Εγκύκλιος ΟΑΕΔ για περιστασιακή απασχόληση και επίδομα ανεργίας

Του Στέλιου Παπαπέτρου

Άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.), που πραγματοποίησαν έως και εβδομήντα (70) ημερομίσθια ανά δωδεκάμηνο, μπορούν με αίτησή τους προς τον ΟΑΕΔ να βεβαιώνουν συνεχή χρόνο ανεργίας, από τον οποίο αφαιρούνται οι ημέρες περιστασιακής απασχόλησης.  

Αυτό προβλέπει διευκρινιστική εγκύκλιος του ΟΑΕΔ η οποία έχει εφαρμογή από την 28.03.2017 και αφορά σε όλους τους εγγεγραμμένους ανέργους, επιδοτούμενους ή μη, καθώς εισάγει υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, παρά την παρεμβολή εντός αυτού «περιστασιακής» απασχόλησης.

Τι θεωρείται περιστασιακή απασχόληση

Σύμφωνα με την εγκύκλιο ως περιστασιακή απασχόληση ορίζεται η πραγματοποίηση κατά μέγιστο όριο 70 ημερομισθίων ανά δωδεκάμηνο.

Ως ημερομίσθιο νοείται κάθε βεβαιωμένη από τον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ημέρα εργασίας οποιουδήποτε τύπου, πλήρους, μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, καθώς και  κάθε βεβαιωμένη με εργόσημο ημέρα εργασίας.

Οι ως άνω 70 ημέρες εργασίας πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί είτε συνεχόμενα είτε σποραδικά κατά τη διάρκεια ενός 12μηνου.

Πότε ξεκινά η αναγνώριση του συνεχόμενου χρόνου ανεργίας

Η διαδικασία αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας, άρα και υπολογισμού του 12μηνου, ξεκινά από τον ασφαλισμένο με την υποβολή σχετικής αιτήσεώς του στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ.

Καταληκτική ημερομηνία του εξατομικευμένου 12μήνου αποτελεί η ημερομηνία υποβολής της εκάστοτε νέας αίτησης του συγκεκριμένου ανέργου, η δε ημερομηνία έναρξης αυτού είναι η ίδια ημέρα του ίδιου μήνα του προηγούμενου έτους, ενώ και κατά τις δύο ημερομηνίες ο ασφαλισμένος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, για να μπορεί να εφαρμοσθεί η εν λόγω διάταξη. Αν, για παράδειγμα, άνεργος εγγραφεί στο Μητρώο Ανέργων την 01.04.2017 υποβάλλοντας σχετική αίτηση, το 12μηνο αναφοράς αρχίζει την 01.04.2016, κατά την οποία ο ασφαλισμένος πρέπει, επίσης, να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, και λήγει την 01.04.2017.

Κατά την εγγραφή του στο Μητρώο ο ασφαλισμένος ενημερώνεται για τη δυνατότητα που του προσφέρει η νέα διάταξη και δηλώνει ενυπόγραφα ότι έλαβε γνώση αυτής.

Με την υποβολή της αιτήσεως εκ μέρους του ασφαλισμένου:

• Υπολογίζεται το 12μηνο, ως ορίζεται ανωτέρω, στο ΟΠΣ του Οργανισμού.
•  
• Επιβεβαιώνεται ότι τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου ο αιτών ήταν εγγεγραμμένος άνεργος (το δελτίο ανεργίας που ήταν σε ισχύ κατά την ημερομηνία έναρξης του 12μηνου θα ονομάζεται εφεξής «δελτίο έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου» για την κατανόηση της εγκυκλίου).
• Ελέγχονται τα διαστήματα απασχόλησης από τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά ή/και από ηλεκτρονική αναζήτηση.
• Καταχωρίζονται αθροιστικά οι ημέρες ασφάλισης εντός του διαστήματος αυτού, που δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνουν τις 70.
• Αναγνωρίζεται άμεσα συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από της εκδόσεως του δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μηνου έως της ημερομηνίας εκδόσεως της σχετικής απόφασης ή, εφόσον το δελτίο έχει διαγραφεί πριν από αυτήν (και οπωσδήποτε μετά την υποβολή της αίτησης), έως την προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου.

Με την εγκύκλιο διευκρινίζεται, επιπλέον, ότι:

• Από τη διάταξη δεν αίρεται το υφιστάμενο πλαίσιο διαγραφής του δελτίου ανεργίας με την ανάληψη εργασίας: τα δελτία ανεργίας διαγράφονται με την ανάληψη έστω και μίας ημέρας εργασίας και επανεκδίδονται με τη λύση της εργασιακής σχέσης.
• Η διάταξη αυτή τυγχάνει εφαρμογής, αποκλειστικά και μόνο όταν η κατάσταση ανεργίας διακόπτεται λόγω ανάληψης εργασίας.
• Η παράλειψη ανανέωσης του δελτίου ανεργίας δεν εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας διάταξης. Σε αυτήν την περίπτωση τα αιτήματα που υποβάλλονται για αναγνώριση συνεχόμενου χρόνου ανεργίας απορρίπτονται (Παραδείγματα 5 και 6).
• Η μη άμεση εγγραφή στα Μητρώα Ανέργων μετά τη λήξη της περιστασιακής απασχόλησης δεν αποτελεί λόγο μη εφαρμογής της διάταξης. Εξυπακούεται ότι το δικαίωμα εγγραφής υφίσταται καθ' όλη τη διάρκεια του εξατομικευμένου 12μήνου (Παράδειγμα 3).
• Η ανάληψη εργασίας επιφέρει σε κάθε περίπτωση την αναστολή της επιδότησης λόγω ανεργίας. Κάθε άλλη οδηγία ή εγκύκλιος που έρχεται σε αντίθεση με τα ανωτέρω (π.χ. σχετικά με τη μερική ή σποραδική - εκ περιτροπής απασχόληση) καταργείται.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα:

1. Άνεργος εγγράφεται στο Μητρώο την 01.04.2013 και διατηρεί ενεργό δελτίο έως την 31.05.2017. Την 01.06.2017 διαγράφεται το δελτίο του, επειδή αναλαμβάνει εργασία όπου και απασχολείται για 5 μήνες, δηλαδή έως την 31.10.2017, πραγματοποιώντας συνολικά 50 ημέρες εργασίας. Την 07.11.2017 εγγράφεται στο Μητρώο και την 30.11.2017 αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνό του εκτείνεται κατά το διάστημα από 30.11.2016 έως 30.11.2017. Το αίτημά του γίνεται δεκτό καθώς:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μηνου,
• κατά τη διάρκεια του 12μηνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες ασφάλισης.

Στον ασφαλισμένο αναγνωρίζεται, π.χ. τη 02.12.2017 κατά την οποία εξακολουθεί να είναι εγγεγραμμένος άνεργος, συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2013 έως 02.12.2017, αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.06.2017 έως 31.10.2017, κατά το οποίο απασχολούνταν.

2.α. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2014 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του, και την 01.07.2016 επανεγγράφεται στο Μητρώο. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον ατομικό λογαριασμό του 50 ημέρες ασφάλισης. Την 01.11.2016 συνάπτει σύμβαση μίας ημέρας, διαγράφεται το δελτίο του, και τη 02.11.2016 εγγράφεται εκ νέου στο Μητρώο. Την 01.04.2017, κατά την οποία παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος, αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Το 12μηνο αναφοράς ανατρέχει στο χρονικό διάστημα από 01.04.2016 έως 01.04.2017. Κατά την 01.04.2016, όμως, ο ασφαλισμένος δεν ήταν άνεργος, οπότε το αίτημά του δεν ικανοποιείται.

β. Ο ίδιος ασφαλισμένος υποβάλλει αίτηση την 31.03.2017. Το 12μηνο αναφοράς εκτείνεται από 31.03.2016 έως 31.03.2017. Στην περίπτωση αυτή καθώς και κατά την ημερομηνία έναρξης και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου πληρούται η προϋπόθεση της εγγεγραμμένης ανεργίας, η Υπηρεσία μπορεί να προβεί στην καταμέτρηση των ημερών ασφάλισης. Επειδή αυτές δεν υπερβαίνουν τις 70, το αίτημα ικανοποιείται και αναγνωρίζεται, π.χ. την 01.04.2017, συνεχόμενος χρόνος εγγεγραμμένης ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2014 (ημερομηνία έκδοσης δελτίου έναρξης εξατομικευμένου 12μήνου) έως 01.04.2017 (ημερομηνία έκδοσης της απόφασης), αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.04.2016 έως 30.06.2016 και της 01.11.2016.

γ. Αν ο ίδιος ασφαλισμένος υπέβαλε την αίτησή του την 31.03.2017, αλλά κατά το διάστημα της απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 είχε πραγματοποιήσει 75 ημέρες ασφάλισης, δεν θα ενέπιπτε στη διάταξη του νόμου λόγω υπέρβασης των 70 ημερών και δεν θα αναγνωριζόταν συνεχόμενος χρόνος ανεργίας.

3. Εγγεγραμμένος άνεργος στο Μητρώο από την 01.04.2015 αναλαμβάνει εργασία την 01.04.2016 και διαγράφεται το δελτίο ανεργίας του. Εργάζεται έως την 30.06.2016, οπότε λήγει η σύμβασή του. Κατά το διάστημα απασχόλησής του από 01.04.2016 έως 30.06.2016 έχουν βεβαιωθεί στον ατομικό λογαριασμό του 50 ημέρες ασφάλισης. Μολονότι μετά τη λήξη της σύμβασής του δεν εργάζεται εκ νέου, στο Μητρώο Ανέργων επανεγγράφεται αρκετά μεταγενέστερα από τη λήξη αυτής, π.χ. την 01.11.2016, και παραμένει εγγεγραμμένος άνεργος έως την 31.03.2017, οπότε και αιτείται αναγνώρισης συνεχόμενου χρόνου ανεργίας. Την 01.04.2017 το δελτίο του διαγράφεται λόγω ανάληψης εργασίας. Το 12μηνο του ασφαλισμένου εκτείνεται κατά την περίοδο από 31.03.2016 έως 31.03.2017. Το αίτημά του γίνεται δεκτό, καθώς:

• ήταν εγγεγραμμένος άνεργος τόσο κατά την ημερομηνία έναρξης όσο και κατά την ημερομηνία λήξης του 12μήνου,
• η εγγεγραμμένη ανεργία του διεκόπη λόγω ανάληψης εργασίας,
• κατά τη διάρκεια του 12μηνου έχει πραγματοποιήσει λιγότερες από 70 ημέρες ασφάλισης.

Στον ασφαλισμένο αναγνωρίζεται την 01.04.2017 συνεχόμενος χρόνος ανεργίας για το διάστημα από 01.04.2015 έως 31.03.2017 (προηγουμένη της διαγραφής του δελτίου), αφαιρουμένου του διαστήματος από 01.04.2016 έως 31.10.2016 (από 01.04.2016 έως 30.06.2016 λόγω της απασχόλησης και από 01.07.2016 έως 31.10.2016 λόγω μη εγγεγραμμένης ανεργίας).