Η επαναφορά του δικαίου των εργασιακών σχέσεων που ίσχυε πριν από τις μνημονιακές ανατροπές, ο διάλογος με τους τριτοβάθμιους συνδικαλιστικούς και εργοδοτικούς φορείς και η λήψη προληπτικών ή και συμπληρωματικών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αποφυγή ενός σοκ από τη σταδιακή αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, προσδιορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνεται το νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις.
Από την έντυπη έκδοση
Η επαναφορά του δικαίου των εργασιακών σχέσεων που ίσχυε πριν από τις μνημονιακές ανατροπές, ο διάλογος με τους τριτοβάθμιους συνδικαλιστικούς και εργοδοτικούς φορείς και η λήψη προληπτικών ή και συμπληρωματικών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αποφυγή ενός σοκ από τη σταδιακή αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, προσδιορίζουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνεται το νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις.
Πού βρισκόμαστε σήμερα
Μέσα στην εβδομάδα ο υπουργός Εργασίας θα συναντηθεί με το προεδρείο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και έτσι ολοκληρώνεται ο κύκλος των συναντήσεων που είχε όλο το προηγούμενο διάστημα με όλους τους κοινωνικούς εταίρους.
Ο Πάνος Σκουρλέτης έχει ήδη συναντηθεί με τους εκπροσώπους της ΓΣΕΕ, του ΣΕΒ, της ΕΣΕΕ, της ΓΣΕΒΕΕ και με τον εκπρόσωπο του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας στην Ελλάδα.
Η θέση της κυβέρνησης είναι η σταδιακή επαναφορά του κατώτατου μισθού έως το δεύτερο εξάμηνο του 2016.
Στο ερώτημα πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση, ο κ. Σκουρλέτης είχε επισημάνει με συνέντευξή του στη ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (16-2-2015), ότι «κατόπιν συνεννόησης με τους τριτοβάθμιους συνδικαλιστικούς και εργοδοτικούς φορείς θα εξεταστούν στο αμέσως επόμενο διάστημα -στο πλαίσιο ενδεχομένως μιας τριμερούς διαβούλευσης- όλες οι προληπτικές ή συμπληρωματικές ρυθμίσεις που τυχόν απαιτούνται για την απορρόφηση των κραδασμών που πιθανολογείται τεκμηριωμένα ότι θα προκληθούν στην πλήρως απορυθμισμένη αγορά εργασίας, από την αυτόματη αύξηση των κατώτατων ορίων των αποδοχών».
Το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει ότι τα πρώτα μέτρα αυτών των συμπληρωματικών ρυθμίσεων ήδη έχουν δρομολογηθεί με τη ρύθμιση των χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Παράλληλα, όπως τονίζουν υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, θα υπάρξουν πρόσθετες παρεμβάσεις και ριζικές ανατροπές στην αξιοποίηση των προγραμμάτων ανεργίας και κατάρτισης εργαζομένων που χρηματοδοτούνται από τον ΟΑΕΔ και το ΕΣΠΑ, με βασικό στόχο τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητά τους και την οργανική τους σύνδεση με τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας.
Το θέμα αυτό το έχουν επισημάνει τόσο οι εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ όσο και οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων.
Καταγγελίες
Την ίδια ώρα στο υπουργείο Εργασίας πυκνώνουν οι πληροφορίες και οι καταγγελίες εργαζομένων για επιχειρήσεις που σπεύδουν να αλλάξουν προς το δυσμενέστερο τους όρους των σχέσεων εργασίας μέσω ατομικών συμβάσεων, έτσι ώστε να προλάβουν τις όποιες αλλαγές φέρει το νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις.
Η πρακτική αυτή προκάλεσε την άμεση παρέμβαση του υπουργού Εργασίας ο οποίος με δηλώσεις του στον Τύπο επεσήμανε πως «όταν γίνει η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου που αφορά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, αυτό το νέο θεσμικό πλαίσιο θα είναι πιο ισχυρό από τις ατομικές συμβάσεις τις οποίες υπογράφουν τώρα οι εργαζόμενοι».
Επίσης, μέσα σε όλη αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα γύρω από την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων, δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι ο κ. Σκουρλέτης παραβρέθηκε επί δύο συνεχόμενες ημέρες σε εκδήλωση των στελεχών του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, θέλοντας να δώσει έμφαση στον ρόλο των ελεγκτικών μηχανισμών.
Μάλιστα, η μοναδική συνέντευξη Τύπου που έχει δώσει μέχρι σήμερα, είχε σαν θέμα τις νέες αρμοδιότητες και τον ρόλο που καλείται να παίξει από δω και πέρα το ΣΕΠΕ.
Προσαρμογή βέλτιστων πρακτικών
Ολες οι πληροφορίες συγκλίνουν στη διαπίστωση πως η νέα ηγεσία του υπουργείου είναι σε «ανοιχτή ακρόαση» με όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές. Ακούει και καταγράφει τις απόψεις των εργοδοτικών οργανώσεων (ΣΕΒ- ΕΣΕΕ-ΓΣΕΒΕΕ-ΣΕΤΕ), της ΓΣΕΕ, των δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων αλλά και τις προτάσεις του διεθνούς γραφείου εργασίας. Παράλληλα αξιολογεί όλα τα κείμενα της νομοθεσίας των ευρωπαϊκών κρατών για να αξιοποιήσει και να προσαρμόσει τις «βέλτιστες πρακτικές» των άλλων χωρών στα δεδομένα της ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας.
Ομως, στο πλαίσιο αυτό ας έχουμε κατά νου την επισήμανση του Τζόζεφ Στίγκλιτζ, ότι «η οδήγηση στα αριστερά είναι βέλτιστη πρακτική στο Λονδίνο, αλλά όχι στη Νέα Υόρκη».
Συνεπώς το υπουργείο Εργασίας δεν αναζητά τη μηχανική αναπαραγωγή, ένα copy paste των βέλτιστων πρακτικών που μπορεί να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα σε μια άλλη χώρα, αλλά να μην είναι μεταβιβάσιμες στην ελληνική πραγματικότητα.
Για παράδειγμα, μια «βέλτιστη πρακτική» στη Γερμανία ή τη Γαλλία μπορεί να μην είναι μεταβιβάσιμη στην Ελλάδα, επειδή απλά υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην εργασιακή κουλτούρα, τις εργασιακές σχέσεις και την οικονομική δομή της χώρας μας.
Στον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψιν το δεδομένο ότι από τις 214.409 επιχειρήσεις που κατέθεσαν στοιχεία για την απασχόληση των μισθωτών στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, οι 210.949 επιχειρήσεις απασχολούν μέχρι 49 μισθωτούς και οι 3.460 επιχειρήσεις απασχολούν περισσότερους από 50 μισθωτούς.
Αρα, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, δεσπόζουσα σημασία έχει το γεγονός ότι στη χώρα μας η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων είναι μικρές και μεσαίες.
Τι θα περιέχει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας
1 Αποκατάσταση του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών συμβάσεων, καθώς και της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Οι όροι που θα τη διέπουν θα καλύπτουν όλους τους εργαζόμενους και θα τους προστατεύουν από επιβολή των ατομικών συμβάσεων.
2 Επαναφορά της μετενέργειας των συμβάσεων στους έξι μήνες, από τους τρεις που είναι σήμερα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι κοινωνικοί εταίροι θα έχουν τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο τον χρόνο να διαμορφώσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της νέας ΕΓΣΣΕ.
Η μετενέργεια της σημερινής εθνικής σύμβασης λήγει στο τέλος Μαρτίου.
3 Σταδιακή αποκατάσταση, σε δύο φάσεις, του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ.
Ο νέος κατώτατος μισθός θα είναι ενιαίος για όλους τους εργαζόμενους χωρίς τον ηλικιακό διαχωρισμό που υπάρχει σήμερα (σήμερα ισχύσει:586 ευρώ για άνω των 25 ετών - 511 ευρώ για κάτω των 25 ετών). Η αύξηση του κατώτατου μισθού αφορά σε περίπου 137.000 εργαζόμενους που αμείβονται σήμερα με τα κατώτατα όρια, αλλά θα επηρεάσει και περίπου 300.000 εργαζόμενους που απασχολούνται με καθεστώς μερικής απασχόλησης.
4 Αποκατάσταση της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Το περιεχόμενο μιας συλλογικής σύμβασης εργασίας θα είναι δεσμευτικό και για τις επιχειρήσεις εκείνες που δεν είναι μέλη των αντίστοιχων εργοδοτικών οργανώσεων.
5 Επαναφορά του θεσμικού ρόλου του ΟΜΕΔ (οργανισμός μεσολάβησης διαιτησίας) στην προ μνημονίου εποχή. Ειδικά στο θέμα αυτό ο κ. Σκουρλέτης έχει ως ισχυρό και νομικά αδιαμφισβήτητο επιχείρημα την περσινή απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2014), με την οποία δίνεται η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία σε οποιοδήποτε από τα δύο μέρη των διαπραγματεύσεων (εργοδότες - εργαζόμενοι) θέλει να κάνει χρήση αυτού του δικαιώματος.
6 Διάλογος του υπουργείου Εργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους.
Ταυτόχρονα θα βρίσκεται σε εξέλιξη και ο διάλογος της ΓΣΕΕ με τις εργοδοτικές οργανώσεις για την υπογραφή της νέας εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας.
7 Παράλληλη συνεργασία με τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης για τη διαμόρφωση ενός πακέτου μέτρων με φορολογικά και αναπτυξιακά κίνητρα τα οποία θα έχουν ως στόχο την τόνωση της αγοράς εργασίας και τη διευκόλυνση των προσλήψεων, εν όψει του ανοίγματος της νέας τουριστικής περιόδου.
8 Μείωση του ορίου απολύσεων στο 2% από το 5% που ισχύει σήμερα.
9 Σύνδεση της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης με τα έτη δουλειάς στον ίδιο εργοδότη.
10 Μέτρα για τον δραστικό περιορισμό των ελαστικών μορφών απασχόλησης. Το θέμα αυτό δεν αφορά την τετράωρη απασχόληση, αλλά πρωτίστως την απασχόληση μίας ή δύο ημερών την εβδομάδα ή ακόμη και την απασχόληση μερικών ωρών την εβδομάδα, καθώς και την εκ περιτροπής απασχόληση των εργαζομένων.
11 Στην κατάργηση της διάταξης που προβλέπει ότι μια «ένωση προσώπων» αποτελούμενη από τα 3/5 των εργαζομένων μιας επιχείρησης μπορεί να συνάψει συλλογική σύμβαση, για παράδειγμα ακόμη και σε μια επιχείρηση που απασχολεί 5 εργαζόμενους.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ