Πολιτιστικά
Παρασκευή, 14 Οκτωβρίου 2016 21:37

ΚΣΝΜ: Μόνο ένα κτήριο στο Ελληνικό κηρύχθηκε μνημείο

Σε μια μαραθώνια συνεδρίαση, διάρκειας πλέον των επτά ωρών, τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) κλήθηκαν, να διερευνήσουν κατά πόσο οκτώ κτήρια του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, έχουν τις προϋποθέσεις να κηρυχθούν μνημεία, υπό το βάρος της προεξαγγελθείσας επένδυσης στη συγκεκριμένη περιοχή.

Σε μια μαραθώνια συνεδρίαση, διάρκειας πλέον των επτά ωρών, τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) κλήθηκαν, να διερευνήσουν κατά πόσο οκτώ κτήρια του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, έχουν τις προϋποθέσεις να κηρυχθούν μνημεία, υπό το βάρος της προεξαγγελθείσας επένδυσης στη συγκεκριμένη περιοχή. Η συνεδρίαση έληξε με την κήρυξη ως μνημείου, μόνο ενός ιδιαίτερου, αρχιτεκτονικά, κτηρίου, του αγγλικού υποστέγου «Παγόδα».

Μπορεί ένα αεροδρόμιο να αποτελέσει στοιχείο της συλλογικής μνήμης και κατά πόσο τα κτήρια του Ελληνικού εγγράφονται στη μνήμη των πολιτών; Το ερώτημα αυτό απασχόλησε ιδιαίτερα τα μέλη του Συμβουλίου, τα οποία εξέτασαν την ιστορική και αρχιτεκτονική αξία που μπορεί να φέρουν ο δυτικός αεροσταθμός (αίθουσα αφίξεων - αναχωρήσεων εξωτερικού), ο παλαιός πύργος ελέγχου, η «Παγόδα» και το συγκρότημα πέντε κτηρίων του πρώην αμερικανικού Κολεγίου Αθηνών.

Το θέμα εισήχθη έπειτα από ψήφισμα της γενικής συνέλευσης μελών ΔΕΠ της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, μέσω του οποίου ζήτησε τον χαρακτηρισμό ως νεώτερων μνημείων, πολλών κτηρίων, εγκαταστάσεων, αεροσκαφών και κινητού τεχνικού εξοπλισμού.

Σήμερα, πολλά από τα κτήρια του παλαιού αεροδρομίου, έχουν βανδαλιστεί και λεηλατηθεί. Μάλιστα, ο αναπληρωτής Καθηγητής του ΕΜΠ, Νίκος Μπελαβίλας, κατήγγειλε κατά τη συνεδρίαση, ότι και ο κινητός εξοπλισμός της Ολυμπιακής Αεροπορίας λεηλατείται και τα φτερά των αεροπλάνων έχουν ήδη ξηλωθεί. Επίσης, τα αρχεία του πρώην αεροδρομίου βρίσκονται στο κηρυγμένο κτήριο του ανατολικού αεροσταθμού, αλλά πεταμένα στο πάτωμα «σε ένα κτήριο φυλασσόμενο από δύο φύλακες».

Σχετικά με το ψήφισμα του ΕΜΠ, ο κ. Μπελαβίλας επεσήμανε, ότι «τα κτήρια και οι εγκαταστάσεις που προτείνουμε για κήρυξη, είναι ιστορικής, αρχιτεκτονικής, τοπιακής και τεχνικής αξίας». «Στο Ελληνικό, τα κτήρια συνιστούν ένα καλά συγκερασμένο σύνολο των εποχών, των τεχνολογιών και της συνάντησης των μηχανικών. Σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις, τα αεροδρόμια που μεταφέρθηκαν, άφησαν πίσω τους εγκαταστάσεις που διατηρούνται και αναδεικνύονται επιλεκτικά, ώστε να επιβιώνει στη συλλογική μνήμη η μακρά διάρκεια της πόλης», παρατήρησε από την πλευρά του ο Καθηγητής του ΕΜΠ, Παναγιώτης Τουρνικιώτης.

Τη διάσωση των κτηρίων ζήτησαν επίσης το Πολιτιστικό Κέντρο των Εργαζομένων της Ολυμπιακής Αεροπορίας, ο Σύλλογος Αποφοίτων του Αμερικανικού Κολεγίου, ο αντιπεριφερειάρχης Αττικής, Χρήστος Καπάνταης, η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού, το τμήμα Αττικής του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων και το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής για τη Συντήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς (TICCIH). Το TICCIH έχει προχωρήσει και σε κίνηση συγκέντρωσης υπογραφών για τη διάσωση των κτηρίων.

Από τα προτεινόμενα κτήρια, η Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων, εισηγήθηκε τον χαρακτηρισμό μόνο των συγκεκριμένων οκτώ κτηρίων γιατί αποτελούν σημαντικά δείγματα της εξέλιξης των δομικών έργων και μεταφορών στην Ελλάδα και τα κτήρια του Κολεγίου αποτελούν σημαντικό δείγμα συγκροτήματος εκπαιδευτηρίου, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα.

Σε επόμενη φάση, η Διεύθυνση αναμένεται να εισάγει για χαρακτηρισμό, επίσης, τα αεροσκάφη, τον τεχνικό εξοπλισμό και το υπόστεγο της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας.