Οι πολίτες ήταν οι νικητές

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
 [email protected]

Το περιστατικό τοποθετείται στην Γκαλερί Ουφίτσι της Φλωρεντίας, αλλά κάλλιστα θα μπορούσε να μεταφερθεί στο ανακαινισμένο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ. Ένας φύλακας λέει στους επισκέπτες: «Εδώ δεν κρίνονται οι πίνακες, κυρίες και κύριοι, κρίνεστε εσείς».

Κάτι ανάλογο συνέβη και με τις κάλπες στην Ολλανδία. Δεν κρίθηκαν τα έργα των πολιτικών, αλλά οι πολίτες, και πάντως όχι η δημοκρατία, όπως πανηγύριζε μέρος του ευρωπαϊκού Τύπου, που είναι ένα πολίτευμα κατεξοχήν δυναμικό και ευέλικτο, αν και μας την παρουσιάζουν σε αγκύλωση, τραυματισμένη, δυσκίνητη κι ασυγχρόνιστη.

Οι Ολλανδοί κρίθηκαν και ήταν οι μεγάλοι νικητές. Στις κάλπες προσήλθε το 82% των περίπου 13 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, το μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων 30 ετών και κατά 7% μεγαλύτερο από το 2012. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το κλείσιμο της κάλπης, στις 21.00 τοπική ώρα, υπήρχαν ουρές.

Οι Ολλανδοί κρίθηκαν στις κάλπες. Έσυραν τα πόδια τους μέχρι τα εκλογικά τμήματα, στέλνοντας πολλαπλά μηνύματα.

Σηκώθηκαν από τη βολική θέση, όταν έφτασε ο κόμπος στο χτένι. Πάντα έτσι δεν συμβαίνει;

Οι κομπάρσοι-πολίτες ανταποκρίνονται όταν έχουν κίνητρο να το κάνουν και σε ορισμένες περιπτώσεις ακυρώνουν τους πρωταγωνιστές στη λεωφόρο των εντυπώσεων.

Οι πολίτες σκέφτονται ακόμη πολιτικά. Δεν είναι κακό να το θυμούνται κάπου κάπου τα απόμακρα πολιτικά ατελιέ και οι διαμορφωτές. Υπάρχει κόσμος που εξακολουθεί να θέλει να πει με την ψήφο του περισσότερα από ένα όνομα, ένα κόμμα, μια επιλογή.

Είναι, λοιπόν, όλα ανθηρά στη χώρα της τουλίπας, το «αντι-» ηττήθηκε, η Ευρώπη αναστήθηκε;

Μα και μετά τις κάλπες του 2012, όταν οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Συντηρητικοί συμμάχησαν σε μία ακόμα κυβέρνηση, η εφημερίδα Volkskrant διακήρυττε ότι «το Κέντρο επέστρεψε», σαν να είχε ηττηθεί ο λαϊκισμός. Ο κακός λαϊκισμός, όπως πολύ σωστά επέμενε να τον προσδιορίζει ο αισιόδοξος Ολλανδός πρωθυπουργός, επιβιώνει. Η Ευρώπη ας μη χαλαρώνει.