Μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής το Ινστιτούτο Επιστήμης Carnegie, «ανέβασε» στο διαδίκτυο μία βάση δεδομένων με 61.000 μετρήσεις της ταχύτητας 1.600 κοντινών αστέρων. Τα δεδομένα προορίζονται για απλούς χρήστες PC, οι οποίοι με την επεξεργασία τους είναι πιθανόν να εντοπίσουν νέους εξωπλανήτες.
Του Κώστα Δεληγιάννη
Μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής το Ινστιτούτο Επιστήμης Carnegie, «ανέβασε» στο διαδίκτυο μία βάση δεδομένων με 61.000 μετρήσεις της ταχύτητας 1.600 κοντινών αστέρων. Τα δεδομένα προορίζονται για απλούς χρήστες PC, οι οποίοι με την επεξεργασία τους είναι πιθανόν να εντοπίσουν νέους εξωπλανήτες.
Οι μετρήσεις συγκεντρώθηκαν από το 1994 έως το 2008 από το HIRES (High Resolution Echelle Spectrometer), ένα όργανο που βρίσκεται στο επίγειο τηλεσκόπιο Keck I στη Χαβάη. Το HIRES ανιχνεύει το φως των αστέρων και το αναλύει στα επιμέρους μήκη κύματος. Έτσι, οι επιστήμονες μπορούν να υπολογίσουν την ακτινική ταχύτητα, δηλαδή την ταχύτητα με την οποία ένας αστέρας προσεγγίζει ή απομακρύνεται από τη Γη.
Παρ' όλο που οι μετρήσεις αυτές δεν προορίζονταν αρχικά για την αναζήτηση εξωπλανητών, σύμφωνα με τον Τζένιφερ Μπαρτ, μεταδιδακτορική ερευνήτρια από το ΜΙΤ και μέλος της ομάδας, στην πορεία αποδείχθηκαν ιδανικές γι’ αυτό τον σκοπό. Κι αυτό γιατί επιτρέπουν στους επιστήμονες να εντοπίζουν μικρές αλλαγές στην ταχύτητα ενός άστρου, οι οποίες «προδίδουν» πως δέχεται τη βαρυτική έλξη από έναν πλανήτη που περιστρέφεται γύρω του.
Έτσι, με τα δεδομένα, η ομάδα έχει εντοπίσει ήδη 100 εξωπλανήτες, ανάμεσα στους οποίους και ένα ουράνιο σώμα που βρίσκεται στον τέταρτο πλησιέστερο στη Γη αστέρα, τον GJ 411. Οι ερευνητές περιγράφουν τα ευρήματά τους σε άρθρο το οποίο πρόκειται να δημοσιευθεί στο περιοδικό The Astronomical Journal.
Με την ανάρτηση των μετρήσεων στο ίντερνετ, η Μπαρτ με την ομάδα της ελπίζει πως αρκετοί εθελοντές θα συνδράμουν στον εντοπισμό ακόμη περισσότερων εξωπλανητών. Γι’ αυτό τον σκοπό, το μόνο που χρειάζεται είναι να κατεβάσει κανείς το λογισμικό που δημιούργησε η ομάδα, να επιλέξει έναν αστέρα και να παρατηρήσει πώς μεταβάλλεται η τροχιακή του ταχύτητα σε κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Αν εντοπίσει απότομη αυξομείωση της ταχύτητας, τότε είναι πιθανό να έχει βρει έναν εξωπλανήτη. Στη συνέχεια, θα πρέπει να υποβάλει το εύρημά του στην online πλατφόρμα του πρότζεκτ.
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, ακόμη κι αν ένας εθελοντής δεν εντοπίσει κάποιον εξωπλανήτη, θα έχει μάθει πώς να αναλύει τα δεδομένα από το HIRES και να τα ερμηνεύει.