Με ευρεία πλειοψηφία ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για τη σύσταση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ). Όπως επισημαίνει το υπουργείο Παιδείας, με το ΕΛΙΔΕΚ δημιουργείται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ειδικό νομικό πρόσωπο, για τη χρηματοδότηση της Έρευνας που παράγεται αποκλειστικά στα ΑΕΙ και τα Ερευνητικά Κέντρα, δηλαδή από νέους επιστήμονες, υποψήφιους διδάκτορες ή μεταδιδάκτορες, καθώς και συνεργατικά ερευνητικά προγράμματα ανάμεσα σε δημόσιους ερευνητικούς φορείς και καινοτόμες επιχειρήσεις, όπως σε δράσεις προβολής της επιστημονικής έρευνας στην Κοινωνία.
Με ευρεία πλειοψηφία ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για τη σύσταση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ).
Όπως επισημαίνει το υπουργείο Παιδείας, με το ΕΛΙΔΕΚ δημιουργείται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ειδικό νομικό πρόσωπο, για τη χρηματοδότηση της Έρευνας που παράγεται αποκλειστικά στα ΑΕΙ και τα Ερευνητικά Κέντρα, δηλαδή από νέους επιστήμονες, υποψήφιους διδάκτορες ή μεταδιδάκτορες, καθώς και συνεργατικά ερευνητικά προγράμματα ανάμεσα σε δημόσιους ερευνητικούς φορείς και καινοτόμες επιχειρήσεις, όπως σε δράσεις προβολής της επιστημονικής έρευνας στην Κοινωνία.
Η χρηματοδότηση της Έρευνας από το ΕΛΙΔΕΚ θα είναι πρόσθετη και συμπληρωματική εκείνης που προέρχεται από το νέο ΕΣΠΑ και αφορά στην Έρευνα (ΕΠΑΝΕΚ). Θα είναι όμως απαλλαγμένη από τους υποχρεωτικούς θεματικούς και γεωγραφικούς περιορισμούς που χαρακτηρίζουν την κατανομή των πόρων του ΕΣΠΑ.
Σε πρώτη φάση, μέσω του ΕΛΙΔΕΚ, θα διατεθούν πόροι της τάξης των 240 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2016-2019 με βασικούς Δικαιούχους τα Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα της χώρας (180 εκατ. € από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και 60 εκατ. € από το ΠΔΕ).
Στην ομιλία του στη Βουλή, κατά τη συζήτηση ψήφισης του νομοσχεδίου, ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης, αναλύοντας τη δομή και τους στόχους του ΕΛΙΔΕΚ, ανέφερε μεταξύ άλλων πως μέσω του θεσμού αυτού η ίδια η ερευνητική κοινότητα από τα κάτω (bottom up) διαμορφώνει το τοπίο για τη βασική έρευνα, την Έρευνα που συνδέεται με την επιστημονική περιέργεια.
Όπως είπε, σημαντική αναμένεται να είναι η συνεισφορά του ΕΛΙΔΕΚ στη διαμόρφωση μιας πραγματικά συνεκτικής, πλήρους και ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής για την Έρευνα. Εξήγησε πως η στρατηγική αυτή μέχρι σήμερα καθοριζόταν μόνο από τις επιλογές του ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα σήμερα, από τη Στρατηγική της Έξυπνης Εξειδίκευσης που επιβάλλει περιορισμούς υπό τη μορφή αιρεσιμοτήτων.
Το ΕΛΙΔΕΚ, πρόσθεσε, εστιάζει στη στήριξη του επιστημονικού δυναμικού και της Έρευνας στον ακαδημαϊκό και ερευνητικό χώρο, αποτελεί επομένως τον πρώτο αναγκαίο κρίκο στην αλυσίδα της Ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τον κ. Φωτάκη, ακολουθεί μια επόμενη φάση που θα αφορά την αξιοποίηση του ερευνητικού προϊόντος, την ενθάρρυνση της καινοτόμου επιχειρηματικότητας σε πρώιμο στάδιο.
Η φάση αυτή αφορά τη στήριξη νεοφυών και επιχειρήσεων έντασης Γνώσης. Για το σκοπό αυτό έχει σχεδιασθεί ένα νέο ειδικό Ταμείο που θα αποτελείται από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους και θα επικεντρώνεται στην παροχή κεφαλαίων σποράς και συμμετοχών σε τέτοιου τύπου επιχειρήσεις. Η νέα αυτή πρωτοβουλία θα είναι συνέχεια αυτής του ΕΛΙΔΕΚ και πρόκειται να ανακοινωθεί σύντομα, όπως ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός.
Ο κ. Φωτάκης τόνισε πως βασικός στόχος του ΕΛΙΔΕΚ είναι η στήριξη, αναβάθμιση και ανάδειξη του ανθρώπινου δυναμικού και της ποιοτικής Έρευνας στη χώρα.
Όπως είπε, είναι άλλο ένα βήμα για την αντιμετώπιση της μονόπλευρης φυγής επιστημόνων στο εξωτερικό, για την αναχαίτιση του brain drain και την αντικατάστασή του από μία ισορροπημένη κινητικότητα επιστημόνων, το brain circulation.
Ανέφερε ακόμη πως άμεσα προκηρύσσονται υποτροφίες με για υποψήφιους διδάκτορες ύψους 18 εκατ. ευρώ.