Το 5% των ενηλίκων και το 11% των παιδιών στην Ελλάδα πάσχουν από άσθμα

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος στις 7 Μαΐου, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ), ενημερώνει το κοινό για το ρόλο της φαρμακευτικής αγωγής και του ίδιου του φαρμακοποιού στην αντιμετώπιση του άσθματος.

Σύμφωνα με τον ΠΦΣ, η συμμόρφωση με τη θεραπευτική αγωγή καθώς και η σωστή χρήση των συσκευών εισπνοής αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα για την διαχείριση της νόσου και την αποτελεσματική αντιμετώπιση του άσθματος. Η λανθασμένη χρήση τους αποτελεί, όπως λέει, συχνό φαινόμενο μειωμένης θεραπευτικής αποτελεσματικότητας αλλά και εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών.

Όπως αναφέρουν οι φαρμακοποιοί, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία που να επιτυγχάνει την πλήρη ίαση της νόσου. Υπάρχουν όμως, αρκετές κατηγορίες φαρμάκων τα οποία βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, βελτιώνοντας παράλληλα την πνευμονική λειτουργία, θέτοντας το άσθμα “υπό έλεγχο”. Με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, το βρογχικό άσθμα μπορεί να ελεγχθεί, έτσι ώστε ο ασθενής να ζει μια φυσιολογική ζωή χωρίς συμπτώματα και χωρίς περιορισμό των δραστηριοτήτων του.

Η φαρμακευτική αγωγή ενός ασθματικού ασθενή περιλαμβάνει κυρίως εισπνεόμενες φαρμακοτεχνικές μορφές (συσκευές εισπνοών) με αντιφλεγμονώδη και βρογχοδιασταλτική δράση, με βραχεία έναρξη της φαρμακολογικής ανταπόκρισης μετά τη χορήγησή τους και σε δοσολογία η οποία συστήνεται βάσει των οδηγιών του θεράποντα ιατρού. Άλλες μορφές περιλαμβάνουν από του στόματος δισκία, εναιωρήματα, σιρόπια ή σκευάσματα ειδικής ανοσοθεραπείας (απευαισθητοποίησης).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι το άσθμα συναντάται συχνότερα στις αναπτυγμένες χώρες. Περίπου 1 στα 5 παιδιά παγκοσμίως, παρουσιάζουν συμπτώματα άσθματος, ενώ μόνο για το 2011 είχαν αναφερθεί παγκοσμίως περίπου 300 εκατ. κρούσματα και είχαν καταγραφεί περίπου 250.000 θάνατοι.

Σύμφωνα με νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα, το 8,6% του ελληνικού πληθυσμού πάσχει από άσθμα σήμερα, με συνεχή αυξητική τάση των δεικτών επίπτωσης και του επιπολασμό της νόσου κυρίως στη Νότια ηπειρωτική χώρα.  Στην Ελλάδα σήμερα, εκτιμάται, ότι το 5% των ενηλίκων και το 11% των παιδιών πάσχουν από άσθμα, ενώ η συχνότητα φαίνεται να αυξάνεται με την ηλικία καθώς συνδέεται και με άλλες παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος (πχ. Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια).

Ως προς το κόστος το οποίο δαπανάται για τη Νοσοκομειακή Περίθαλψη των ασθενών με άσθμα Πανευρωπαϊκά, αναφέρεται περίπου σε 18 δις ευρώ, ενώ το κόστος αντιμετώπισης στη χώρας μας αγγίζει τα 88 εκατ. ευρώ.

Σε αρκετές περιπτώσεις το άσθμα, έχει αποδειχθεί ότι είναι μία κληρονομική νόσος. Ωστόσο, οι παράγοντες που το πυροδοτούν, συνδέονται με το σύγχρονο τρόπο ζωής όπως είναι:

α) Συγκεκριμένες τροφές (ξηροί καρποί, θαλασσινά, κ.α.) και εισπνεόμενα αλλεργιογόνα (γύρεις, μύκητες, ακάρεα σπιτιού, επιθήλια ζώων, πουλιά)

β) Λοιμώξεις του αναπνευστικού (ασθματογόνοι ιοί)

γ) Ερεθιστικοί παράγοντες (καπνός τσιγάρου, αναθυμιάσεις χρωμάτων ή λιωμένων μετάλλων, ρινίσματα ξύλων, διαλύτες, αλεύρι, βενζίνη)

δ) Περιβαλλοντικοί παράγοντες (ψυχρός αέρας, μολυσμένος αέρας των αστικών κέντρων, αναπνοή καπνών, χημικοί ρύποι, κλιματιστικά)

ε) Ψυχολογικοί παράγοντες (έντονη συναισθηματική φόρτιση)

στ) Φάρμακα (ασπιρίνη, δικλοφαινάκη, νιμεσουλίδη, μεφαιναμικό οξύ, πιροξικάμη, συγκεκριμένες κοξίμπες, ναπροξένη, β-ανταγωνιστές, παράγοντες αναισθησίας).

Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος επισημαίνει την ανάγκη να ζητά ο ασθενής από το φαρμακοποιό του να τον εκπαιδεύσει κατάλληλα, έτσι ώστε να εξοικειωθεί με τη σωστή χρήση των εισπνεόμενων συσκευών. Επίσης ,  τους προτρέπει να ζητούν να ενημερώνονται για τη φαρμακευτική αγωγή με στόχο να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους.

Τέλος, ζητά από όλους τους ασθενείς να σε κάθε περίπτωση επίσκεψης στο φαρμακείο, να ενημερώνουν το φαρμακοποιό ότι πάσχουν από άσθμα πριν προμηθευτούν οποιοδήποτε Μη Υποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενο Φάρμακο (ΜΗΣΥΦΑ), καθώς ο κίνδυνος αντενδείξεων αλλά και αλληλεπιδράσεων με τη φαρμακευτική αγωγή είναι αυξημένος.