Οι Βρετανοί ψήφισαν χθες για το μέλλον τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για το μέλλον της ίδιας της Ένωσης, γράφει η Νατάσα Στασινού.
Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Οι Βρετανοί ψήφισαν χθες για το μέλλον τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για το μέλλον της ίδιας της Ένωσης.
Η βρετανική κάλπη ήταν ίσως η πιο κρίσιμη, αλλά δεν ήταν η μόνη τα τελευταία χρόνια που μας «μίλησε» για το πού οδεύουμε συνολικά στη γηραιά ήπειρο, για το πόσο και ποια Ευρώπη θέλουμε, για το πού αναζητούμε απαντήσεις στις πολλαπλές προκλήσεις, από τα επίμονα οικονομικά προβλήματα έως την προσφυγική κρίση.
Τα μηνύματα ήταν ηχηρά στις αλλεπάλληλες ελληνικές κάλπες, σε εκείνες των γενικών εκλογών της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, των προεδρικών εκλογών της Αυστρίας, των περιφερειακών εκλογών της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Η κάθε χώρα, όπως και η κάθε αναμέτρηση, έχει βέβαια τις δικές της ιδιαιτερότητες. Το κάθε αποτέλεσμα τη δική του βαρύτητα.
Αν, όμως, υπάρχει κάτι κοινό που διαπιστώνεται σταθερά την τελευταία διετία στις προεκλογικές αντιπαραθέσεις είναι μία... μαύρη σκιά πάνω από την κάλπη. Τη ρίχνει η ρητορική του φόβου, του μίσους, του διχασμού.
Μία ρητορική που ποντάρει στην ανασφάλεια, στον θυμό, στην αγανάκτηση που θρέφει συνεχώς τα αρνητικά συναισθήματα των πολιτών και θρέφεται με τη σειρά της από αυτά. Μία ρητορική που ορίζει την ατζέντα και παρασύρει στη δίνη της ακόμη και «μετριοπαθείς» φωνές και δυνάμεις.
Οι λαϊκιστικές κορόνες, οι υπερπατριωτικές εξάρσεις, η διάθεση διαχωρισμού σε «εμάς» και τους «άλλους», η τάση να ανακαλύπτουμε εχθρούς και να κυνηγούμε μάγισσες πάντα υπήρχαν στην πολιτική αντιπαράθεση. Σήμερα, όμως, φαίνεται να κυριαρχούν στο παιχνίδι.
Σήμερα ολοένα και περισσότεροι πολίτες ψηφίζουν με κριτήριο την απόρριψη, την τιμωρία ή την αδυναμία που αισθάνονται απέναντι στις απειλές, αντί με ελπίδα, προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον, διάθεση για αλλαγές και δημιουργία.
Αποτέλεσμα των πολλαπλών κρίσεων, θα πουν κάποιοι. Κανείς δεν αρνείται ότι η συρρίκνωση των εισοδημάτων, η επίμονα υψηλή ανεργία, η επιμονή σε αδιέξοδες πολιτικές ή ακόμη και οι πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις λειτουργούν ως πρόσφορο έδαφος.
Οι ρίζες, όμως, δεν βρίσκονται εκεί. Οι ρίζες είναι στα επίμονα ελλείμματα. Όχι τα δημοσιονομικά. Γι' αυτά φροντίζουμε.
Είναι στο έλλειμμα ηγεσίας, στο έλλειμμα νομιμοποίησης, στο έλλειμμα συνοχής και ενότητας, στο έλλειμμα σχεδίου και πειστικού οράματος.
Όσο αφήνουμε αυτές τις «τρύπες» να ανοίγουν τόσο περισσότερο θα κινδυνεύουμε να δούμε την Ε.Ε. να πέφτει στο κενό.