Τα Ηνωμένα Εθνη και η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβουν μια απόφαση για το μέλλον του Κοσόβου, που απειλεί να γίνει η μαύρη τρύπα της Ευρώπης. Ενώ στις Βρυξέλλες και στην Ουάσινγκτον υπάρχουν φωνές που ζητούν την ανεξαρτησία της επαρχίας, το Βελιγράδι πιστεύει ότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στη Βαλκανοποίηση της Ευρώπης, αντί για τον εξευρωπαϊσμό των Βαλκανίων.
Εξι χρόνια μετά την ανακήρυξή του σε διεθνές προτεκτοράτο, το Κόσοβο εξακολουθεί να είναι βυθισμένο στην αστάθεια. Η έκρηξη βίας του περασμένου Μαρτίου, όπου είχαν σκοτωθεί 19 Σέρβοι -αποτελούν το 10% του πληθυσμού- και είχαν καταστραφεί εκατοντάδες σπίτια, δείχνει πόσο εύθραυστη είναι η κατάσταση. Η ανεργία φτάνει το 60% και οι κάτοικοι, που σε ποσοστό 50% είναι κάτω των 25 ετών, βλέπουν το μέλλον με απαισιοδοξία.
«Η επιστροφή του Κοσόβου στον έλεγχο του Βελιγραδίου δεν είναι δυνατή, όπως δεν είναι δυνατή και η πλήρης ανεξαρτησία του», λέει ο Ερχαρντ Μπούσεκ, συντονιστής του Συμφώνου Σταθερότητας για τη νοτιοανατολική Ευρώπη. «Ισως λοιπόν το τελικό αποτέλεσμα να είναι μια ανεξαρτησία υπό όρους, και υπό διεθνή εποπτεία».
Αυτό προτείνει και το International Crisis Group: το Κόσοβο δεν πρέπει να επιστρέψει στη Σερβία, πρέπει όμως να δεσμευτεί ότι δεν θα ενωθεί ούτε με την Αλβανία, ούτε με οποιαδήποτε άλλη γειτονική περιοχή. Αποκλείεται επίσης και ο διαμελισμός του, δηλαδή η απορρόφηση από τη Σερβία της περιοχής που κατοικείται κυρίως από Σέρβους.
Το Βελιγράδι αποκλείει κατηγορηματικά οποιαδήποτε τέτοια ιδέα, διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι «οι μετριοπαθείς Σέρβοι έχουν αντιληφθεί πως το Κόσοβο έχει χαθεί».
Ο πρόεδρος της Σερβίας-Μαυροβουνίου Σβέτοζαρ Μάροβιτς από την Αθήνα δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κόσοβο θα αρχίσουν, κατά πάσα πιθανότητα, στα τέλη του χρόνου με στόχο τη λήψη απόφασης το 2006, και υπογράμμισε την ύπαρξη διαφόρων προβλημάτων στην περιοχή, όπως η ύπραξη εκατοντάδων χιλιάδων μη Αλβανών προσφύγων που δεν μπορούν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, λόγω της έλλειψης ασφάλειας και το χαμηλό βιοτικό επίπεδο της περιοχής. Κάθε επιβαλλόμενη λύση είναι αιτία αποσταθεροποίησης, τόνισε.
Η επίτευξη συμβιβασμού για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσόβου έχει ζωτική σημασία για τη σταθερότητα στα Βαλκάνια.
K.T.