Υποθέσεις για πολιτικές θέσεις

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

«Κανένας δεν καταλαβαίνει», παρατηρεί ο νομπελίστας φυσικός Ρίτσαρντ Φάινμαν, «την αιτία που λειτουργεί έτσι η φύση. Μπορώ να περιγράψω πώς λειτουργεί, αλλά δεν μπορώ να εξηγήσω το γιατί συμπεριφέρεται με τον παράξενο αυτό τρόπο».
Αν η φύση παραμένει μυστήριο, η φύση της πολιτικής είναι αίνιγμα.

Η πολιτική δεν διαθέτει και ίσως ποτέ δεν θα αποκτήσει μια θεωρία που να προβλέπει τις πράξεις των πολιτικών και, κυρίως, να τις ερμηνεύει.

Όσο κι αν πληθαίνουν οι πληροφορίες και οι αναλύσεις γύρω από τη ζωή, τις αρετές ή τις δειλίες των πρωταγωνιστών, το παρασκήνιο, τις ενδόμυχες σκέψεις, τις υπαρξιακές προσεγγίσεις ή τις ηθικές διαστάσεις, τα στοιχεία ματαιοδοξίας ή κόπωσης, τα γήινα κίνητρα, στο βάθος το αίνιγμα παραμένει. Υπάρχουν ασφαλώς κομμάτια που αθροίζονται για να ερμηνεύσουν συμπεριφορές: εδώ η καταγωγή, εκεί η παιδεία, παρακάτω η συγκυρία, πιο πέρα η διορατικότητα και η πειθώ, η αμέλεια ή η σκοπιμότητα, παραπέρα τα συμφέροντα, πάντα γερά και απέραντα. Όσο όμως κι αν αθροίζονται, δεν αρκούν για να ερμηνεύσουν την υπέρβαση της ιστορίας ή -πιο σύνηθες- την αδυναμία τιθάσευσης της εποχής.

Ισχύει από τον εξαετή πόλεμο στη Συρία μέχρι τα πραγματικά κίνητρα πίσω από τις γερμανικές αποφάσεις στο προσφυγικό και τις πράξεις όλων των δρώντων στο ζήτημα το ελληνικό.

Να φταίει ο βαθμός αταξίας, που ποτέ δεν μειώνεται, όχι μόνο προς το μέλλον, αλλά ούτε προς το παρελθόν;

Να φταίμε εμείς, που καθώς παρατηρούμε το θέατρο του πολέμου, της τραγωδίας ή των διαπραγματεύσεων και εμπλεκόμαστε μ’ αυτό, αυξάνονται οι πληροφορίες που εισρέουν στον εγκέφαλο, την ίδια στιγμή που αυξάνεται η εντροπία, αλλά όταν απεμπλεκόμαστε από το θέμα, αυτομάτως λειαίνεται η μνήμη;

Υποθέσεις. Πόσο διαφορετικές θα ήταν οι θέσεις αν τα σπασμένα τζάμια αυτοεπιδιορθώνονταν ή τα σπασμένα αυγά ξανασυναρμολογούνταν...