ΕΚΤΕΛΕΣΤΗΚΕ δι' απαγχονισμού τα ξημερώματα του Σαββάτου στη Βαγδάτη ο Σαντάμ Χουσέιν, ποινή που του επιβλήθηκε για "εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας". Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους χαρακτήρισε ορόσημο για το Ιράκ την εκτέλεσή του, ενώ αντιθέτως υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Περαιτέρω αποσταθεροποίηση στον Περσικό Κόλπο "βλέπει" η Ρωσία.
ΕΚΤΕΛΕΣΤΗΚΕ δι' απαγχονισμού στις 6 το πρωί του Σαββάτου, τοπική ώρα, (05.00 π.μ. ώρα Ελλάδος) στη Βαγδάτη, ο Σαντάμ Χουσέιν, για "εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας", όπως δήλωσε πριν από λίγο ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράκ Λάμπιντ Αμπάουι.
Σύμφωνα με το Ιρακινό τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Χούρα, παρόντες στην εκτέλεση ήταν ένας γιατρός, ένας δικηγόρος, μάρτυρες και αξιωματούχοι.
H διαδικασία μαγνητοσκοπήθηκε και ελήφθησαν φωτογραφίες.
Το τηλεοπτικό δίκτυο αλ Αραμπίγια μεταδίδει ότι ο ετεροθαλής αδελφός του πρώην Ιρακινού προέδρου Μπαρζάν αλ Τικρίτι και ο πρώην δικαστής Αουάντ αλ Μπάντερ επίσης εκτελέσθηκαν δι' απαγχονισμού, πληροφορία η οποία διαψεύστηκε πάντως από κορυφαίο Ιρακινό αξιωματούχο.
Οι τελευταίες στιγμές: ”Hρεμος και θαρραλέος”
Ο Σαντάμ Χουσέιν ανέβηκε στο ικρίωμα " θαρραλέα και αποφασισμένος" και "δεν προσπάθησε να αντισταθεί", δήλωσε ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μοάφακ αλ Ρουμπάι, ο οποίος παρέστη στην εκτέλεση.
"Ο Σαντάμ ανέβηκε με ηρεμία στο ικρίωμα, ήταν αποφασισμένος και θαρραλέος. Δεν προσπάθησε να αντισταθεί, δεν ζήτησε τίποτε. Κρατούσε στα χέρια του ένα κοράνι, που θέλησε να αποσταλεί σε κάποιο πρόσωπο. Ανθρωποι πήραν το όνομα του παραλήπτη του κορανίου και υποσχέθηκαν να του το στείλουν", εξήγησε ο κυβερνητικός αξιωματούχος.
"Σε μια στιγμή γύρισε το πρόσωπό του προς εμένα για να μου πει 'μην φοβάσαι'. Ηταν μια πολύ περίεργη αίσθηση", πρόσθεσε ο Μοάφακ αλ Ρουμπάι διευκρινίζοντας ότι τα χέρια του Σαντάμ Χουσέιν ήταν δεμένα κατά τον απαγχονισμό του.
"Ηταν μια διαδικασία 100% ιρακινή. Δεν παρέστησαν παρά Ιρακινοί. Κανείς ξένος δεν ήταν εκεί. Οι Αμερικανοί έμειναν εκτός του χώρου της εκτέλεσης, κανείς Αμερικανός δεν ήταν παρών", είπε.
Δύο δικαστές, ένας εκπρόσωπος του εφετείου, ο δικαστής Μουνίρ Χαντάντ και ο γενικός εισαγγελέας Μούνκιθ αλ Φάρουν ήταν παρόντες, καθώς και ένας γιατρός και ένας εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Νούρι αλ Μάλικι. Η εκτέλεση έλαβε χώρα στη Βαγδάτη, αλλά εκτός της "πράσινης ζώνης".
"Τα πάντα έχουν μαγνητοσκοπηθεί, από την παράδοση του Σαντάμ στους Ιρακινούς μέχρι τον απαγχονισμό", επιβεβαίωσε ο Μοάφακ αλ Ρουμπάι προσθέτοντας ότι η κρατική τηλεόραση του Ιράκ θα μεταδώσει "πολύ σύντομα τις εικόνες αυτές". "Η μετάδοση αυτών των εικόνων εξαρτάται από μια πολιτική απόφαση της ηγεσίας μας. Είναι ωστόσο ένα πολύ ευαίσθητο θέμα και δεν θέλουμε να προκαλέσουμε κάποιους ανθρώπους", πρόσθεσε.
"Καλώ όλους τους Ιρακινούς να παραμείνουν ενωμένοι και να ξεχάσουν αυτό το κεφάλαιο της ιστορίας του Ιράκ. Οφείλουμε στο εξής να ζήσουμε μαζί, αυτή η σελίδα της ιστορίας έχει περάσει... Το σύμβολο του δεσποτισμού έφυγε", κατέληξε.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρώην πρόεδρος του Ιράκ, ο οποίος είχε ανατραπεί τον Απρίλιο του 2003 μετά την αμερικανική εισβολή στη χώρα, καταδικάστηκε στις 5 Νοεμβρίου από το ανώτατο δικαστήριο στην εσχάτη των ποινών για τη δολοφονία 148 σιιτών κατοίκων του χωριού Ντουτζάιλ, το 1982.
Κατά την ανακοίνωση της ετυμηγορίας, ο Σαντάμ Χουσέιν - ο οποίος είχε επίσης καταδικαστεί σε δεκαετή κάθειρξη για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» (βασανιστήρια) και δεκαετή κάθειρξη για «εκτοπισμό πληθυσμού» - είχε αντιδράσει φωνάζοντας: «Να ζήσει το Ιράκ» και «Ο θεός είναι μεγαλύτερος από τον εισβολέα».
Ο Ιρακινός πρωθυπουργός, Νούρι αλ Μανίκι, είχε δηλώσει τότε ότι η καταδίκη σε θάνατο του Σαντάμ Χουσέιν σηματοδοτεί το τέλος «μιας μελανής περιόδου της ιστορίας αυτής της χώρας. Η ετυμηγορία απονέμει δικαιοσύνη στις οικογένειες στο Ντουτζάιλ και σε όλους αυτούς που υπέστησαν τις αδικίες του δικτάτορα».
Ο πρώην αντιπρόεδρος του Ιράκ Τάχα Γιασίν Ραμάντ καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, ενώ τρεις πρώην αξιωματούχοι του κόμματος Μπάαθ καταδικάστηκαν σε 15η κάθειρξη.
Αντιδράσεις
Στο Λονδίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Μάργκαρετ Μπέκετ, δήλωσε ότι ο Σαντάμ Χουσέιν τιμωρήθηκε για κάποια από τα εγκλήματά του σε βάρος του λαού του Ιράκ. "Καλωσορίζω το γεγονός ότι ο Σαντάμ Χουσέιν δικάσθηκε από ένα Ιρακινό δικαστήριο για κάποια τουλάχιστον από τα φρικιαστικά εγκλήματα που διέπραξε σε βάρος του λαού του Ιράκ. Τιμωρήθηκε τώρα γι'αυτά", ανέφερε η Μπέκετ σε γραπτή δήλωσή της.
Το Βρετανικό υπουργείο Αμύνης έθεσε τις δυνάμεις του στο Ιράκ σε κατάσταση επηυξημένης επιφυλακής, λόγω του ενδεχομένου ενεργειών αντεκδίκησης για την εκτέλεση του Σαντάμ Χουσέιν, γεγονότος που μεταδόθηκε από τηλεοπτικά δίκτυα στην χώρα. Εκπρόσωπος του υπουργείου πάντως ανέφερε ότι δεν δόθηκε διαταγή να ληφθούν ειδικά μέτρα όσον αφορά τις ενδεχόμενες απειλές, πέραν της "επαγρύπνησης".
Το Γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε, λίγη ώρα μετά την εκτέλεση του Σαντάμ Χουσέιν στο Ιράκ, τα ξημερώματα σήμερα Σάββατο, τους Ιρακινούς να "εργασθούν στην κατεύθυνση της συμφιλίωσης και της εθνικής ενότητας".
Mπους: Ορόσημο η εκτέλεση του Σαντάμ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Ου, Μπους χαρακτήρισε την εκτέλεση του πρώην προέδρου του Ιράκ, Σαντάμ Χουσέιν, ως ένα "σημαντικό ορόσημο" στην "πορεία της χώρας προς την δημοκρατία". "Η προσαγωγή του Σαντάμ Χουσέιν στην δικαιοσύνη δεν θα τερματίσει την βία στο Ιράκ, αλλά αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία του Ιράκ προς το να καταστεί μια δημοκρατία που μπορεί να αυτοκυβερνηθεί, να αυτοσυντηρηθεί, και να αμυνθεί", ανέφερε γραπτό ανακοινωθέν του προέδρου των ΗΠΑ το οποίο δόθηκε στην δημοσιότητα από το ράντσο του στο Κρόφορντ του Τέξας.
Eπικρίσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων
"Δοκιμασία της δέσμευσης μιας κυβέρνησης στα ανθρώπινα δικαιώματα αποτελεί ο τρόπος που αντιμετωπίζει τους χειρότερους παραβάτες τους", σημειώνει ο Ρίτσαρντ Ντίκερ, διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Human Rights Watch. "Η ιστορία θα κρίνει σκληρά την βαθύτατα προβληματική δίκη αυτή και την εκτέλεση" του Χουσέιν, πρόσθεσε.
"Η εσπευσμένη εκτέλεση του Σαντάμ Χουσέιν είναι απλά εσφαλμένη", σημείωσε από την πλευρά του ο Λάρι Κοξ, εκτελεστικός διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας στις ΗΠΑ. "Σηματοδοτεί την απάρνηση της δικαιοσύνης για τα αναρίθμητα θύματα που υπέστησαν ανείπωτα δεινά στην διάρκεια της κυριαρχίας του", πρόσθεσε.
Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος τύπου του υπουργείου Εξωτερικών της Ιαπωνίας Τομοχίκο Τανιγκούτσι δήλωσε ότι "αναγνωρίζουμε ότι η απόφαση αυτή ελήφθη σύμφωνα με τους όρους της δικαστικής διαδικασίας και σεβόμαστε τις νομικές διαδικασίες που ακολούθησε η κυβέρνηση του Ιράκ. Τούτου λεχθέντος, αυτό που είναι πιο σημαντικό κατά την άποψή μας είναι το να αποτελέσει αυτή η καταδίκη όχι μια νέα πηγή σύγκρουσης αλλά μια αφορμή συμφιλίωσης του Ιρακινού λαού".
"Θα αυξηθεί η βία στο Ιράκ"
Η κυβέρνηση της Μαλαισίας, που ανέλαβε την προεδρία του Οργανισμού της Ισλαμικής Διάσκεψης, εκτίμησε από την πλευρά της ότι η εκτέλεση του Σαντάμ Χουσέιν θα επιφέρει "αύξηση της βίας στο Ιράκ".
Ο Τσαρλς Λίπσον, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, εκτίμησε ότι πρόκειται για μια "τιμωρία για τα εγκλήματα που ο ίδιος και το καθεστώς του διέπραξαν συστηματικά επί χρόνια, αλλά δεν θα συμβάλλει και πολύ στο να τεθεί το Ιράκ σε ένα δρόμο προς την σταθερότητα".
Ο πολιτικός επιστήμονας και ειδικός σε ζητήματα τρομοκρατίας Σεθ Τζόουνς, συνεργάτης του ινστιτούτου Ραντ, υποστήριξε ότι η εξέλιξη "σημαίνει ελάχιστα μακροπρόθεσμα, όσον αφορά την βία στο Ιράκ. Θα υπάρξουν δολοφονίες αντεκδίκησης, αλλά η εξέγερση στη χώρα προκαλείται από τόσους παράγοντες, που ο θάνατος του Σαντάμ δεν θα έχει σημαίνουσα απήχηση".
Το υπουργείο Εξωτερικών της Βραζιλίας ανέφερε ότι η κυβέρνηση της χώρας "δεν πιστεύει ότι η εκτέλεση της ποινής [του Σαντάμ Χουσέιν] θα συμβάλλει στην ειρήνευση του Ιράκ", επισήμανε ότι η ανατροπή του "δεν έγινε με την εξουσιοδότηση των Ηνωμένων Εθνών" και σημείωσε ότι "αντιτίθεται" στη θανατική ποινή.
Να μην εκτελεσθεί ο Χουσέιν είχε καλέσει ο Ιταλός κεντροαριστερός πρωθυπουργός Ρομάνο Πρόντι. Υπενθυμίζεται ότι και η προεδρία της Ε.Ε. είχε ζητήσει από το Ιράκ, στις αρχές Νοεμβρίου, να μην εφαρμόσει την ποινή του θανάτου, ενώ την αντίθεσή τους στη θανατική ποινή είχαν εκφράσει η Γαλλία και η Ισπανία.
Η επιτροπή διεθνών σχέσεων του Ρωσικού κοινοβουλίου εκτιμά ότι η εκτέλεση δι' απαγχονισμού του πρώην Ιρακινού προέδρου Σαντάμ Χουσέιν θα αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την κατάσταση στο Ιράκ και σε ολόκληρη την περιοχή του Περσικού Κόλπου. "Θα προκαλέσει μια νέα κλιμάκωση" της βίας, δήλωσε σε ρωσικά ειδησεογραφικά πρακτορεία ο εκπρόσωπος της επιτροπής διεθνών σχέσεων της άνω ρωσικής βουλής Μιχαήλ Μαργκέλοφ.
"Η εκτέλεση του Χουσέιν θα αποσταθεροποιήσει την κατάσταση όχι μόνο στο Ιράκ αλλά σε ολόκληρη την περιφέρεια του Κόλπου", πρόσθεσε το μέλος της Δούμας (κάτω βουλής) Λεονίντ Σλούτσκι, τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο Ιτάρ-Τας.
Η κόρη του Χουσέιν ζητά να ταφεί ο πατέρας της στην Υεμένη "έως την απελευθέρωση του Ιράκ"
Η κόρη του Σαντάμ Χουσέιν, Ραγκντ, εξόριστη στην Ιορδανία, "ζητεί το πτώμα του να ταφεί προσωρινά στην Υεμένη έως ότου το Ιράκ απελευθερωθεί και καταστεί δυνατό να ταφεί στο Ιράκ", δήλωσε στο Reuters πηγή που πρόσκειται στην οικογένεια. Η σορός του Σαντάμ είναι πιθανόν να μεταφερθεί εκτός του Ιράκ, δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Sky News ένας από τους συνηγόρους του, ο Ναζίμπ αλ Νουάιμι, προσθέτοντας ότι η οικογένειά του θα αποφασίσει τον τόπο της ταφής του.
Πηγές: ΑΠΕ - ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο, Reuters