Τα όρια της Σένγκεν

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Μερικοί αριθμοί εδώ κι εκεί. Τους κοιτάζω με την προσοχή που δείχνει κάποιος σε κάτι καινούργιο, με ολόκληρο τον εγκέφαλο αδρανή πίσω από τα εγκεφαλικά κέντρα της όρασης.

Δέκα δισ. ευρώ ετησίως μόνο για τη Γερμανία το κόστος από την κατάρρευση της ζώνης Σένγκεν, 218 εκατ. ταξίδια πολιτών της Ε.Ε. εντός της Ενωσης το 2013, κάθε χρόνο κυκλοφορούν ελεύθερα εντός της Σένγκεν εμπορεύματα αξίας περίπου 2,8 τρισ. ευρώ.

Μερικοί αριθμοί εδώ κι εκεί και η εικόνα που καταγράφεται στην Εκθεση για την Αξιολόγηση της Σένγκεν σε κάποια σημεία σοκαριστική.

Η Σένγκεν, βέβαια, από τη γέννησή της χαρακτηριζόταν από ιδιαιτερότητες σε σχέση με άλλες συμφωνίες στο κοινοτικό έδαφος. Η πρώτη αφορούσε το είδος της συμφωνίας για τις σχέσεις ορισμένων μόνον κρατών - μελών και όχι όλων. Υπό μία έννοια η Συμφωνία Σένγκεν επέφερε τον πρώτο διαχωρισμό των κρατών - μελών σε «δύο ταχύτητες».

Η δεύτερη ιδιαιτερότητα αφορούσε τις επιπτώσεις εφαρμογής της στις σχέσεις των κρατών - μελών, σχέσεις που οξύνθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις. Ηδη από το 1997 η Γαλλία κατηγόρησε την Ολλανδία ότι δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της, σε ό,τι αφορά τη φύλαξη των συνόρων για διακίνηση ναρκωτικών. Οι σχέσεις των δύο πέρασαν δοκιμασία για αρκετό χρονικό διάστημα εξαιτίας του γεγονότος αυτού. Η Αυστρία κατηγόρησε την Ιταλία και κατηγορήθηκε από τη Γερμανία ότι δεν φυλάσσει επαρκώς τα σύνορά της με την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία με αποτέλεσμα να εισέρχονται στο γερμανικό έδαφος λαθρομετανάστες και λαθραία προϊόντα.

Σύνορα η Σένγκεν δεν γνωρίζει, γνώρισε όμως από την αρχή αμφισβήτηση. Υπ’ αυτήν την έννοια η δυσαρμονία δεν είναι ασυνήθιστη. Ασυνήθιστη είναι η οξύτητα και η ταχύτητα αμφισβήτησης. Τα (έκτακτα) κλεισίματα συνόρων δημιουργούν ανοίγματα. Δύσκολα τιθασεύονται, εύκολα αποσυντονίζουν και κοστίζουν.