Τις βάσεις για τη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής ψηφιακής αγοράς θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μέχρι το τέλος του 2016 κείμενο 16 πρωτοβουλιών αναμένεται να προσδιορίσει τις ευκαιρίες αυτής της νέας αγοράς, αξίας 415 δισ. ευρώ, με επίκεντρο το Internet of Things.
Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στη Λέττα Καλαμαρά
[email protected]
Τις βάσεις για τη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής ψηφιακής αγοράς θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μέχρι το τέλος του 2016 κείμενο 16 πρωτοβουλιών αναμένεται να προσδιορίσει τις ευκαιρίες αυτής της νέας αγοράς, αξίας 415 δισ. ευρώ, με επίκεντρο το Internet of Things.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ευόδωση του σχεδίου της Ε.Ε. είναι τα κράτη-μέλη της Ευρώπης να λειτουργήσουν ως ομάδα με κοινό όραμα και στρατηγική. Οι πόροι υλοποίησης του σχεδίου προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής (μέρος του ESIF), καθώς και το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon 2020. Οπως επισημαίνει στη «Ν» ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, υπεύθυνος για θέματα Ενιαίας Ψηφιακής Αγοράς, Andrus Ansip, «το IoT βρίσκεται στην καρδιά της ενιαίας ψηφιακής αγοράς. Προσφέρει τη συνένωση των φυσικών και εικονικών κόσμων μέσα σε ένα νέο έξυπνο περιβάλλον, που αισθάνεται, αναλύει, προσαρμόζεται και κάνει ευκολότερη τη ζωή μας».
Ποιο είναι το πλάνο σας για μια ενιαία ψηφιακή ευρωπαϊκή αγορά;
Η δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής αγοράς αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο παρουσίασα τον Μάιο - μόλις λίγους μήνες μετά την έναρξη εργασίας της νέας Επιτροπής - μια φιλόδοξη στρατηγική υλοποίησης. Θα παραδώσουμε 16 πρωτοβουλίες έως το τέλος του 2016 ώστε να βοηθήσουμε την Ευρώπη να επωφεληθεί πλήρως των ψηφιακών ευκαιριών.
Χρειάζεται να σπάσουμε τα πολυάριθμα εμπόδια που "κλειδώνουν" τη δυναμική της Ευρώπης. Πολίτες και επιχειρήσεις χάνουν σε αγαθά και υπηρεσίες κι έχουν περιορισμένους ορίζοντες. Σκεφτείτε το e-commerce, μόνο το 15% των καταναλωτών αγοράζουν online από άλλες χώρες της ΕΕ, μόνο το 7% των ΜμΕ πωλούν πέρα από τα σύνορα. Είναι πολύ περίπλοκη, πολύ ακριβή και με πολύ ρίσκο η προσαρμογή στους πολλούς διαφορετικούς κανόνες σε όλη την Ευρώπη. Πολλά καινοτόμα startups εγκαταλείπουν την Ευρώπη για να αναπτυχθούν σε άλλες ηπείρους: αυτό, πολύ απλά, δεν είναι αποδεκτό. Η ψηφιακή ενιαία αγορά θα μπορούσε να συνεισφέρει 415 δις ετησίως στην οικονομία μας και να δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Οι πολίτες θα μπορούν πιο εύκολα να έχουν νόμιμη πρόσβαση σε online πολιτιστικό περιεχόμενο, θα είναι καλύτερα προστατευμένοι όταν θα αγοράζουν online, οι μικρές επιχειρήσεις θα αντιμετωπίζουν τη γραφειοκρατία όταν θα πωλούν online σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και θα είναι σε θέση να μεγαλώνουν και να προσλαμβάνουν εργαζόμενους εδώ, στην Ευρώπη. Πρόκειται πραγματικά για μια επένδυση στο μέλλον.
Το Internet of Things (IoT) αναπτύσσεται πολύ γρήγορα. Οι συσκευές μας είναι όλο και πιο συνδεδεμένες μεταξύ τους. Οι κατοικίες μας και οι πόλεις μας γίνονται όλο και πιο έξυπνες. Αισθητήρες εμφανίζονται παντού. Τα συστήματα θέρμανσης μπορούν αυτομάτως να προσαρμόζονται στην εξωτερική θερμοκρασία, τα φανάρια μπορούν να προσαρμόζονται στον αριθμό των οχημάτων σε μια πόλη ώστε να περιορίζουν την κίνηση. Όλα αυτά μπορούν να είναι εξαιρετικά χρήσιμα για την εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων, και για την προστασία του περιβάλλοντος.
Πρέπει να είμαστε στην πρώτη γραμμή αυτής της επανάστασης. Γι' αυτόν τον λόγο το IoT βρίσκεται στην καρδιά της ενιαίας ψηφιακής αγοράς, στο πλαίσιο της οποίας διασυνδεδεμένες συσκευές θα μπορούν να λειτουργούν απρόσκοπτα ανά την Ευρώπη.
Για να γίνει αυτό εφικτό, χρειάζεται να είναι έτοιμες οι υποδομές μας, ώστε να αντεπεξέλθουμε στον αυξανόμενο αριθμό των διασυνδεδεμένων συσκευών. Η Επιτροπή προωθεί εργαλεία για την ενίσχυση της επένδυσης στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και την επέκταση της ευρυζωνικότητας, διαθέτοντας ειδικά Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ESIF).
Υπό το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής (μέρος του ESIF), περισσότερα από 20 δις είναι διαθέσιμα για επενδύσεις στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας για την περίοδο 2014-2020. Το νέο μας φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο θα στοχεύσει επίσης σε ψηφιακές υποδομές, μαζί με άλλες στρατηγικές υποδομές, όπως δίκτυα ενέργειας και μεταφορών.
Χρειάζεται επίσης να εναρμονίσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο τους κανόνες για τις τηλεπικοινωνίες, τα πρότυπα (standards) και την προστασία δεδομένων. Τα ραδιοκύματα δεν σταματούν στα σύνορα: δεν βγάζει νόημα να έχουμε 28 διαφορετικά σύνολα κανόνων στις τηλεπικοινωνίες. Προσφάτως κάναμε ένα σημαντικό βήμα με την υιοθέτηση του πρώτου δικτύου κανόνων ουδετερότητας της ΕΕ και για τον Ιούνιο του 2017 είναι προγραμματισμένο το τέλος των χρεώσεων περιαγωγής (roaming). Αλλά χρειάζεται να κάνουμε περισσότερα, ιδίως για να συντονίσουμε το φάσμα. Το IoT δεν θα ανθίσει αν δεν αντιμετωπίσουμε αυτά τα εθνικά και τομεακά εμπόδια.
Πόσο εκτεταμένα χρησιμοποιούνται οι τεχνολογίες IoT στα κράτη - μέλη;
Το IoT είναι μια αναδυόμενη τεχνολογία. Μέσα στα επόμενα χρόνια αναμένεται να αναπτυχθεί κατά μήκος ολόκληρης της ΕΕ. Κράτη - μέλη που έχουν παραδοσιακά επενδύσει περισσότερα στον τομέα του ICT αναμένεται να δρέψουν οφέλη νωρίτερα απ' ό,τι άλλα κράτη - μέλη. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη της Διεθνούς Εταιρείας Δεδομένων (IDC), η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο εμφανίζονται να οδηγούν σε όρους ικανότητας ΙοΤ.
Η ανησυχία μου είναι ότι δημιουργούνται νέα εμπόδια, επειδή δεν προχωρούν όλα τα κράτη - μέλη στον ίδιο ρυθμό ή επειδή υιοθετούν εθνικούς κανόνες χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την ευρωπαϊκή προοπτική. Χρειαζόμαστε ένα κοινό ευρωπαϊκό όραμα για το IoT και αυτό είναι μέρος της στρατηγικής μας για την ενιαία ψηφιακή αγορά. Ενθαρρύνω τις εθνικές κυβερνήσεις και την τοπική αυτοδιοίκηση να λειτουργήσουν ως ομάδα και να υποστηρίξουν την υιοθέτηση του IoT, να προωθήσουν συνεργασίες και να δημιουργήσουν ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον για την ώθηση της επένδυσης σε υποδομές.
Ποια είναι η πολιτική σας για την τυποποίηση στο IoT;
Σήμερα υπάρχουν διαφορετικές προδιαγραφές ανταγωνισμού σε λύσεις ασύρματης συνδεσιμότητας, πλατφόρμες λογισμικών και εφαρμογές. Αυτό εγείρει ζητήματα διαλειτουργικότητας και μπορεί να υπονομεύσει τα οφέλη του IoT. Αν προχωρήσουμε έτσι, οι χρήστες μπορεί να καταλήξουν με ένα χειριστήριο για τα έξυπνα φώτα τους, άλλο για τα θερμαντικά τους σώματα, άλλο για τα συστήματα ψυχαγωγίας τους κ.ο.κ. Αυτό δεν θα δουλέψει. Συστήματα και συσκευές θα πρέπει να συνδέονται και να "μιλούν" το ένα με το άλλο.
Θέλουμε να αποφύγουμε τον κατακερματισμό δημιουργώντας ένα αληθινό ευρωπαϊκό οικοσύστημα IoT. Η αύξηση της διαλειτουργικότητας των νέων τεχνολογιών είναι προτεραιότητα - κλειδί της στρατηγικής μας για την ενιαία ψηφιακή αγορά. Διαλειτουργικότητα δεν σημαίνει ότι "ένα μέγεθος ταιριάζει σε όλα", αλλά σημαίνει πως οτιδήποτε και οποιοσδήποτε είναι ελεύθερος να αναπτύσσει τις καλύτερες λύσεις του - αρκεί να μπορούν να συνδεθούν.
Πιο συγκεκριμένα, υποστηρίζουμε οικονομικά το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τυποποίησης Τηλεπικοινωνιών (ETSI) για την εκτέλεση ειδικών εκδηλώσεων διαλειτουργικότητας ("plugtests"). Κατά των διάρκεια αυτών, εξετάζονται βασικά πρότυπα (standards) για το IoT.
Επίσης, υποστηρίζουμε το ETSI για την ανάλυση της σημερινής τυποποίησης του IoT, τη βελτίωσή του και τη λειτουργία του ως κόμβου παγκόσμιας τυποποίησης.
Η Επιτροπή έχει έναν ηγετικό ρόλο ανάμεσα στις κρατικές διοικήσεις και τους οργανισμούς της ΕΕ. Συμμετέχουμε σε διεθνή και ευρωπαϊκά σώματα τυποποίησης (όπως η Διεθνής Ενωση Τηλεπικοινωνιών και το ETSI) και προωθούμε συνεργασίες με άλλους διεθνείς οργανισμούς ανάπτυξης διεθνούς τυποποίησης.
Προχωρούμε επίσης με τη νέα γενιά δικτύων επικοινωνίας, 5G. Έχουμε υπογράψει σημαντικές συμφωνίες συνεργασίας με την Κίνα, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα για να κάνουμε εφικτό το 5G έως το 2020. Επίσης, το 2013 λανσάραμε την ευρωπαϊκή δημόσια-ιδιωτική συνεργασία για το 5G. Η ΕΕ επενδύει σε αυτήν τη συνεργασία 700 εκατ. έως το 2020 μέσω του προγράμματος έρευνας και καινοτομίας, Horizon 2020. Στόχος είναι η βιομηχανία της ΕΕ να πενταπλασιάσει αυτήν την επένδυση, σε περισσότερα από 3 δις.
Με ποιους τρόπους σκοπεύετε να υποστηρίξετε την επένδυση στην καινοτομία και τη μελλοντική ανάπτυξη του IoT;
Η Επιτροπή ωθεί την επένδυση σε υποδομές και στην καινοτομία, κυρίως μέσα από το νέο επενδυτικό της σχέδιο για την Ευρώπη, κινητοποιώντας 315 δις σε 3 χρόνια, και το Horizon 2020.
Αλλά υποστήριξη στο IoT δεν είναι μόνο οι επενδύσεις. Χρειάζεται επίσης να δημιουργήσουμε τις σωστές συνθήκες ώστε τα startups και οι Μμε να μεγαλώσουν και να αναπτυχθούν, και τα άτομα και οι εταιρείες να ξεκινήσουν τις δικές τους πρωτοβουλίες IoT. Σε αυτό το σημείο είναι που έρχεται η ενιαία ψηφιακή αγορά, η οποία απευθύνεται στις μελλοντικές ανάγκες μας: ελεύθερη ροή δεδομένων, τεχνικές προδιαγραφές, διαλειτουργικότητα, κυβερνο-ασφάλεια, πλατφόρμες, συστήματα cloud, ευρυζωνικότητα. Για την ακρίβεια, η στρατηγική της ενιαίας ψηφιακής αγοράς είναι από μόνη της το σχέδιο ψηφιοποίησης της βιομηχανίας - υποστηριζόμενο από ένα κανονιστικό περιβάλλον που προσφέρει τον ανοιχτό και δίκαιο ανταγωνισμό.
Η ενιαία ψηφιακή αγορά θα εγγυηθεί επίσης ίσες και δίκαιες συνθήκες. Θα κάνει πιο εύκολο για τους καταναλωτές να βρουν τα προϊόντα και το περιεχόμενο που επιθυμούν. Αυτό σημαίνει την ανάληψη δράσης σε πολλούς διαφορετικούς τομείς: καταναλωτικούς νόμους, προστασία δεδομένων, ΦΠΑ, πνευματικά δικαιώματα.
Πρόσφατα δημιουργήθηκε η Συμμαχία για την Καινοτομία του Internet of Things. Ποια είναι τα επόμενα βήματα για τα υποστηριχθεί η ανάπτυξη στην Ευρώπη των πιο δυναμικών και ευέλικτων οικοσυστημάτων και βιομηχανιών στον κόσμο;
Η Συμμαχία για την Καινοτομία του Internet of Things Innovation (AIOTI) στοχεύει να αναπτύξει ένα ευρωπαϊκό οικοσύστημα IoT. Θα ενισχυθεί μέσω της ανάπτυξης ενός στρατηγικού πλάνου για την περίοδο 2016-17 που αναμένεται έως το τέλος αυτού του έτους. Αυτό το σχέδιο θα συνεισφέρει στους στόχους της Συμμαχίας, όπως η προώθηση ενός ανθρωποκεντρικού ΙοΤ, δυνητικά συνδεδεμένου με μια Ετικέτα Αξιοπιστίας IOT. Άλλο σημαντικό βήμα είναι η εισαγωγή πιλότων μεγάλης κλίμακας στον τομέα του IoT και συγκεκριμένα σε πεδία όπως τα συνδεδεμένα αυτοκίνητα, το έξυπνο σπίτι, η έξυπνη αγρο-διατροφή, τα wearables, τις έξυπνες πόλεις και τις έξυπνες βιομηχανίες.
Σε ποιους τομείς της οικονομίας σχεδιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την εισαγωγή των πιλοτικών προγραμμάτων IoT μεγάλης κλίμακας;
Έχουμε λανσάρει μια νέα πρόσκληση (ημερομηνία λήξης υποβολής: 12 Απριλίου 2016) για πιλότους μεγάλης κλίμακας με προϋπολογισμό 100 εκατ. Στόχος είναι να πειραματιστούν λύσεις με τελικούς χρήστες και να δοκιμαστούν πραγματικά επιχειρηματικά μοντέλα σε τομείς της οικονομίας με έξυπνα περιβάλλοντα διαμονής, έξυπνη αγρο-διατροφή, wearables, έξυπνες πόλεις και αυτόνομα οχήματα. Αυτό δεν θα οδηγήσει απλώς σε τεχνολογική τεκμηρίωση αλλά επίσης σε τεκμηρίωση επιχειρηματικών μοντέλων και προδιαγραφών.
Η Επιτροπή επενδύει επίσης στην ασφάλεια του IoT μέσω του Horizon 2020. Για παράδειγμα, χρηματοδοτήσαμε το έργο SMARTIE, που αφορά την ασφάλεια, την ιδιωτική ζωή και την εμπιστοσύνη στην ανταλλαγή δεδομένων ανάμεσα σε συσκευές ΙοΤ και χρήστες. Το 2017 θα δαπανήσουμε έως 35 εκατ. για έρευνα και καινοτομία σε θέματα ασφάλειας και ιδιωτικής ζωής που αφορούν τον τομέα του ΙοΤ.
Ποια είναι το οφέλη του Internet of Things για την ευρωπαϊκή οικονομία και κοινωνία;
Το ΙοΤ έχει τη δυναμική να συνδέσει περισσότερα από 26 δις "πράγματα" έως το 2020 και να δημιουργήσει νέες υπηρεσίες που μπορούν πραγματικά να βελτιώσουν την καθημερινή ζωή μας. Σκέφτομαι για παράδειγμα τις εφαρμογές υγείας, που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να συνδεθούν με τους γιατρούς τους και να επιτηρούνται όταν βρίσκονται εκτός νοσοκομείου. Αντιπροσωπεύει πραγματικά την επόμενη μεγάλη οικονομική και κοινωνική ανατροπή την οποία ενεργοποιεί το ίντερνετ. Με το ΙοΤ, οποιοδήποτε φυσικό ή εικονικό αντικείμενο μπορεί να συνδεθεί με άλλα αντικείμενα και με το ίντερνετ, δημιουργώντας συνδέσμους ανάμεσα σε πράγματα όπως και ανάμεσα σε ανθρώπους και πράγματα. Το ΙοΤ προσφέρει τη συνένωση των φυσικών και εικονικών κόσμων μέσα σε ένα νέο έξυπνο περιβάλλον, που αισθάνεται, αναλύει, προσαρμόζεται και κάνει ευκολότερη τη ζωή μας.
* Η «Ν» διοργανώνει συνέδριο υπό τον τίτλο «Internet of Things: Identifying business opportunities» την Τετάρτη 25 Νοεμβρίου, στο ξενοδοχείο Divani Caravel. Μπορείτε να δείτε το πρόγραμμα του συνεδρίου εδώ.