Δεμένοι με κοντό σχοινί

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Λίγο περισσότεροι από 218.000 πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στην Ευρώπη διασχίζοντας τη Μεσόγειο τον Οκτώβριο, εκ των οποίων περίπου 210.000 στην Ελλάδα, κυρίως στη Λέσβο, από την Τουρκία.

Πόσοι μπορούν να καταγραφούν στα hotspots, που βρίσκονται ακόμη υπό κατασκευή, όσο η ροή προς το νησί παραμένει, παρά τις καιρικές συνθήκες, σε 5.000-6.000 άτομα την ημέρα; Χίλιοι, δύο χιλιάδες, τρεις χιλιάδες, τέσσερις χιλιάδες; Αν δεν ανακοπούν οι προσφυγικές ροές, το ευρωπαϊκό σχέδιο χάνεται σε διαρροές.

Πώς θα γίνει αυτό; «Να σταματούν στην Τουρκία. Εκεί να ελέγχονται, εκεί να δίνεται το άσυλο, εκεί να γίνεται η κατανομή». Εχει μια λογική, αντί οι άνθρωποι να διασχίζουν με μεγάλους κινδύνους τη θάλασσα, να τακτοποιούνται από εκεί και απευθείας να μοιράζονται στις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά όπου υπάρχει μέλι, υπάρχει και κεντρί. Αναθέτεις εμμέσως τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. σ’ έναν τρίτο; Οπωσδήποτε, λιγότερο κακή λύση από την απαράδεκτη πρόταση για κοινές περιπολίες Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο.

«Η Ευρώπη εξαρτάται από την καλή θέληση του Ερντογάν», εκτιμά Γερμανός ευρωβουλευτής. Μόνο που «όποιος βαστάει τουφέκι ανάμεσα σε ξαρμάτωτους, πρέπει να ,ναι άγιος, για να μη σουρθεί στα ζορμπαλίκια». Ο Τούρκος πρόεδρος, μετά και την καθαρή εκλογική νίκη, έχει το πάνω χέρι σε μια διαπραγμάτευση-μαχαίρι.

Ο σκοπός δικαιώνει τα μέσα; Αυτό είναι πιθανό. Ποιος, όμως, θα δικαιώσει τον σκοπό, αν όχι τα μέσα; Η Ε.Ε. θα πρέπει να σκεφθεί σοβαρά πόσο υψηλό θέλει να είναι το τίμημα που θα πληρώσει.

Αλλά, ακόμη κι αν η Τουρκία δεχτεί επιφοίτηση για εποικοδομητική συνεργασία, ποιος μπορεί να ισχυριστεί πως το παζλ της Συρίας μπορεί να ξανασυγκολληθεί, έτσι ώστε οι χιλιάδες να επιστρέψουν στην πορεία;

Υπάρχει αυτή η διαβολεμένη αίσθηση ότι είναι πολύ περιορισμένο το φάσμα των επιλογών και των κινήσεων, όταν η βάρκα φτάσει στο νερό.