Αποφασισμένος να εργαστεί ακούραστα για την αποκατάσταση της ενότητας όλων των Χριστιανών, δήλωσε ο νεοεκλεγείς πάπας Βενέδικτος XVI στην ομιλία του στην Καπέλα Σιστίνα, ενώπιον των 115 καρδιναλίων που τον ανέδειξαν στον παπικό θρόνο. Ορισμένοι εκκλησιαστικοί παράγοντες εξέφρασαν, ωστόσο, φόβους ότι θα μπλοκάρει τον διάλογο μεταξύ των εκκλησιών, λόγω δογματικών ιδεών. «Θεωρούμε την εκλογή του Ράτζινγκερ ως καταστροφή», λέει ο Μπερντ Γκέρινγκ της γερμανικής οικουμενικής ομάδας Kirche von Unten. «Δεν περιμένουμε ουδεμία μεταρρύθμιση από αυτόν τα επόμενα χρόνια», πρόσθεσε.
O Εμίλ Πουλά, ιστορικός, κοινωνιολόγος των θρησκειών και ειδικός για τον καθολικισμό, εκτιμά ότι «η προσκόλλησή του στο δόγμα δεν θα τον εμποδίσει να είναι ενωτικός. Είναι ένας μεγάλος θεολόγος. Το ζήτημα είναι τι στάση θα ακολουθήσει. Ο Πίος ο 11ος, που εξελέγη το 1922, είχε θεωρηθεί στην αρχή ένας άχρωμος διανοούμενος, κι όμως αποδείχθηκε ένας θαρραλέος Πάπας, που αντιστάθηκε στον κομμουνισμό και στο ναζισμό. Με τον Ράτσινγκερ, βρισκόμαστε μπροστά σε μια συνέχεια, άλλωστε γι' αυτή τη συνέχεια εξελέγη. Μένει να δούμε πώς θα χειριστεί τα προβλήματα. Μέχρι τώρα, δεν έχει δώσει ενδείξεις μιας χαρισματικής προσωπικότητας. Είναι όμως νωρίς για να τον κρίνουμε. Πρόκειται για έναν άνθρωπο με πραγματικό πνευματικό και ηθικό ανάστημα».
Οσο για το όνομα που διάλεξε ο Ράτσινγκερ, έχει κι αυτό τη σημασία του. Ο Βενέδικτος XVI είναι η συνέχεια του Βενέδικτου XV, του Πάπα που θέλησε να σταματήσει τις παράλογες αγριότητες του A’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό σημαίνει ότι ο νέος Πάπας αυτοπροσδιορίζεται ως υπερασπιστής της ειρήνης στον κόσμο, ότι συνεχίζει την ειρηνευτική γραμμή του Ιωάννη Παύλου II. Είναι κι αυτό μια ένδειξη συνέχειας. Ο Εμίλ Πουλά επιμένει: «Ας μη δαιμονοποιούμε τον νέο Πάπα. Ετσι κι αλλιώς, η καθολική εκκλησία θα είναι πάντα αδιάλλακτη απέναντι στον σύγχρονο κόσμο, κι αυτό δεν είναι περίεργο».
Ο 265ος Ποντίφικας είναι ο γηραιότερος καρδινάλιος που εκλέγεται πάπας εδώ και τρεις αιώνες και ο πρώτος Γερμανός εδώ και μία χιλιετηρίδα. Η εκλογή του 78χρονου καρδιναλίου Γιόζεφ Ράτζινγκερ, σε ένα από τα συντομότερα κονκλάβια εδώ και έναν αιώνα, μόλις μετά από τέσσερις ψηφοφορίες, δείχνει τη βούληση των καρδιναλίων να συντηρήσουν την πολιτική που ακολούθησε ο προκάτοχός του, εκτιμούν αναλυτές του Βατικανού.
Επιπλέον, δείχνει ότι μέτρησε η ηλικία, προτιμήθηκε μια, κατά τα φαινόμενα, σύντομη, μεταβατικού χαρακτήρα θητεία μετά την 26χρονη θητεία του εκλιπόντος Ιωάννη Παύλου ΙΙ.
Ο Ράτσινγκερ εμφανίζονταν από την αρχή ως ο ισχυρότερος υποψήφιος, ανατρέποντας με την εκλογή του την παράδοση που φέρει όποιον «μπαίνει στο κονκλάβιο υποψήφιος Πάπας να βγαίνει καρδινάλιος».
Ο νέος προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας είναι πολυγραφότατος, δεινός ομιλητής, απόφοιτος της Θεολογικής Ακαδημίας και από το 1981 επικεφαλής του «υπουργείου Θεολογίας» του Βατικανού, γνωστό ως η Επιτροπή για το δόγμα και την πίστη. Ως επικεφαλής της Συνέλευσης για το Δόγμα της Πίστης (CDF, η διάδοχη κατάσταση της Ιεράς Εξέτασης) πήρε μέτρα κατά της φιλελεύθερης θεολογίας στη Λατινική Αμερική και κατήγγειλε τη σεξουαλική απελευθέρωση στη Δύση. Εχει καταστήσει σαφές σε προηγούμενες ομιλίες του ότι θα μπλοκάρει κάθε συζήτηση για θέματα όπως η χειροτονία γυναικών κληρικών, οι αμβλώσεις, η ομοφυλοφιλία, και η χρήση προφυλακτικών, ακόμα και ως μέσο πρόληψης για το ΑIDS, που «θερίζει» στην Αφρική. (Εμφανής η συνέχεια της πολιτικής του προκατόχου του). Το 2000 προκάλεσε την οργή των Προτεσταντών χαρακτηρίζοντας «ανεπαρκείς» τις εκκλησίες τους, ενώ ενόχλησε και την Αγκυρα χαρακτηρίζοντας την Τουρκία «μόνιμη αντίθεση έναντι της Ευρώπης», που θα πρέπει να αναζητήσει το μέλλον της σε μία ένωση ισλαμικών κρατών και όχι στην Ε.Ε.
Ο νέος Πάπας θεωρεί ότι η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια εγκατέλειψε τις χριστιανικές της ρίζες, γι' αυτό αναλυτές του Βατικανού εκτιμούν ότι θα εστιάσει την προσοχή του στην αντιμετώπιση του αυξανόμενου αθεϊσμού στην Ευρώπη.
Από πολιτική και κοινωνική άποψη, ο νέος Πάπας θα βρεθεί σε έναν κόσμο πιο σύνθετο από εκείνον που μετέτρεψε τον Ιωάννη Παύλο ΙΙ σε μια δύναμη αλλαγής στα τέλη του Ψυχρού Πολέμου.
Πηγές: Liberation, Reuters, Γαλλικό Πρακτορείο, ΑΠΕ