Αναφορά Ερντογάν στη Γερμανία του Χίτλερ σχετικά με το προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης

Ως παράδειγμα χώρας όπου ο πρόεδρος είχε εκτελεστικές αρμοδιότητες, χωρίς να ανατραπεί ο συμπαγής χαρακτήρας του κράτους, χαρακτήρισε τη Γερμανία της εποχής του Αδόλφου Χίτλερ ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο ισλαμοσυντηρητικός Τούρκος πρόεδρος θέλει να αλλάξει το σύνταγμα της χώρας του, ώστε ο σχετικά τελετουργικός ρόλος του προέδρου να μετατραπεί σε εκτελεστικό, σε μια τουρκική εκδοχή του συστήματος που ισχύει - σε διάφορες παραλλαγές - στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Γαλλία και στη Ρωσία.

Απαντώντας σε ερώτηση κατά την επιστροφή του από επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία αργά το βράδυ της Πέμπτης σχετικά με το εάν ένα εκτελεστικό προεδρικό σύστημα είναι δυνατό παράλληλα με τη διατήρηση της ενιαίας δομής του κράτους είπε: «Υπάρχουν ήδη παραδείγματα στον κόσμο. Μπορείτε να το δείτε αν κοιτάξετε τη Γερμανία του Χίτλερ.

»Υπάρχουν μεταγενέστερα παραδείγματα σε διάφορες άλλες χώρες», είπε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ωστόσο ότι η ναζιστική Γερμανία, λόγω της ανυπαρξίας θεσμών εξισορρόπησης των εξουσιών του προέδρου, ήταν ένα από τα πλέον αισχρά παραδείγματα προεδρικού συστήματος στην ιστορία.

Το κυβερνών AKP, το οποίο ίδρυσε ο Ερντογάν και του οποίου πλέον ηγείται ο Αχμέτ Νταβούτογλου, έχει θέσει τη σύνταξη νέου συντάγματος στην καρδιά της ατζέντας του μετά τη νίκη του με απόλυτη πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου.

Συμφώνησε μάλιστα την Τετάρτη με το κεντροαριστερό, κεμαλικό CHP, αξιωματική αντιπολίτευση στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, να αναβιώσουν τις προσπάθειες για τη σύνταξη νέου συντάγματος.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης συμφωνούν στην ανάγκη να υπάρξει συνταγματική αλλαγή, καθώς το σύνταγμα που ισχύει σήμερα συντάχθηκε μετά το πραξικόπημα Εβρέν του 1980 και φέρει ακόμη τη σφραγίδα των στρατιωτικών, ωστόσο δεν τάσσονται υπέρ του προεδρικού συστήματος που οραματίζεται ο κ. Ερντογάν, φοβούμενα ότι θα συγκεντρώσει υπερβολικά πολλές εξουσίες στα χέρια ενός αυταρχικού ηγέτη.