Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν έδειξε ότι πάνω από ένας στους πέντε νέους με τύπου 1 διαβήτη, καθώς και το 7% των νέων με διαβήτη τύπου 2, εκδηλώνουν μία σοβαρή πάθηση των ματιών πριν καλά καλά φτάσουν στα 24 τους χρόνια.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν έδειξε ότι πάνω από ένας στους πέντε νέους με τύπου 1 διαβήτη καθώς και το 7% των νέων με διαβήτη τύπου 2, εκδηλώνουν μία σοβαρή πάθηση των ματιών πριν καλά καλά φτάσουν στα 24 τους χρόνια.
Η ομάδα των επιστημόνων του Μίσιγκαν ανέλυσε τους παράγοντες κινδύνου για διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια στους ανηλίκους, ενώ προσπάθησε να πιστοποιήσει αν οι κατευθυντήριες οδηγίες για τον προληπτικό οφθαλμολογικό έλεγχο επαρκούν για την έγκαιρη ανίχνευση της νόσου.
Η μελέτη αυτή συμπεριέλαβε 4.008 παιδιά και εφήβους, διαγνωσθέντες ασθενείς με τύπου 1 ή τύπου 2 διαβήτη, κάτω των 21 ετών στους οποίους έγινε αξιολόγηση της όρασής τους και αποκάλυψε ενδείξεις διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας ακόμα και σε παιδιά ηλικίας 6 ετών. Μέχρι το τέλος της περιόδου παρακολούθησης (κατά μέσο όρο ήταν λίγο παραπάνω από 3 χρόνια), το 14% από αυτούς είχαν εκδηλώσει διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Ειδικότερα, από τους 2.240 νέους με διαβήτη τύπου 1, το 20,1% είχαν εκδηλώσει την οφθαλμοπάθεια μέσα σε 3,2 χρόνια παρακολούθησης, ενώ από τους 1.768 νέους με διαβήτη τύπου 2, το 7,2% εκδήλωσαν τη νόσο μέσα σε 3,1 χρόνια παρακολούθησης.
Η μελέτη έδειξε πως οι νέοι με αρρύθμιστο σάκχαρο, όπως αυτό καθορίζεται από τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c), υπονομεύουν την όρασή τους. Κάθε αύξηση της HbA1c κατά 1%, συνοδευόταν με αύξηση 20% του κινδύνου για διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια στους νέους με τύπου 1 διαβήτη και 30% σε όσους είχαν τύπου 2 διαβήτη.
Όπως ανέφεραν οι επιστήμονες σε πρόσφατο τεύχος του επιστημονικού εντύπου «Ophthalmology» της Αμερικανικής Ακαδημίας Οφθαλμολογίας (AAO), από τη μελέτη αυτή διαπίστωσαν ότι οι νέοι με τύπου 1 διαβήτη εκδηλώνουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ταχύτερα απ’ ό,τι οι συνομήλικοί τους με τύπου 2 διαβήτη.
Παχυσαρκία, καθιστική ζωή
Όπως λένε οι ερευνητές, παλαιότερα τα περισσότερα παιδιά που έπρεπε να παρακολουθούν και να ρυθμίζουν το σάκχαρό τους έπασχαν από τύπου 1 διαβήτη, που είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα. Σήμερα, όμως, σχεδόν οι μισοί έφηβοι που διαγιγνώσκονται με διαβήτη έχουν την τύπου 2 μορφή, που συνδέεται με την παχυσαρκία και την καθιστική ζωή.
Σύμφωνα με την ερευνήτρια Δρ. Σοφία Γουάνγκ, από το Τμήμα Οφθαλμολογίας και Οπτικών Επιστημών του πανεπιστημίου, μέχρι σήμερα επικρατούσε η αντίληψη ότι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι πολύ σπάνια στους νέους με διαβήτη. Τελικά οι νέες μελέτες διαπίστωσαν ότι αυτό είναι λάθος και γι' αυτό τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης θεωρούνται πολύ σημαντικά και θα συμβάλλουν στην ενημέρωση των παιδιάτρων και των άλλων παρόχων Yγείας για τη σημασία που έχει να παραπέμπουν τακτικά τους μικρούς ασθενείς τους στους οφθαλμιάτρους για να γίνεται προληπτικός έλεγχος για τη νόσο.
Αναλύοντας τη μελέτη αυτή, ο Δρ. Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, χειρουργός οφθαλμίατρος, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, NYU Medical School, τόνισε ότι ο κύριος λόγος για τον οποίο συνιστάται στα άτομα με διαβήτη να ελέγχουν τακτικά την όρασή τους είναι για να εντοπίζονται τυχόν αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, γιατί στα αρχικά της στάδια η νόσος δεν επηρεάζει την όραση και έτσι δεν γίνεται αντιληπτή.
Όπως είπε ο Δρ. Κανελλόπουλος, οι ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν να αρχίζει ο οφθαλμολογικός έλεγχος 3-5 χρόνια μετά την αρχική διάγνωση του διαβήτη. Ωστόσο, η νέα έρευνα έδειξε πως όταν συμβεί αυτό, πάνω από 18% των νέων με τύπου 1 διαβήτη έχουν ήδη αναπτύξει διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Με άλλα λόγια, η νόσος μπορεί να έχει ήδη εξελιχθεί αρκετά, αν περάσει η πρώτη πενταετία χωρίς να γίνει έλεγχος της όρασης.
Σωτήριος ο προληπτικός έλεγχος
Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι πάρα πολύ συχνή. Αν και ακριβή στοιχεία για τον αριθμό των κρουσμάτων δεν υπάρχουν, διεθνής μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2012 στο περιοδικό Diabetes Care υπολόγισε ότι 93 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από αυτήν, ενώ 28 εκατομμύρια έχουν τόσο εξελιγμένη μορφή της νόσου ώστε κινδυνεύουν να τυφλωθούν.
Έχει επίσης υπολογιστεί ότι το τουλάχιστον 90% των νέων κρουσμάτων θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αν αντιμετωπίζονταν εγκαίρως και σωστά και γινόταν τακτικός προληπτικός έλεγχος των ματιών.
Οι επιστήμονες μέχρι σήμερα θεωρούσαν ότι η τύφλωση αφορά τους μεγάλους σε ηλικία ανθρώπους με σακχαρώδη διαβήτη. Ωστόσο, με την έρευνα αυτή διαπίστωσαν ότι παιδιά και έφηβοι κινδυνεύουν να εκδηλώσουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια η οποία οφείλεται σε βλάβες που υφίστανται τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδή από τη συνεχή έκθεση σε υψηλά επίπεδα σακχάρου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο αμφιβληστροειδής είναι ο φωτοευαίσθητος χιτώνας των ματιών που βρίσκεται στο πίσω μέρος τους και φέρει τα κύτταρα-υποδοχείς του φωτός, χάρη στα οποία βλέπουμε. Οι βλάβες σε αυτόν αποτελούν τον κύριο λόγο απώλειας όρασης σε άτομα ηλικίας 20-65 ετών στις χώρες της Δύσης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.