Εμπρηστική ρητορική

Από την έντυπη έκδοση

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

«Εάν η Ευρώπη συνεχίσει έτσι, κανένας Ευρωπαίος σε κανένα σημείο του πλανήτη δεν θα μπορεί να περπατήσει στον δρόμο, να κάνει ένα βήμα με ασφάλεια». Αυτά δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν χθες και δεν θα μπορούσε να επιλέξει χειρότερη στιγμή.

Ίσως να το έχει και ο ίδιος μετανιώσει, καθώς δεν ήταν δυνατόν βέβαια να έχει προβλέψει τη διπλή αιματηρή επίθεση στο Λονδίνο, που ήρθε λίγες ώρες αργότερα. Σίγουρα όμως γνώριζε πως οι δηλώσεις του γίνονται ακριβώς έναν χρόνο μετά τις πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες, που είχαν βυθίσει τη γηραιά ήπειρο στο πένθος. Η διάθεση για πρόκληση εκ μέρους του είναι επομένως δεδομένη και μάλλον ενδεικτική της πρόθεσής του να ακολουθήσει τη γραμμή της πλήρους ρήξης και σύγκρουσης με την Ευρώπη και τις ιδέες της.

Πριν από έναν χρόνο, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίζει ότι έχει απόλυτη ανάγκη την Τουρκία για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, πολλοί επέλεγαν να κάνουν τα στραβά μάτια στον δρόμο του αυταρχισμού, στον οποίο ολίσθαινε η Άγκυρα, ή έστω να κρατούν χαμηλούς τόνους. Ο Γερμανός επίτροπος Γκίντερ Έτινγκερ είχε μάλιστα δεχθεί κριτική τότε από ορισμένους, καθώς διεμήνυε ότι η «Τουρκία δεν χωρά στην Ε.Ε. όσο ο Ερντογάν είναι στην εξουσία», την ώρα που οι ηγέτες της διεθνούς κοινότητας είχαν «εποικοδομητικές συναντήσεις» με τον Τούρκο πρόεδρο στη Σύνοδο του G20.

Σήμερα όλοι πια συμφωνούν ότι οι μαζικές διώξεις, η φίμωση των μέσων, το «πραξικόπημα» κατά ελευθεριών και θεμελιωδών δικαιωμάτων δεν χωρούν στην E.E. Και μάλλον αντιλαμβάνονται ότι η συμφωνία για το προσφυγικό δεν είναι βιώσιμη. Ξέρουν άλλωστε πολύ καλά πως και για την ίδια την Άγκυρα η «ευρωπαϊκή προοπτική» έχει πάψει να ταυτίζεται με το εθνικό συμφέρον εδώ και καιρό.

Η τουρκική ηγεσία ποντάρει στο γεγονός ότι έχει απέναντί της μία Ένωση με πολλαπλά μέτωπα ανοιχτά και με ζητήματα που διχάζουν τα μέλη της. Ίσως όμως οι επίμονες προκλήσεις της να αναδειχθούν τελικά σε έναν παράγοντα που θα τα ενώσει.