Τακτικές υποχωρήσεις σε επιμέρους ζητήματα των «κόκκινων γραμμών» σχεδιάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τα όσα συζητήθηκαν στην πολιτική ομάδα διαπραγμάτευσης που συνεδρίασε χθες το βράδυ το ΥΠΟΙΚ
Από την έντυπη έκδοση
Τακτικές υποχωρήσεις σε επιμέρους ζητήματα των «κόκκινων γραμμών» σχεδιάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τα όσα συζητήθηκαν στην πολιτική ομάδα διαπραγμάτευσης που συνεδρίασε χθες το βράδυ το ΥΠΟΙΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα νεότερα για την κυβερνητική στάση είναι:
1. Η εντατικοποίηση φορολογικών ελέγχων και πώς θα κωδικοποιηθεί νομικά. Το θέμα των φορο-κατασκόπων δεν εγκαταλείπεται, αλλά πάει πίσω.
2. Η παροχή φορολογικής αμνηστίας, όπως έπραξε η Γερμανία με τη λίστα Λαγκάρντ. Με την καταβολή ενός ποσοστού φόρου (15% και κάτω), θα χορηγείται αμνηστία. Ο εντοπισμός τους θα γίνεται με αλγοριθμικούς ελέγχους που ξεκινούν από τον Ιούνιο και οι οποίοι θα δίνουν εικόνα της κίνησης των τραπεζικών λογαριασμών και των φορολογικών δηλώσεων, σε βάθος 10ετίας.
3. Η Γ.Γ. Δημοσίων εσόδων μετατρέπεται σε τελείως ανεξάρτητο φορέα, που θα δίνει λόγο στη Βουλή και θα ελέγχεται από διακομματική επιτροπή.
4. Πλειστηριασμοί: το θέμα θα λυθεί σήμερα. Η ΕΚΤ το βλέπει από την πλευρά της κεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αλλά «σε μία αγορά ακινήτων που έχει πέσει κάτω από το πάτωμα, και μόνο η συζήτηση για πλειστηριασμούς δημιουργεί πρόβλημα στην κεφαλαιοποίηση». «Φοβόμαστε πάρα πολύ ότι για μία ακόμη φορά οι θεσμοί δεν ενδιαφέρονται για την ελληνική οικονομία, αλλά για τη διατήρηση των αρχών τους».
5. Δεν αλλάζει τίποτα στον τρόπο φορολόγησης των Ι.Χ. (κυβισμός, παλαιότητα κ.λπ.).
6. Εργασιακά. Η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων δεν έχει δημοσιονομικό κόστος, έχει όμως αντίκτυπο στον ιδιωτικό τομέα, όπως εκτιμήθηκε. «Δεν θα πάρουμε από το χρονοντούλαπο το παλιό νομικό καθεστώς, αλλά ζητάμε τη συνδρομή ILO και ΟΟΣΑ για βελτιώσεις και θα επιστρέψει το όλο πλάνο στους κοινωνικούς εταίρους».
7. Ασφαλιστικό: «Είμαστε κυβέρνηση κάποιων μηνών και δεν ξέρω καμία κυβέρνηση 3 μηνών να τη ρωτούν τι θα κάνει με το ασφαλιστικό» είπε κυβερνητική πηγή, προσθέτοντας ότι «όταν η Γερμανία πει τι θα κάνει με το ασφαλιστικό της, τότε θα πούμε και εμείς».
8. Ερχονται περικοπές στις πρόωρες συντάξεις: «Τραγικό το ότι 9 στους 10 κάνουν που κάνουν αίτηση για πρόωρη σύνταξη είναι κάτω των 60, ειδικά στις τράπεζες. Αυτό θα το κόψουμε»! Επίσης θα προσδιοριστούν 2-3 επαγγέλματα, πολύ δύσκολα, στα οποία θα επιτρέπεται η πρόωρη συνταξιοδότηση, «αλλά όχι να παίρνει σύνταξη τραπεζίτης στα 55 έτη. Σε αυτόν να το κόψουμε και θα το κάνουμε τώρα!».
9. Η 13η σύνταξη είναι στο τραπέζι. «Δεν θα τινάξουμε στον αέρα τη συμφωνία για αυτό, αλλά δεν θα το βγάλουμε ποτέ από το τραπέζι», όμως «μπορούμε να βρούμε κάτι ενδιάμεσο».
10. «Κούρεμα» των επικουρικών συντάξεων. «Εάν χρειαστεί, θα κόψουμε και κάποιες από τις υψηλές επικουρικές συντάξεις, π.χ. άνω των 300 ευρώ».
11. ΦΠΑ. Η κυβέρνηση εμφανίζεται ανοιχτή σε όλες τις συζητήσεις. «Κάποιοι στην κυβέρνηση είναι υπέρ του ενιαίου συντελεστή, π.χ. 15%, όχι όμως σε τρόφιμα, φάρμακα, βιβλία». Σημειώνεται πως οι «θεσμοί» ζητούν ενιαίο συντελεστή 19%-21%.
12. Ιδιωτικοποιήσεις: Κατηγορηματικό «όχι» για ΔΕΗ και ΕΥΔΑΠ. Στους σιδηροδρόμους η κυβέρνηση θα αναζητήσει επενδύσεις. Επίσης, «είμαστε πολύ κοντά στις ιδιωτικοποιήσεις με τις αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε στις συμβάσεις ΟΛΠ, ΟΛΘ (51% και όχι 67%)».
13. Η κυβέρνηση είναι κάθετα αντίθετη στη σύμβαση για το Ελληνικό. Ομως «θα σεβαστούμε την απόφαση του ΣτΕ. Αν περάσει, δεν είναι εύκολο να μην το δεχθούμε».
14. Για τα λιμάνια, «είναι θέμα διαδικασίας, δεν έχουμε καταλήξει».
Ασφυκτικά περιθώρια
Στο μεταξύ στενεύουν ασφυκτικά τα περιθώρια για μία συμφωνία με τους πιστωτές, οι οποίοι φέρεται να ζητούν υποχωρήσεις στις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει η Αθήνα σε μέτωπα όπως το ασφαλιστικό ή τα εργασιακά. Προειδοποιούν δε πως η χώρα θα πρέπει να αρχίσει να διαπραγματεύεται άμεσα ένα τρίτο πακέτο διάσωσης.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, η ελληνική πλευρά έχει στη διάθεσή της ημέρες και όχι εβδομάδες για να καταλήξει σε μία συμφωνία για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις, που θα εξασφαλίσουν την εκταμίευση της τελευταίας δόσης από το τρέχον πρόγραμμα.
Και τούτο γιατί θα πρέπει να αρχίσει να διαπραγματεύεται ένα τρίτο πακέτο, το οποίο θα αποτρέψει τη χρεοκοπία μετά τη λήξη του τρέχοντος τον Ιούνιο.
«Η χρηματοδότηση δεν είναι βιώσιμη χωρίς ένα τρίτο πρόγραμμα» ανέφερε χαρακτηριστικά στο πρακτορείο ανώτατος αξιωματούχος της Ευρωζώνης υπό καθεστώς ανωνυμίας, συμπληρώνοντας πως το νέο πρόγραμμα θα πρέπει να συμφωνηθεί το αργότερο τον Μάιο, ώστε να υπάρχει χρόνος για την έγκριση από τα κοινοβούλια των κρατών-μελών. «Δεν μιλάμε πια για εβδομάδες, μιλάμε για ημέρες» διεμήνυσε, συμπληρώνοντας πως ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει προφανώς αντιληφθεί ότι εξαντλούνται τα χρονικά περιθώρια, γι’ αυτό και αποφάσισε να παρέμβει ο ίδιος προσωπικά και να αναλάβει τον έλεγχο των διαπραγματεύσεων. Ο ίδιος αξιωματούχος εξηγούσε ότι η συμφωνία θα είναι λεπτή υπόθεση, καθώς η Ευρωζώνη ζητεί δέσμευση για βασικές αλλαγές πολιτικής, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ. «Δεν διαβλέπω πιθανή κατάληξη των διαπραγματεύσεων, αν οι Ελληνες δεν κάνουν κάποια σημαντική κίνηση σε έναν, δύο ή τρεις τομείς» δήλωσε ο αξιωματούχος, εκτιμώντας ότι αυτοί «θα μπορούσαν να είναι οι συντάξεις ή η αγορά εργασίας». Τόνιζε δε: «Θα πρέπει να πληρώσουν το πολιτικό κόστος. Το Eurogroup θέλει να δει αυτό το πολιτικό κόστος να πληρώνεται».
Τα οφέλη από τη συμφωνία
Εάν οι εκπρόσωποι των πιστωτών και η Ελλάδα μπορέσουν να συμφωνήσουν σε τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις την επόμενη εβδομάδα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα μπορούσαν να εγκρίνουν τη συμφωνία στη συνάντησή τους στις 11 Μαΐου ή σε μια έκτακτη συνεδρίαση, λίγες μέρες αργότερα.
«Στην καλύτερη περίπτωση, θα μπορούσε να υπάρξει κάποιο είδος ενδιάμεσης ανακοίνωσης στις 11 Μαΐου και η ολοκλήρωση της αξιολόγησης ώς το τέλος Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου» είπε ο αξιωματούχος. Μία συμφωνία θα έδινε τη δυνατότητα στην ΕΚΤ να άρει τους περιορισμούς στα έντοκα γραμμάτια που μπορούν να αγοράσουν οι ελληνικές τράπεζες. Αυτό θα χαλάρωνε άμεσα τη χρηματοδοτική θέση της κυβέρνησης, δίνοντάς της κάποιο περιθώριο για να διαπραγματευτεί συμφωνία για νέα βοήθεια.
«Ολοι ξέρουν πως μια νέα συμφωνία θα απαιτούσε μια σημαντική ποσότητα φρέσκου χρήματος και μείωση του χρέους, ίσως και τα δύο ή έναν συνδυασμό και των δύο» ανέφερε ο αξιωματούχος. Προειδοποίησε δε πως όλα όσα έχουν συζητηθεί έως τώρα «είναι πολύ εύκολα σε σχέση με την επόμενη συζήτηση». Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί κάλεσε για ακόμη μία φορά την Αθήνα να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις, ξεκαθαρίζοντας πάντως πως δεν υπάρχει Σχέδιο Β’ για Grexit. «H Ελλάδα οφείλει να προωθήσει μεταρρυθμίσεις ώστε να καταστήσει την οικονομία της πιο ελκυστική» τόνισε σε γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο, συμπληρώνοντας: «Πρέπει να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Δεν υπάρχει σχέδιο Β’, όμως χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις».
Τι απαντά η κυβέρνηση
«Οι κόκκινες γραμμές παραμένουν και για λόγους κοινωνικού και οικονομικού ορθολογισμού», απαντά ανώτερη κυβερνητική πηγή στις δηλώσεις του στελέχους της ΕΚΤ ότι για να επιτευχθεί συμφωνία θα πρέπει η κυβέρνηση να υποχωρήσει σε μία από τις «κόκκινες γραμμές» της. Ωστόσο, η ίδια πηγή σημείωσε πως το πολυνομοσχέδιο, που δεν θα δοθεί σήμερα στο Brussels Group, «δεν είναι γραμμένο σε μαρμάρινη πλάκα», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών, τόσο κατά τη συζήτηση στα κυβερνητικά όργανα όσο και με τους εταίρους.
Αναλυτικότερα, όπως είπε, «δεν υποχωρούμε από τις κόκκινες γραμμές που έθεσε ο πρωθυπουργός» και πρόσθεσε πως «η λαϊκή εντολή μάς δεσμεύει σε κάποια ζητήματα που θεωρούνται κομβικά. Δεν συζητάμε για μείωση των συντάξεων».
Το προσχέδιο του νομοσχεδίου θα συζητηθεί αύριο στο Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά δεν θα υποβληθεί στο Brussels Group πριν λάβει την οριστική του μορφή, είπε. Ανέφερε επίσης πως δεν είναι βέβαιο ότι θα λάβει την οριστική του μορφή στο Υπουργικό, σήμερα. Στο ερώτημα «τι θα συζητηθεί στο BG χωρίς το νομοσχέδιο», απάντησε ότι η συζήτηση θα γίνει στις γνωστές θεματικές ενότητες (φορολογική διοίκηση, δημόσια διοίκηση, δημόσια περιουσία), αλλά και στα θέματα που υπήρξαν διαφωνίες από τις προηγούμενες επαφές. Πρόσθεσε επίσης πως η ελληνική πλευρά μετέφερε ένα θετικό κλίμα από το Euro Working Group, από τη στιγμή που η κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει στην κατάθεση του πολυνομοσχεδίου. «Θέλουμε το ταχύτερο δυνατόν συμφωνία. Ενδεχομένως και με ένα έκτακτο Eurogroup πριν από τις 11 Μαΐου» σημείωσε, τονίζοντας πως «τη συμφωνία τη συνδέουμε με μια λύση στη ρευστότητα».
Εξήγησε, δε, πως «εμείς πιστεύουμε ότι θα αρκούσε μια σημαντική πρόοδος για τη λύση στη ρευστότητα» και «μια απόφαση της ΕΚΤ για τα έντοκα είναι μία πολύ γρήγορη διαδικασία για τη ρευστότητα». Εστειλε και το μήνυμα, τονίζοντας πως «θέλουμε αμοιβαία επωφελή συμφωνία.
Οχι για να παίξουμε τα οποιαδήποτε πολιτικά παιχνίδια» (σε ερώτηση και για τις δηλώσεις των εταίρων).
Τέλος, στο ερώτημα εάν στη διαπραγμάτευση θα είναι και οι πλειστηριασμοί, απάντησε: «Θα το δούμε στις σημερινές επαφές με τους εταίρους». Εξάλλου, το κείμενο του πολυνομοσχεδίου που θα κωδικοποιεί τις παρεμβάσεις που περιέχονται στη γνωστή λίστα Βαρουφάκη, συν τις προσθήκες, εξετάστηκε χθες το βράδυ σε νέα σύσκεψη της ομάδας διαπραγμάτευσης, υπό τον Γιάνη Βαρουφάκη, στο υπουργείο Οικονομικών. Ανώτατη πηγή του ΥΠΟΙΚ, στο ερώτημα τι θα γίνει εάν «κουρέψει» ο Μ. Ντράγκι τα ενέχυρα των τραπεζών, απάντησε: «Εχουμε σχέδιο, αλλά μην περιμένετε να σας το πω».
«Γκρίζα ζώνη πριν από το Grexit»
Απρόθυμους ή αδύναμους για την ώρα χαρακτηρίζει η Goldman Sachs την Ελλάδα και τους πιστωτές της που βρίσκονται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις, ώστε να πάρουν μια ξεκάθαρη απόφαση για το αν θα αποτραπεί ή όχι το Grexit. Ο οίκος, πάντως, σημειώνει πως η σημερινή ελληνική κυβέρνηση θα ήταν απίθανο να επιβιώσει είτε στην περίπτωση που οδηγηθούμε σε έξοδο από το ευρώ είτε στην αποδοχή ενός νέου προγράμματος προσαρμογής που θα ελέγχεται από μία «τρόικα».
Οι ευρωπαϊκές αρχές δεν θα πιέσουν για Grexit φοβούμενες τον κίνδυνο μετάδοσης, αλλά δεν μπορούν και να απομακρυνθούν από το πλαίσιο που επιβάλλεται για να παρασχεθεί στήριξη. Η πιθανή έλλειψη μιας οριστικής πολιτικής απόφασης από τις δύο πλευρές θα οδηγούσε σε αυστηρή χρονική οριοθέτηση. Είναι αυτή η πολιτική αναποφασιστικότητα που «σπρώχνει» προς την «γκρίζα ζώνη» του Grexit κάτι που ενδεχομένως συνεπάγεται πάγωμα καταθέσεων, την έκδοση IOUs και αθέτηση πληρωμής προς τους επίσημους πιστωτές.
Τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, η Ελλάδα περισσότερο δείχνει να εισέρχεται σε μια τέτοια «γκρίζα ζώνη» παρά σε μια οριστική μετάβαση σε Grexit (που ορίζεται ως η εισαγωγή μιας νέας δραχμής και μετατροπή των εγχώριων συμβάσεων).
Κατά την άποψή της GS, οι ευρωπαϊκές αρχές είναι έτοιμες να διαπραγματευτούν με την Ελλάδα για τις πτυχές ενός νέου προγράμματος προσαρμογής, όπως το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος για τα επόμενα χρόνια, τη φύση και τον ρυθμό των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που πρέπει να υλοποιηθούν κ.λπ.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανέφερε τη δυνατότητα του δημοψηφίσματος για το ευρώ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Αλλά διεξαγωγή δημοψηφίσματος, σύμφωνα με την GS, θα ήταν χρονοβόρα και δεν μπορεί να παράξει ένα οριστικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα εάν η ερώτηση του δημοψηφίσματος είναι ασαφής σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις για τις οποίες η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ.
«Ηγούμαι των διαπραγματεύσεων»
«Εγώ ηγούμαι των διαπραγματεύσεων» δηλώνει ο Γιάνης Βαρουφάκης στη γερμανική εφημερίδα «Die Zeit», με αφορμή τις αλλαγές στο σχήμα διαπραγμάτευσης που αποφάσισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Στο ερώτημα αν ο ίδιος σήμερα βρίσκεται εκτός διαπραγματεύσεων, απάντησε αρνητικά. «Εγώ ηγούμαι των διαπραγματεύσεων”» ανέφερε, ενώ ταυτόχρονα δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση και οι δανειστές είναι πιο κοντά από όσο πιστεύουν οι περισσότεροι.
Ο κ. Βαρουφάκης διαβεβαίωσε ότι δεν βλέπει τον εαυτό του ως απομονωμένο. Σε ερώτηση αν αισθάνεται ότι κανείς από το Eurogroup δεν θέλει πλέον να διαπραγματευτεί μαζί του, απάντησε πως κάτι τέτοιο είναι λογικό: «Είμαστε η πρώτη κυβέρνηση που αμφισβητεί τη μέχρι τώρα πολιτική λιτότητας. Οτι θα συναντούσαμε μεγάλη αντίσταση στο Eurogroup με αυτό ήταν βέβαια ξεκάθαρο». Οσον αφορά τους χαρακτηρισμούς που μεταδόθηκαν από τα ΜΜΕ για το άτομό του αποδιδόμενοι σε μέλη του Eurogroup, o Βαρουφάκης εμφανίζεται δύσπιστος: «Είναι λυπηρό», δήλωσε, «ότι κάποια Μέσα αναφέρουν πράγματα που ποτέ δεν συνέβησαν. Οι συνάδελφοί μου στο Eurogroup είναι πολύ σοβαροί και πολιτισμένοι άνθρωποι. Δεν θα με χαρακτήριζαν ποτέ έτσι. Παρά τις σκληρές διαπραγματεύσεις, διατηρούμε μια πολύ συναδελφική επαφή. Είμαστε επαγγελματίες».
Οσον αφορά την επίτευξη συμφωνίας μέσα κατά το επόμενο Eurogroup στις 11 Μαΐου ο υπ. Οικονομικών είπε: «Δεν είμαι προφήτης, αλλά είναι προς το συμφέρον μας να φτάσουμε σε έναν συμβιβασμό το συντομότερο δυνατόν. Και είμαστε πιο κοντά σε αυτόν τον στόχο από ό,τι πιστεύουν πολλά ΜΜΕ».