Πολιτιστικά
Δευτέρα, 16 Μαΐου 2016 07:10

Τι έφερε στο φως η σκαπάνη της Αρχαιολογικής Εταιρείας το 2015

Πλούσιο το έργο της Αρχαιολογικής Εταιρείας για το 2015, όπως παρουσιάστηκε την Κυριακή, από τον γενικό γραμματέα της, Ακαδημαϊκό Βασίλειο Πετράκο.

Πλούσιο το έργο της Αρχαιολογικής Εταιρείας για το 2015, όπως παρουσιάστηκε την Κυριακή, από τον γενικό γραμματέα της, Ακαδημαϊκό Βασίλειο Πετράκο.

Από τη Λακωνία μέχρι τη Σύρο και τη Γλυφάδα, μια σειρά από σημαντικές ανασκαφές διεξάγονται υπό την αιγίδα της. Αυτές που ξεχωρίζουν είναι:

• Η ανασκαφή του αιγυπτιακού ιερού στην Μπρεξίζα Μαραθώνος, που συνεχίζεται από την αρχαιολόγο Ιφιγένεια Δεκουλάκου. Την περσινή χρονιά, στο κεντρικό τμήμα του ιερού οικοδομήματος, ερευνήθηκε ένα από τα οκτώ δωμάτια που πλαισιώνουν τις τέσσερις εισόδους του, όπου, μεταξύ άλλων, βρέθηκαν αντικείμενα της ρωμαϊκής περιόδου, όπως ένας λύχνος κορινθιακός με την επιγραφή ΛΟΥΚΙΟΥ κι ένα ορθοκέραμο με την επιγραφή ΑΘΗΝΑΙΟΥ.

• Στην αρχαία Μεσσήνη, συνεχίστηκαν οι ανασκαφικές και αναστηλωτικές εργασίες του Πέτρου Θέμελη, όπως οι αποκαταστάσεις του περιστυλίου και του ψηφιδωτού γεωμετρικού δαπέδου του κρεοπωλείου και της στοάς του, η συντήρηση του ψηφιδωτού δαπέδου της μεγάλης αίθουσας εντός συγκροτήματος του 3ου -  4ου αι. μ.Χ. (στα δυτικά του αρχαίου θεάτρου) με την επιγραφή «Παράμονος αναγνώστης εποίησε», καθώς και η αποκάλυψη ενός άλλου ψηφιδωτού, βόρεια της αίθουσας αυτής, με γεωμετρική διακόσμηση και την κτητορική επιγραφή «Θεόδουλος επίσκοπος ποιεί». «Όπως συμπεραίνει ο ανασκαφέας, το όλο συγκρότημα είχε λατρευτικό προορισμό, ήταν μια πρώτη εκκλησία, πριν καθιερωθεί και επιβληθεί ο τύπος της βασιλικής, που επικράτησε και διατηρείται έως σήμερα», δήλωσε ο κ. Πετράκος.

• Η ανασκαφή στον Άγιο Βασίλειο στο Ξηροκάμπι Λακωνίας, που συνεχίζεται από την επίτιμη έφορο Αρχαιοτήτων, Αδαμαντία Βασιλογάμβρου, έφερε στην επιφάνεια, για άλλη μια χρονιά, πολύ σημαντικά ευρήματα. Μερικές ακόμη δεκάδες θραυσμάτων πινακίδων, όπου έχουν αποτυπωθεί κείμενα σε γραφή Γραμμική Β, εμπλούτισαν το συγκεκριμένο αρχείο των πινακίδων, που αριθμεί αυτήν τη στιγμή 119 θραύσματα. Όπως έγινε γνωστό, τα κείμενα αναφέρονται στους δύο βασικούς τομείς της λειτουργίας των ανακτόρων, στη συλλογή και στην αναδιανομή πόρων, που δηλώνονται με τη χρήση γνωστών από τα μυκηναϊκά αρχεία διοικητικών - οικονομικών όρων. «Καταγράφονται καταβολές φόρων με τη μορφή διαφόρων αγαθών, παροχές σε ιερό ή ιερά, τοπωνύμια και κύρια ονόματα. Σε ένα σφράγισμα, αναφέρεται ο τίτλος "άναξ" σε γενική πτώση» δήλωσε ο γενικός γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

• Η νέα έρευνα στο ιερό του Απόλλωνος στον Θέρμο της Αιτωλίας, από τον Ιωάννη Παπαποστόλου, δείχνει επίσης ενδιαφέρουσα. Έως τώρα, η ανασκαφή αποκάλυψε δύο μνημειώδη λίθινα κλιμακοστάσια (σκαλοπάτια), που αντιστοιχούν στα δυο ανοίγματα εξόδου που υπάρχουν στον οπίσθιο τοίχο της στοάς, ενώ δύο τομές, που έγιναν στον ναό του Απόλλωνος Λυσείου, δεν έδωσαν στοιχεία για χρήση του χώρου σε προγενέστερη του ναού εποχή, γεγονός που δείχνει ότι η κατασκευή του έγινε, πιθανόν, στην ελληνιστική εποχή και όχι στον πρώιμο 6ο αι. π.Χ., όπως πιστευόταν έως σήμερα.

• Μια βραχογραφία που εικονίζει τρία πλοία, με το μεγαλύτερο να έχει ανασηκωμένη την πλώρη και φέρει, πιθανόν, είδος σημαίας, ενώ, στο κέντρο του, διακρίνεται ανθρώπινη μορφή με υψωμένα και ανοιχτά χέρια σε στάση δέησης, είναι μεταξύ των νέων ευρημάτων της ανασκαφής, που συνεχίζεται στον τειχισμένο νεολιθικό οικισμό στον Στρόφιλα Άνδρου, από την αρχαιολόγο Χριστίνα Τελεβάντου.

• Επίσης, από δύο ομάδες βραχογραφιών που βρέθηκαν στη θέση Καστρί στη Χαλανδριανή Σύρου, η οποία ερευνάται από την αρχαιολόγο Μαρίζα Μαρθάρη, ξεχωρίζει μια σειρά τριών πλοιαρίων, ενώ παράσταση που επαναλαμβάνεται φαίνεται να απεικονίζει ανθρώπινη μορφή (φαίνονται καθαρά χέρια και πόδια). Ένα τρίτο σχήμα, που διακρίνεται με σαφήνεια, θεωρείται έως τώρα ότι εικονίζει ανθρώπινο πέλμα.

Σημαντικές είναι, επίσης, οι έρευνες, που συνεχίζονται στα Αστέρια Γλυφάδας, στην αρχαία Θουρία και στην Ίκλαινα Μεσσηνίας, στη Σικυώνα Κορινθίας, στην αρχαία Θήβα, στον Ογχηστό Βοιωτίας, στην ακρόπολη του Αγίου Ανδρέα Σίφνου, στη Ζώμινθο και στην Κουμάσα της Κρήτης.

Εκτός από τις ανασκαφές, ο γγ της Αρχαιολογικής Εταιρείας αναφέρθηκε και στο εκδοτικό της έργο, όπως η δημοσίευση των μελετών για τους μεσοελλαδικούς τύμβους στη θέση Βρανά του Μαραθώνα, που είχε ανασκάψει ο Σπυρίδων Μαρινάτος, αλλά και η έκδοση του έργου του κ. Πετράκου, «Ημερολόγιο Αρχαιολογικό. Τα χρόνια του Καποδίστρια 1828 -1832», που αποτελείται από τρεις τόμους.

Ο κ. Πετράκος, τέλος, δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στη συνεχή μείωση των πόρων της Εταιρείας, η οποία, αντί να ενισχύεται για το έργο της, «αντιμετωπίζεται ως κοινή κερδοσκοπική επιχείρηση».