Οκτώ άνθρωποι χορεύουν εκτεθειμένοι πάνω σε ταράτσες και σε υπόγεια, πίσω από τη βιτρίνα ενός άδειου μαγαζιού, στήνουν μια έκθεση και μια περφόρμανς, εκθέτουν αλλόκοτα μηχανικά φυτά ενώ παίζουν μουσική σε ένα άδειο οικόπεδο, και μας καλούν να τους ακολουθήσουμε σε μια τρίωρη διαδρομή στον «Λαβύρινθο της Κυψέλης».
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Οκτώ άνθρωποι χορεύουν εκτεθειμένοι πάνω σε ταράτσες και σε υπόγεια, πίσω από τη βιτρίνα ενός άδειου μαγαζιού, στήνουν μια έκθεση και μια περφόρμανς, εκθέτουν αλλόκοτα μηχανικά φυτά ενώ παίζουν μουσική σε ένα άδειο οικόπεδο, και μας καλούν να τους ακολουθήσουμε σε μια τρίωρη διαδρομή στον «Λαβύρινθο της Κυψέλης».
«Ο λαβύρινθος της Κυψέλης | SCALE # 2:100», ο οποίος πραγματοποιείται από τις 6 έως τις 18 Οκτωβρίου, με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ και της πλατφόρμας του δήμου Αθηναίων, συνΑθηνά, αναπτύσσεται σε μία διαδρομή, που ξεκινά από το εσωτερικό του πειραματικού χώρου τέχνης bhive (Μηθύμνης 18), και συνεχίζεται στην ευρύτερη περιοχή της Κυψέλης, σε 7 συνολικά σημεία.
Συναντήσαμε δύο από τους διοργανωτές τού πρότζεκτ, τον Γιάννη Αντωνίου, χορογράφο και παραγωγό αυτού του εγχειρήματος, και τον Γεράσιμο Αβλάμη, εικαστικό και ιδιοκτήτη του πειραματικού χώρου bhive στην Κυψέλη, ο οποίος είχε και την αρχική ιδέα.
Τι σας έκανε να δημιουργήσετε το πρότζεκτ Ο Λαβύρινθος της Κυψέλης;
Γ. Αντωνίου: Θέλαμε να ανοίξουμε μια συζήτηση, εδώ στην Κυψέλη, μια περιοχή υποβαθμισμένη σήμερα, με εξαιρετικής αξίας αρχιτεκτονικά κτήρια που έχουν μείνει ακατοίκητα. Το έκανα με την KUNST - STOFF productions, τα τελευταία 15 χρόνια, στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας, όπου η συνεργασία μας με τον δήμο συνέβαλλε δυναμικά στην αναβάθμιση και την επανάχρηση του υποβαθμισμένου downtown. Ήθελα να το επαναλάβω και στην Κυψέλη, μια περιοχή πυκνοκατοικημένη, πολυφυλετική, όπου το επίκεντρο είναι ο άνθρωπος.
Γ. Αβλάμης: Είμαι εδώ από το 2007, που έφτιαξα το ατελιέ μου αρχικά, και, μετά, το bhive. Ξεκίνησα, διαλέγοντας ένα αστικό κομμάτι του χάρτη, από την Τενέδου μέχρι την Θήρας και από την Αγίας Ζώνης μέχρι την Πατησίων, να μελετώ εικαστικά, πολεοδομικά, αρχιτεκτονικά και κοινωνικά, με συνεντεύξεις των κατοίκων, πώς κυλάει η ζωή εδώ.
Ποια είναι τα προβλήματα της Κυψέλης;
Γ. Αντωνίου: Ο φόβος, η έλλειψη εμπιστοσύνης. Πήγαμε χθες στη Βαβέλ, το κέντρο που στηρίζει τους μετανάστες και πρόσφυγες, για να συναντήσουμε τους ανθρώπους, με τους οποίους σκοπεύουμε να συνεργαστούμε. Ανακαλύψαμε πως υπάρχει δυσκολία. Ο μετανάστης προσπαθεί να επιβιώσει, χρειάζεται χρόνο να μάθει τη γλώσσα, να επικοινωνήσει με τον γείτονα. Μιλήσαμε και με περιοίκους. Δίνουν αγώνα να κρατήσουν τα μαγαζιά τους, όχι για το κέρδος, για να υπάρχει κίνηση, ζωή στους δρόμους...
Γ. Αβλάμης: Υπάρχει δυσπιστία, ερήμωση. Πολλά ακίνητα έχουν αρχίσει πλέον να πεθαίνουν, ο χρόνος τους έχει παρέλθει. Στην πολυκατοικία της οδού Θήρας, όπου φιλοξενείται η εγκατάσταση της Ευγενίας Αρσένη, “Facing loss…” και η περφόρμανς της Α. Μπρουζιώτη, “Moving pictures”, από τα 30 διαμερίσματα, κατοικούνται τα 5.
Πώς μπορεί να βοηθήσει ο «Λαβύρινθος της Κυψέλης»;
Γ. Αντωνίου: Χθες, βγάλαμε ενημερωτικά φυλλάδια για τον κόσμο, τα μεταφράσαμε - με τη βοήθεια της Βαβέλ - στα γαλλικά, στα αραβικά, σε διάφορες γλώσσες. Τις προάλλες, πήγαμε στο γηροκομείο, ζητήσαμε από τους ανθρώπους στα πλαϊνά κτήρια από το bhive να ανοίξουν τα φώτα των μπαλκονιών, να επιτρέψουν στους γείτονες να παρακολουθήσουν τον χορό μας από τις διπλανές ταράτσες. Γιατί η τέχνη αυτό κάνει, δημιουργεί εμπιστοσύνη πέρα από χρώματα. Είναι η κλωστή, που δένει τους ανθρώπους, όχι μόνο με την καλλιτεχνική της αξία, αλλά και με τον αγχολυτικό της χαρακτήρα, την αλληλεγγύη που εμπνέει.
Γ. Αβλάμης: Η Κυψέλη ζει μια ζωή δυο ταχυτήτων. Την ίδια στιγμή που κάτι αλλάζει από το 2011 και μετά, την ίδια στιγμή ερημώνει. Σταδιακά, φεύγουν και οι μετανάστες, λόγω κρίσης και αδυναμίας εύρεσης εργασίας. Ταυτόχρονα, όμως, γίνονται δράσεις, για να ζωντανέψει η περιοχή, όπως αυτή του συνΑθηνά, στην Αγορά της Κυψέλης.
Ανοίγουν νέοι χώροι, που εμπλέκουν και κινητοποιούν τους κατοίκους. Εμείς αυτό θέλουμε: να βγουν από το σπίτι τους, να ακούσουν μουσική, να δουν χορό, να συναναστραφούν ο ένας τον άλλον, να καταγράψουμε αυτό το πάρε δώσε. Και όταν τελειώσει το πρότζεκτ, να φτιάξουμε ένα εγχειρίδιο, ένα εργαλείο για όλους εμάς που πιστεύουμε πως ό,τι δεν σου αρέσει στην πόλη που ζεις, μπορείς να το αλλάξεις!
Αναλυτικό πρόγραμμα
«Open Experience»: performance κάθε Τρίτη και Παρασκευή (20:00 - 21:30). Στον δεύτερο όροφο του bhive, οι θεατές καλούνται να γίνουν μέρος ενός δρώμενου, που απευθύνεται στις αισθήσεις. Τα όρια μεταξύ καλλιτέχνη και θεατή χαλαρώνουν, «διαμορφώνοντας», επί 90 λεπτά, ένα περιβάλλον, όπου η διάκριση μεταξύ περφόρμερ και κοινού, αρχηγών και οπαδών γίνεται δυσδιάκριτη, σε μια «in vivo» ανταλλαγή αρχών σε πραγματικό χρόνο, με πολλαπλές πιθανότητες δράσης και αντίδρασης.
«Walking the Labyrinth»: κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή (19:00 - 22:00). Ο «Λαβύρινθος της Κυψέλης» ξετυλίγεται ανάμεσα στα έργα των καλλιτεχνών: Κωνσταντίνου Πάτσιου, Γιάννη Αντωνίου, Σταύρου Αποστολάτου, Αναστασίας Μπρουζιώτη, Γιάννη Τσιγκρή, Γεράσιμου Αβλάμη, Τζένης Αρσένη, Διονύση Χριστοφιλογιάννη, Χάριετ Σάμερ.
«Temenos»: Κωνσταντίνος Πάτσιος (19:00). Μια εγκατάσταση από ετερόκλητα υλικά: ένας πλαστικός κίονας, το καροτσάκι ενός σούπερ μάρκετ γεμάτο γύψινα γλυπτά, βούδες, νάνους, το σκίτσο μιας νεκροκεφαλής σε baroque κορνίζα. Το «Temenos», στο εσωτερικό του bhive, φαντάζει σαν ένας σύγχρονος δωρικός ναός με pop αναφορές, σε κυψελιώτικο σαλόνι.
«Fish on the Roof»: Γιάννης Αντωνίου, Σταύρος Αποστολάτος, Αναστασία Μπρουζιώτη, Γιάννης Τσιγκρής (19:20). Στην ταράτσα του bhive, 4 σώματα εκτεθειμένα στο περιβάλλον επιβιώνουν σε έναν κόσμο, που αλλάζει συνεχώς. Οι δράσεις συμπλέκονται με τους ήχους της πόλης και αντίστροφα. Ένας απόηχος της ίδιας τους της ύπαρξης. Σε μια σχέση με τα πάντα και τους πάντες, απευθύνονται στους περιοίκους σαν μέρος της πραγματικότητας που βιώνουν, πάνω στον «ανοιχτό - κλειστό» μικρόκοσμό τους. Το κοινό παρακολουθεί από απόσταση, σαν θεατής σε αρένα, ψηλά από τις γειτονικές ταράτσες, τον αγώνα επιβίωσης ή συνύπαρξης μέχρι τελικής πτώσης.
«Rethink about shared spaces in new ways»: Γεράσιμος Αβλάμης (19:50). Κατασκευές με όχι μόνιμο χαρακτήρα είναι το ζητούμενο της φυσικής αρχιτεκτονικής, που προτείνει ο καλλιτέχνης σε ένα περιφραγμένο οικόπεδο (επί της Δροσοπούλου και Τενέδου γωνία), όπου στήνει ένα αλλόκοτο μηχανικό φυτό ανάμεσα σε άλλα αληθινά, καθώς και μια αυτοσχέδια ορχηστρική performance. Οι θεατές, γύρω από τον φράχτη, βιώνουν τη χρήση του, προσπερνώντας την καταχρηστική ιδιωτικότητα. Γιατί αυτό, που μπορούμε να μοιραστούμε, είναι καλύτερο από αυτό, που είναι μοιρασμένο!
«23»: Γιάννης Τσιγκρής (20:15). Ένα άδειο μαγαζί (στο νούμερο 78 της οδού Ι. Δροσοπούλου) δανείζεται το σχήμα και τον ρυθμό του σώματος ενός χορευτή - χορογράφου και, ανάμεσα στις αντανακλάσεις μας, καθώς βλέπουμε το θέαμα έξω από τη βιτρίνα, σταδιακά ο χώρος μετατρέπεται σε κύβο - σπαζοκεφαλιά!
«Facing loss…»: Τζένη Αρσένη (20:35). Στο υπόγειο της οδού Θήρας, η καλλιτέχνις μάς προσκαλεί σε μία ιστορία με ήρωες τις αναμνήσεις, εκείνες των παιδικών και των νεανικών μας χρόνων, όπου η προσωπική γίνεται μνήμη συλλογική. Οι ήχοι, οι εικόνες, οι αισθήσεις τού τότε, μέσα από την οπτική τού τώρα, σε μία κλίμακα ζωής. Η εγκατάστασή είναι ένα ταξίδι σε εκείνα, που πιστέψαμε πως θα κρατήσουν για πάντα.
«Μoving Pictures by Alma Libre. Co»: Αναστασία Μπρουζιώτη (20:55). Τρεις χορεύτριες κι ένας μουσικός, στον κήπο του υπογείου της οδού Θήρας, πειραματίζονται, συνδυάζοντας ήχο και κίνηση, εμπνευσμένοι από την εικόνα του Κέρβερου, του σκύλου με τα τρία κεφάλια και την ουρά σαν κεφαλή δράκου. Οι τρεις αυτές προσωπικότητες, καταδικασμένες σε σχέση εξάρτησης και συναισθήματα που εναλλάσσονται, οδηγούνται συχνά σε καταστάσεις εκτός ελέγχου.
«HOME(less)»: Διονύσης Χριστοφιλογιάννης - Γιάννης Αντωνίου - Χάριετ Σάμερ (21:15). Το Ίδρυμα «Η άλλη Αρκαδία» φιλοξενεί τον Διονύση Χριστοφιλογιάννη στη Φωκίωνος Νέγρη 16, με μία εικαστική εγκατάσταση, όπου γλυπτική, ζωγραφική και performance συνδιαλέγονται. Ο καλλιτέχνης επαναχρησιμοποιεί κομμάτια παλιών ξύλινων επίπλων, που βρίσκει στους δρόμους της Αθήνας, και τα καλύπτει με λευκό κεντητό βελονάκι και λευκό γύψο. Με τα κατάλευκα γλυπτά, συνομιλεί η video performance, που επιτελεί ο χορογράφος Γιάννης Αντωνίου, φορώντας μια ολόσωμη περιβολή από λευκό βελονάκι, και καταγράφει ο Χριστοφιλογιάννης (κάμερα - μοντάζ: Γιάννης Μυρωνίδης). Ενώ, η in situ performance της μαύρης Βρετανίδας περφόρμερ Harriet Summer έρχεται σε αντίθεση με την ηγεμονία του λευκού, θίγοντας, συγχρόνως, ζητήματα έμφυλων και εθνικών ταυτοτήτων. Η έκθεση «HOME(less)», μια έμμεση αναφορά στον λευκό μοντερνισμό του Λε Κορμπυζιέ, σε επιμέλεια Κωνσταντίνου Αργιανά, αποτελεί ένα σχόλιο για τη σύγχρονη κοινωνική, οικονομική και πολιτική συνθήκη, όπου ένα από τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, το δικαίωμα στην κατοικία, τίθεται υπό διαρκή αμφισβήτηση.
Πληροφορίες
Εγκαίνια: Τρίτη 6 Οκτωβρίου: 19:00 - 20:30, «Open Experience», Performance@bhive, Μηθύμνης 18 - Κυψέλη, 21:00: Reception, Φωκίωνος Νέγρη 16, Κυψέλη, τηλ.: 210 8824681. Ωράριο λειτουργίας: «Open Experience»: Τρίτη και Παρασκευή 9, 13 και 16 Οκτωβρίου, 20:00 - 21:30, «Walking the Labyrinth»: Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή 7, 8, 10, 11, 14, 15, 17 και 18 Οκτωβρίου, 19:00 - 22:00.