Το σχέδιο μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος που προωθεί η κυβέρνηση προκαλεί ήδη έντονη πολιτική αντιπαράθεση και ισχυρότατες διαφωνίες, είτε στο σύνολό του είτε σε επιμέρους άξονές του, γράφει ο Στέλιος Παπαπέτρου.
Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Το σχέδιο μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος που προωθεί η κυβέρνηση προκαλεί ήδη έντονη πολιτική αντιπαράθεση και ισχυρότατες διαφωνίες, είτε στο σύνολό του είτε σε επιμέρους άξονές του.
Το πολυσέλιδο κείμενο που ήρθε στη δημοσιότητα έχει πολλά «θολά» σημεία, τα οποία αντί να διευκολύνουν τον δημόσιο διάλογο, την αντιπαράθεση ή την εποικοδομητική κριτική, εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος.
Έχουμε τονίσει κατ’ επανάληψη ότι το μείζον θέμα του ασφαλιστικού δεν είναι αναλογιστικό, αλλά πρωτίστως ταμειακό!
Την περίοδο 2000-2015 ο κρατικός προϋπολογισμός συμμετείχε με 214,1 δισ. ευρώ στην κάλυψη των αναγκών των συνταξιοδοτικών δαπανών.
Για το 2016 ο προϋπολογισμός του ΙΚΑ προβλέπει πρωτοφανές έλλειμμα ρεκόρ 2,1 δισ. ευρώ, όταν το αντίστοιχο έλλειμμα του 2015 ήταν 932 εκατ. ευρώ.
Στον ίδιο προϋπολογισμό, ενώ προβλέπεται αύξηση της απασχόλησης και των ασφαλισμένων για το 2016, ταυτόχρονα εκτιμάται ότι θα υπάρξει μείωση εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές.
Όμως, δεν νοείται ασφαλιστική μεταρρύθμιση χωρίς την αναγκαία και κρίσιμη επάρκεια πόρων, οι οποίοι θα επιτρέψουν να λειτουργήσει το σύστημα με ασφάλεια.
Δυστυχώς, στις 172 σελίδες του κειμένου και στα 64 άρθρα του, που μονοπωλούν τον δημόσιο διάλογο των τελευταίων ημερών, δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά στην οικονομική τεκμηρίωση της κυβερνητικής πρότασης.
Επίσης, απουσιάζει οποιαδήποτε κοστολόγηση των προτεινόμενων ρυθμίσεων ή των προβλεπόμενων εσόδων, για παράδειγμα από την αύξηση των εισφορών στις επικουρικές συντάξεις, από την καθιέρωση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ ή από τη σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ από το 2017.
Δεν υπάρχει καμία απολύτως εκτίμηση για το ετήσιο ύψος της εισφοροδιαφυγής ή για τα προβλεπόμενα έσοδα από την αντιμετώπισή της.
Για το 2016 θα χρειαστούν πόροι ύψους περίπου 27 δισ. ευρώ για να πληρωθούν οι συντάξεις 2,6 εκατ. συνταξιούχων, ενώ εκκρεμούν 330.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης συνολικού κόστους 4 δισ. ευρώ.
Το πιο χαρακτηριστικό οικονομικό στοιχείο που απουσιάζει, με ευθύνη της κυβέρνησης, από τον δημόσιο διάλογο είναι ο κοστολογημένος με ακρίβεια τρόπος κάλυψης της μείωσης των συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 1,8 δισ. ευρώ μέσα στο 2016 (1% ΑΕΠ), που αποτελεί και συμβατική - νομική υποχρέωση έναντι των πιστωτών.
Συνεπώς, η κυβέρνηση οφείλει να δημοσιοποιήσει τα οικονομικά δεδομένα της μεγαλύτερης παρέμβασης που επιχειρείται στο ασφαλιστικό σύστημα τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες.
Έπειτα από επτά χρόνια οικονομικής ύφεσης, τρία μνημόνια και 18 παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό την περίοδο 2010-2015 με συνεχείς περικοπές συντάξεων, η δημοσιοποίηση όλων των στοιχείων και των οικονομικών δεδομένων που αφορούν το ασφαλιστικό είναι πιο αναγκαία παρά ποτέ.
Απλά, για να γνωρίζουμε πού πάμε και ποια είναι τα πραγματικά δεδομένα της προτεινόμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.