφέρον όλων εξέφρασε χθες από το Βερολίνο η Άγκελα Μέρκελ με αφορμή την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Αισιόδοξος ότι στο τέλος της ημέρας και μετά από δύσκολες συζητήσεις θα υπάρξει ευτυχής κατάληξη, εμφανίστηκε και ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, προσερχόμενος στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο.
Στη μέθοδο εργασίας τους επόμενες μήνες συμφώνησαν χθες στις Βρυξέλλες οι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ και Ντέιβιντ Ντέιβις. Η συμφωνία προβλέπει ότι οι δύο ομάδες θα διαπραγματεύονται μια βδομάδα κάθε μήνα, ενώ στο μεσοδιάστημα θα υπάρχουν συνεχείς επαφές σε τεχνικό επίπεδο μεταξύ των δύο πλευρών.
Οι διαπραγματεύσεις σε πρώτη φάση θα αφορούν: τον «λογαριασμό» της εξόδου, το καθεστώς των δικαιωμάτων των 5 εκατομμυρίων Ευρωπαίων και των Βρετανών που βρίσκονται ένθεν και ένθεν των δύο συνόρων και άλλα ζητήματα του Brexit. Καθένα από αυτά τα θέματα θα εξετάζεται σε χωριστή ομάδα. Οι δύο πιο στενοί συνεργάτες των διαπραγματευτών θα αναλάβουν το θέμα της διασφάλισης της ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ιρλανδία.
Μόλις υπάρξει σημαντική πρόοδος σε αυτά τα θέματα, τότε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αποφασίσει ομόφωνα να μπορούν να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για τις μελλοντικές σχέσεις. Ο κ. Μπαρνιέ υποσχέθηκε πλήρη διαφάνεια και δημοσιοποίηση σε όλες τις φάσεις των διαπραγματεύσεων. Αναφερόμενος στην τύχη των διαπραγματεύσεων, επικαλέστηκε μια απάντηση ενός εκ των ιδρυτών της Ε.Ε., του Ζαν Μονέ, ο οποίος όταν κάποτε τον ρώτησαν για κάποιο θέμα αν είναι αισιόδοξος είχε απαντήσει: «Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος, ούτε απαισιόδοξος, είμαι αποφασισμένος». Από την πλευρά του, ο κ. Ντέιβις μίλησε για την αρχή ενός ταξιδιού, χαρακτήρισε τον δρόμο μακρύ, ενώ είπε ότι η χθεσινή συνάντηση τον έχει ενθαρρύνει. Ερωτηθείς και αυτός για τις διαπραγματεύσεις, χρησιμοποίησε μια φράση του Τσόρτσιλ, σύμφωνα με την οποία: Ο απαισιόδοξος βλέπει δυσκολίες όπου υπάρχουν ευκαιρίες, ενώ ο αισιόδοξος βλέπει ευκαιρίες μέσα από τις δυσκολίες.
Τρία αγκάθια
Οι διαπραγματεύσεις θα επικεντρωθούν σε πρώτη φάση μόνο στην προετοιμασία της εξόδου, ενώ οι συζητήσεις για τον καθορισμό της μελλοντικής σχέσης θα ξεκινήσουν όταν οι δύο πλευρές κρίνουν ότι έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος στα τρία ζητήματα του Βrexit.
Οι Βρετανοί ενώπιον της κατηγορηματικής άρνησης των Ευρωπαίων φαίνεται ότι εγκαταλείπουν την προσπάθειά τους για δύο διαπραγματεύσεις, δηλαδή της εξόδου και της μελλοντικής σχέσης να εξελίσσονται από κοινού.
Τα τρία σημαντικότερα θέματα είναι: 1) η τύχη των Ευρωπαίων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και των Βρετανών που βρίσκονται στις χώρες της Ε.Ε., 2) ο χρηματοδοτικός «λογαριασμός» που θα πληρώσουν οι Βρετανοί, 3) το καθεστώς των συνόρων της Ιρλανδίας, δηλαδή ο σεβασμός της ειρηνευτικής συμφωνίες στο νησί.
Είναι προφανές ότι από τα παραπάνω τρία ζητήματα το πιο δύσκολο είναι το κόστος της εξόδου, δεδομένου ότι οι Ευρωπαίοι ζητούν από το Ηνωμένο Βασίλειο ένα ποσό που σύμφωνα με διαρροές κυμαίνεται μεταξύ 60 και 100 δισ. ευρώ.
Από εκεί και πέρα για τους Ευρωπαίους δεν υπάρχει συμμετοχή στην ενιαία αγορά «αλά καρτ», που σημαίνει ότι είτε θα έχει πλήρη πρόσβαση είτε τίποτα.
Το πιθανότερο σενάριο είναι πως δεν θα συμμετάσχουν στην ενιαία αγορά, που σημαίνει ότι οι ξένες τράπεζες που βρίσκονται στο city του Λονδίνο θα πρέπει είτε να μεταφερθούν σε χώρα της Ευρωζώνης είτε να συστήσουν θυγατρικές.
Οι οργανισμοί τραπεζών και φαρμάκων
Το Brexit θα απασχολήσει και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (22-23 Ιουνίου στις Βρυξέλλες), όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να ενημερωθούν από τον κ. Μπαρνιέ για τις τελευταίες εξελίξεις, ενώ αναμένεται να υιοθετήσουν και τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί σε σχέση με τη μεταφορά των δύο οργανισμών (τράπεζες - φάρμακα) σε άλλα κράτη-μέλη. Για το θέμα αυτό η λύση που έχει επιλεγεί είναι να υποβάλει η Κομισιόν το φθινόπωρο πρόταση για τη μεταφορά της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, η οποία θα βασίζεται σε εμπεριστατωμένη έκθεση. Στη συνέχεια οι 27 ηγέτες θα ψηφίσουν για τις χώρες που θα μεταφερθούν οι δύο υπηρεσίες.