Αίσθηση προκαλεί στην Ευρώπη το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας. Ωστόσο, πολλοί πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη ένα «παράθυρο ευκαιρίας».
Αίσθηση προκαλεί στην Ευρώπη το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας. Ωστόσο, πολλοί πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη ένα «παράθυρο ευκαιρίας».
Ο ευρωβουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔΗΣΥ) Λευτέρης Χριστοφόρου εξαίρει την προσπάθεια του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη για εξεύρεση λύσης στο εδαφικό και στο περιουσιακό, ενώ επιρρίπτει την ευθύνη για το αδιέξοδο στην Τουρκία. «Φαίνεται ότι στο τέλος και πάλι η Τουρκία εμμένει σε απαράδεκτες θέσεις και απόψεις, οι οποίες συγκρούονται με αρχές και αξίες», τονίζει ο Κύπριος ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Επί παραδείγματι: η εμμονή της Τουρκίας ότι δεν πρέπει να διαφοροποιηθούν οι αριθμοί των προσφύγων που θα επιστρέψουν ή ακόμα και να μην επιστρέψει την περιοχή της Μόρφου, που, σημειωτέον, επιστρεφόταν στο προηγούμενο σχέδιο Ανάν. Γνώριζαν εκ των προτέρων ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό».
Ευθύνες στην Τουρκία για το ναυάγιο του Μοντ Πελεράν αποδίδει και ο Δημήτρης Παπαδάκης, ευρωβουλευτής του σοσιαλιστικού κόμματος ΕΔΕΚ. Θεωρεί, ωστόσο, ότι και η κυβέρνηση της Κύπρου φέρει ευθύνη, γιατί είχε δημιουργήσει κλίμα υπέρμετρης αισιόδοξίας ως προς τη διασφάλιση εγγυήσεων στο εδαφικό. «Δημιούργησαν ένα κλίμα, μία ευφορία και προς τους ξένους, όπου στο τέλος της ημέρας αποδείχθηκε ότι ήταν ψεύτικο», υποστηρίζει. «Ποτέ η τουρκική πλευρά, από το 1974 μέχρι σήμερα, δεν έχει παραδώσει συγκεκριμένο χάρτη για τα εδάφη, τα οποία υποτίθεται ότι θα επιστρέψει. Δεν έγινε αυτό στην πρώτη φάση του Μον Πελεράν και εκεί έπρεπε η δική μας η πλευρά να αντιδράσει, να καταδείξει την κωλυσιεργία από τουρκικής πλευράς».
Ο Μπαρθ Άιντε, σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό, καλείται τώρα να αξιολογήσει την κατάσταση σε σχετική έκθεση. Ο σοσιαλιστής πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ενθαρρύνει μέσω twitter «και τις δύο πλευρές να συνεχίσουν τη διαπραγμάτευση», χωρίς να υποδείξει υπαίτιο για το αδιέξοδο.
Αλλά και ο χριστιανοδημοκράτης Έλμαρ Μπροκ, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, βλέπει ρεαλιστικές πιθανότητες για επαναπροσέγγιση. «Σε μία τέτοια διαπραγμάτευση πάντα υπάρχουν δυσκολίες όταν μπαίνουν στο τραπέζι ζητήματα που αφορούν τα περιουσιακά στοιχεία και την ιδιοκτησία. Ελπίζω ωστόσο ότι και οι δύο πρόεδροι, οι οποίοι στην πραγματικότητα θέλουν τη συμφωνία, θα δώσουν συνέχεια. Δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια» λέει ο Gερμανός ευρωβουλευτής.
Έτοιμος για τη συνέχιση της διαπραγμάτευσης δηλώνει και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Μουσταφά Ακιντζί. Αν όμως η Λευκωσία κατηγορεί την Τουρκία για το αδιέξοδο, ο Ακιντζί επιρρίπτει ευθύνες στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Το σχόλιο του Έλμαρ Μπροκ στην Deutsche Welle: «Πάντα έτσι γίνεται. Όταν δεν υπάρχει συμφωνία, φταίει πάντα ο άλλος. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι δύο πλευρές δεν συνομιλούν μεταξύ τους, αυτό ελπίζω τουλάχιστον. Πρέπει να γίνει ένα διάλειμμα και να συνεχιστεί η προσπάθεια».
Μία διαφορετική ερμηνεία για το ναυάγιο του Μοντ Πελερίν δίνει ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με το Ποτάμι. Κατά την άποψή του, θα έπρεπε να προτιμηθεί η αρχική προσέγγιση του προέδρου Αναστασιάδη για πολυμερή διάσκεψη, ώστε να «βγουν από το κάδρο» η Ελλάδα και η Τουρκία ως εγγυήτριες δυνάμεις, κάτι που δεν έγινε. «Πιστεύω πως ήταν πιο σωστή η πρώτη προσέγγιση, δηλαδή της πολυμερούς συνδιάσκεψης. Αυτή ήταν η πρόθεση του προέδρου Αναστασιάδη. Είναι μία διεθνοποίηση, βγάζει από την Τουρκία τη δυνατότητα να ρίξει στην Ελλάδα το φταίξιμο. Το ότι δεν συμφωνήσαμε καν στα κριτήρια για την επίλυση του εδαφικού σημαίνει ίσως πως και αυτή η ευφορία, που είχε μεταδοθεί από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, στηριζόταν πιο πολύ στη διάθεσή τους να πετύχουν τη συμφωνία, παρά στα πραγματικά δεδομένα» λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής.
Τελικά, ο χρόνος λειτουργεί υπέρ ή κατά της επιθυμίας για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού; Ο ευρωβουλευτής της ΕΔΕΚ, Δημήτρης Παπαδάκης, θέτει το ζήτημα ως εξής: «Βεβαίως ο χρόνος δεν είναι υπέρ μας, όλοι το ξέρουν. Αλλά ο χρόνος δεν μπορεί να λειτουργήσει εκβιαστικά, ούτως ώστε να φτάσουμε σε μία κακή λύση. Τουλάχιστον χρειάζεται μία λύση υποφερτή, για να μπορέσει να αντέξει στον χρόνο. Δεν μπορούμε άρον άρον να υπογράψουμε την οποιαδήποτε λύση».
Ο σοσιαλιστής πολιτικός υποστηρίζει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει κάνει τόσες υποχωρήσεις, ώστε αμφιβάΛλει αν μερικές από αυτές θα εγκρίνονταν σε μελλοντικό δημοψήφισμα. Τόσο ο ίδιος όσο και ο ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Λευτέρης Χριστοφόρου επιμένουν ότι το Κυπριακό είναι, πάνω απ΄όλα, ζήτημα «εισβολής και κατοχής», γι αυτό ο διεθνής παράγοντας θα πρέπει να ασκήσει πιέσεις στην Άγκυρα.
Το συμπέρασμα από τον ευρωβουλευτή του ΔΗΣΥ: «Ζητάμε να επιστραφούν εδάφη, τα οποία κατελήφθησαν με εισβολή από την Τουρκία. Τίποτε λιγότερο, τίποτε περισσότερο. Να επιστρέψουν πρόσφυγες, που εκδιώχθηκαν από την Τουρκία. Και η απαίτησή μας είναι από τους 200.000 πρόσφυγες να επιστρέψουν οι 100.000. Ακόμη και γι αυτό, η Τουρκία φαίνεται ότι εμμένει σε απαράδεκτες θέσεις και προϋποθέσεις».