Υπόμνημα κατέθεσε η ΚΕΔΚΕ στον Πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή κατά τη συνάντησή τους, σήμερα το απόγευμα στο Μέγαρο Μαξίμου, με τις «προτάσεις της για την προοπτική του θεσμού και τις αναγκαίες προς τούτο μεταρρυθμίσεις», αλλά και τα επείγοντα και οξυμένα οικονομικά και θεσμικά προβλήματα που αντιμετωπίζει».
Η κατάσταση στην Αυτοδιοίκηση, σύμφωνα με το υπόμνημα, είναι οριακή. Γι' αυτό η ΚΕΔΚΕ προτείνει:
«- Τη θεσμοθέτηση του β΄ βαθμού Αυτοδιοίκησης σε επίπεδο Περιφέρειας με αιρετό Περιφερειάρχη και αιρετό Περιφερειακό Συμβούλιο. Οι Περιφέρειες αποτελούν το επίπεδο εκείνο που συγκεντρώνει τα αναγκαία μεγέθη για το σχεδιασμό, προγραμματισμό και υλοποίηση αναπτυξιακών πολιτικών.
Προτείνουμε την εκλογή, το 2006, των πρώτων αιρετών οργάνων, που θα αναλάβουν και την υλοποίηση του Δ΄ Κ.Π.Σ. σε περιφερειακό επίπεδο. Εξάλλου, η χώρα μας δε μπορεί να συνεχίσει να αγνοεί την πραγματικότητα της ύπαρξης αιρετών περιφερειακών οργάνων σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.
- Τη θεσμοθέτηση της κατάλληλης δομής μητροπολιτικής διακυβέρνησης που θα αντιμετωπίζει τα υπερτοπικά προβλήματα και δραστηριότητες των ευρύτερων πολεοδομικών συγκροτημάτων. Η ενιαία και αποτελεσματική αντιμετώπιση των κοινών υπερτοπικών θεμάτων απαιτεί διευρυμένες αρμοδιότητες και τον αναγκαίο μηχανισμό για την υλοποίηση των πολιτικών επιλογών.
- Την προώθηση ουσιαστικής φορολογικής αποκέντρωσης, στο πλαίσιο ενός ενιαίου δημοσιονομικού συστήματος, που θα επιλύσει το οικονομικό πρόβλημα της Αυτοδιοίκησης και θα ενισχύσει τον ουσιαστικό αναπτυξιακό ρόλο της.
- Αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του δήμου με την ενίσχυση του ρόλου των δημοτικών συμβουλίων, την εισαγωγή σύγχρονων μεθόδων οργάνωσης και διαχείρισης, τη θέσπιση αυστηρών κανόνων διαφάνειας και αποτελεσματικότητας και την ουσιαστική αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών στον πολίτη.
Σημαντικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση θα παίξει η εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου για την Κοινωνία της Πληροφορίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που έχει ήδη επεξεργαστεί και υποβάλλει στην Κυβέρνηση προς έγκριση και χρηματοδότηση η Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.
Το δ.σ. της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. εκφράζει την κατηγορηματική αντίθεσή του με την προωθούμενη από την Κυβέρνηση ρύθμιση για αλλαγές στον τρόπο εκλογής των δημάρχων και δημοτικών συμβούλων και προτείνει:
α) η εκλογή των δημάρχων να γίνεται με τη μέγιστη πολιτική νομιμοποίηση του 50%+1
β) να ενισχυθεί ο πολιτικός ρόλος των δημοτικών συμβουλίων τόσο κατά την εκλογή τους όσο και κατά τη λειτουργία τους.
Το γεγονός ότι η σχεδιαζόμενη αλλαγή έρχεται ένα μόλις χρόνο πριν τις δημοτικές εκλογές και δε συνοδεύεται από καμία αλλαγή στην κατεύθυνση της ενίσχυσης του ρόλου των δημοτικών συμβουλίων, δημιουργεί εύλογα τη δυσπιστία των πολιτών. Ταυτόχρονα, περιορίζει τη λαϊκή νομιμοποίηση των αιρετών και στηρίζεται σε μη πειστικά επιχειρήματα. Εξάλλου, μόλις πριν από λίγες μέρες ολοκληρώθηκε μια επίπονη και μακροχρόνια προσπάθεια του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. και επιστημονικών φορέων, για τη σύνταξη του νέου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, ο οποίος έχει διαμορφωθεί με βάση το ισχύον εκλογικό σύστημα.
Το οικονομικό πρόβλημα της Αυτοδιοίκησης είναι χρόνιο. Υπάρχουν όμως και προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί πρόσφατα, σχετίζονται και με τη σημερινή Κυβέρνηση και η αντιμετώπισή τους είναι επείγουσα, για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη καθημερινή λειτουργία των δήμων όλης της χώρας.
Οι δήμοι όλης της χώρας, χωρίς καμία εξαίρεση, εκπέμπουν SOS.
Τρία είναι τα βασικά θέματα αιχμής:
- Οι μεταφερόμενες αρμοδιότητες
Είχαμε την επίσημη διαβεβαίωσή σας, κύριε Πρωθυπουργέ, ότι κάθε αρμοδιότητα που θα μεταφέρεται στην Αυτοδιοίκηση, θα συνοδεύεται και από τους αντίστοιχους πόρους, όπως άλλωστε επιτάσσει και το Σύνταγμα. Αντ’ αυτού και μετά από πολύμηνη κωλυσιεργία, η Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. έλαβε αρνητική απάντηση από το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., σχετικά με τη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό των μεταφερόμενων, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αρμοδιοτήτων.
Με βάση την καταγραφή της ΚΕΔΚΕ, οι μεταφερόμενες αρμοδιότητες αφορούν:
- στους Παιδικούς Σταθμούς
- στους Σχολικούς Φύλακες
- στο «Βοήθεια στο Σπίτι»
- στα ΑΜΕΑ
- στη Δημοτική Αστυνομία
- στα ΚΕΠ
Το σύνολο των απασχολουμένων σε αυτές τις υπηρεσίες, που αναμένεται να μονιμοποιηθούν με το Π.Δ.164/04, μέχρι το τέλος του 2005, είναι 16.869 και το κόστος μισθοδοσίας θα φτάσει τα 261 εκ. €.
Μέχρι το τέλος του 2008, οι συμβασιούχοι που αναμένεται να μονιμοποιηθούν, θα ανέλθουν σε 35.774 και το ετήσιο το συνολικό κόστος μισθοδοσίας σε 781 εκ. € σε σημερινές τιμές. Σημειωτέον, ότι οι δήμοι θα κληθούν να καλύψουν και τις αναδρομικές εισφορές πενταετίας στα ασφαλιστικά ταμεία των συμβασιούχων -μόνο για τους Σχολικούς Φύλακες το κόστος ανέρχεται στα 180 εκ. €. Ήδη και στο πλαίσιο του εκτελούμενου προϋπολογισμού, η αύξηση του ελλείμματος των προβλεπομένων και πραγματικών δαπανών κατά 189 εκ. €, δηλαδή κατά 77%, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος.
Είναι προφανές ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να αντέξει ένα τέτοιο χρηματοδοτικό βάρος, ότι χιλιάδες εργαζόμενοι στις δημοτικές επιχειρήσεις κινδυνεύουν να βρεθούν στο δρόμο και βεβαίως ότι οι υπηρεσίες αυτές απευθύνονται σε κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες που απαιτούν επέκταση και όχι συρρίκνωση των προσφερομένων υπηρεσιών.
- Απόδοση παρακρατηθέντων
Ανεκτέλεστη παραμένει μέχρι τώρα και η δέσμευση της Κυβέρνησης, για επιστροφή των παρακρατηθέντων, από προηγούμενα έτη, πόρων της Αυτοδιοίκησης που σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ίδιας της Κυβέρνησης ανέρχονται σε 1,7 δισ. €.
Αναμένουμε, κύριε Πρόεδρε, να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία απόδοσής τους.
- Πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ»
Το πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ» αποτελεί βασικό χρηματοδοτικό μέσο τοπικών επενδύσεων. Η Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. είχε από πολύ νωρίς κρούσει τον «κώδωνα του κινδύνου» για καθυστερήσεις λόγω των πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών. Μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 2005 υπάρχουν αποφάσεις εκταμίευσης μόνο για 27 Ο.Τ.Α., που αντιστοιχούν στο 0,88% του προϋπολογισμού του «ΘΗΣΕΑ» για το 2005. Ο κίνδυνος ματαίωσης στην πράξη του ίδιου του προγράμματος είναι άμεσος. Αναμένουμε να δώσετε τις σχετικές εντολές, για την επιτάχυνση όλων των αναγκαίων διαδικασιών.
Επισημαίνουμε ακόμη, κύριε Πρόεδρε, ότι αντί της προβλεπόμενης από το νόμο συμμετοχής στο πρόγραμμα των υπολοίπων, εκτός ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., Υπουργείων κατά 35%, παρατηρείται σωρεία επιλεκτικών χρηματοδοτήσεων με αδιαφανή κριτήρια.
- Αυτοδιοίκηση και Γ' Κ.Π.Σ.
Κοινή είναι η εκτίμηση ότι το 3ο Κ.Π.Σ. και τα άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα της περιόδου 2000-2006 (Ταμείο Συνοχής, Κοινοτικές Πρωτοβουλίες) αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην υλοποίηση τους και καθυστερούν, με βάσιμο κίνδυνο απώλειας σημαντικών κοινοτικών κονδυλίων.
Στην παρούσα χρονική στιγμή, όπου σχεδιάζονται και πάλι αναθεωρήσεις των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων 2000-2006, να επαναφέρουμε τρεις βασικές μας προτάσεις:
α) Η σχεδιαζόμενη αναθεώρηση να μην περιορίσει τα κονδύλια για τις δράσεις και τα έργα της «Κοινωνίας της Πληροφορίας». Να ενταχθούν στο προς αναθεώρηση Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας» οι 6 προτάσεις της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., συνολικού κόστους 125 εκ. € .
β) Σε όλα τα Επιχειρησιακά Προγράμματα υπάρχουν σημαντικά αδιάθετα υπόλοιπα. Η πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση διαθέτει «Δεξαμενή Έργων», με ωριμότητα υλοποίησης. Αυτά τα έργα προτείνεται να χρηματοδοτηθούν από τα αδιάθετα υπόλοιπα των προγραμμάτων.
γ) Από την αναθεώρηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων να διοχετευθούν επαρκή κονδύλια προς την Τεχνική Βοήθεια ώστε να χρηματοδοτηθούν οι υποστηρικτικές δραστηριότητες της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., της Αυτοδιοίκησης συνολικά, για την προετοιμασία του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς 2007-2013.
- Κατάρτιση Προϋπολογισμού 2006
Η πλήρης εφαρμογή του Ν.1828/89 κατέδειξε ότι οι πόροι του, πλέον, δεν μπορούν να καλύψουν τις αυξανόμενες ανάγκες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ιδιαίτερα η πιθανολογούμενη μείωση των φορολογικών συντελεστών στο Φόρο Εισοδήματος αναμένεται να περιορίσει τους πόρους χρηματοδότησης της Αυτοδιοίκησης. Με βάση τα παραπάνω και εν όψει της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2006, είναι επιτακτική η ανάγκη της αύξησης των ΚΑΠ».
Η Εκτελεστική Επιτροπή της ΚΕΔΚΕ αύριο, Τρίτη 6 Σεπτεμβρίου 2005, θα συναντηθεί στις 9 το πρωί με τον υπουργό Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Προκόπη Παυλόπουλο και στη 1 το μεσημέρι με τον πρόεδρο του Συνασπισμού Αλέκο Αλαβάνο.
Επίσης αύριο Τρίτη, στις 3.30 το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση του δ.σ. της ΚΕΔΚΕ, προκειμένου να εκτιμήσει τα αποτελέσματα των συναντήσεων, τόσο με τον Πρωθυπουργό και τον υπουργό Εσωτερικών, όσο και με τους αρχηγούς των κομμάτων.