Οι αποκρατικοποιήσεις θα αποτελέσουν τον κορμό αλλά και παράλληλα την προωθητική δύναμη για την προσέλκυση μεγάλων ξένων -και μη- επενδύσεων στην ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια, με βοηθητικά «εργαλεία» τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και τις διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης (fast track).
Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Οι αποκρατικοποιήσεις θα αποτελέσουν τον κορμό αλλά και παράλληλα την προωθητική δύναμη για την προσέλκυση μεγάλων ξένων -και μη- επενδύσεων στην ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια, με βοηθητικά «εργαλεία» τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και τις διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης (fast track).
Σε αυτό συμφώνησαν -σχεδόν- όλοι οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση της εφημερίδας «Ναυτεμπορική», που πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 90 χρόνων από την ίδρυσή της και είχε θέμα: «Ιδιωτικοποίησεις ΣΔΙΤ και Fast Track - η Ελληνική Πραγματικότητα».
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο υφυπουργός Ανάπτυξης Νότης Μηταράκης, ο οποίος έχει την κύρια ευθύνη της κυβέρνησης για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Ο συντονιστής της εκδήλωσης, γενικός διευθυντής της «Ν» κ. Γιάννης Περλεπές, είχε στο πάνελ του ως ομιλητές τον υπεύθυνο του τομέα Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ καθηγητή κ. Γιώργο Σταθάκη, το διευθύνοντα σύμβουλο του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του ΤΑΙΠΕΔ κ. Γιάννη Εμίρη, το γενικό διευθυντή του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών και καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Νίκο Βέττα και τον εντεταλμένο σύμβουλο της PriceWaterHouse Coopers. κ. Κώστα Μητρόπουλο.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Μηταράκης έκανε μια ανασκόπηση της πολιτικής της κυβέρνησης στον τομέα των επενδύσεων, κωδικοποιώντας συνολικές επενδύσεις ύψους περίπου 15 δισ. ευρώ από τον Ιούλιο του 2012 μέχρι και σήμερα, που περικλείουν τους τομείς των αποκρατικοποιήσεων των ΣΔΙΤ και του fast track.
Συγκεκριμένα ανέφερε:
1. Την ένταξη 3 νέων έργων στο καθεστώς «fast track», συνολικού προϋπολογισμού 1,4 δισ., με αναμενόμενη δημιουργία 3.100 θέσεων εργασίας. Ο κ. Μηταράκης επεσήμανε την έγκριση που έδωσε η Περιφέρεια Κρήτης για τη μελέτη περιβαλλοντικών για την επένδυση Ιτανος-Γαία, που θα αποτελέσει και το πρώτο ΕΣΧΑΣΕ.
2. Την επιλογή της Ελλάδας ως διόδου για τον αγωγό TAP, ο οποίος ως γνωστό θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη, 60% του οποίου θα περάσει από τη χώρας μας. Ενα έργο συνολικού προϋπολογισμού 1,5 δισ., με αναμενόμενη δημιουργία 12.000 θέσεων εργασίας.
3. Εισροές ξένων κεφαλαίων για εξαγορές, συγχωνεύσεις και επεκτάσεις δραστηριοτήτων, συνολικού ύψους 1,5 δισ. αλλά και 2,4 δισ. σε καθαρές εισροές ξένων κεφαλαίων μέσω του Χ.Α., οι οποίες δεν καταγράφονται μεν από τους διεθνείς οργανισμούς στις ΑΞΕ, αλλά δείχνουν σαφώς τη βελτίωση του κλίματος για την Ελλάδα.
4. Εσοδα από αποκρατικοποιήσεις 3 δισ., από τα οποία έχει εισπραχθεί το 1,9 δισ. Το ΤΑΙΠΕΔ επιδιώκει να εισπράξει το ποσό του 1,5 δισ. ευρώ το 2014 και 2,3 δισ. ευρώ το 2015 από αποκρατικοποιήσεις. Η επιτυχής ολοκλήρωση των αποκρατικοποιήσεων αναμένεται να ενισχύσει κατά 2,5% στο ΑΕΠ έως το 2016 και να δημιουργήσει 150.000 νέες θέσεις εργασίας.
5. Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Μηταράκης και στην αξιοποίηση του Ελληνικού. Θύμισε ότι το σύνολο της επένδυσης ανέρχεται στα 7,7 δισ. και αναμένεται να δημιουργήσει 35.000 θέσεις εργασίας και 1,2% άνοδο στο ΑΕΠ. Σύμφωνα με τον κ. Μηταράκη, τα έσοδα του Δημοσίου δεν είναι μόνο 0,9 δισ. Με τη σύμβαση που αναμένεται να υπογραφεί η κοινοπραξία αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το κόστος, ύψους 1,25 δισ. ευρώ, που απαιτείται για τις υποδομές δημόσιου συμφέροντος και το μητροπολιτικό πάρκο των 2.000 στρεμμάτων που θα δημιουργήσει εντός του Ελληνικού. Πρέπει επίσης να επισημανθεί και ο δεσμευτικός όρος, σύμφωνα με τον οποίο αν η σωρευτική απόδοση της επένδυσης ξεπερνά το 15%, το 30% των μελλοντικών κερδών του επενδυτή θα καταβάλλεται κάθε χρόνο στο Δημόσιο.
Οπως είπε, οι μεγάλες αυτές επενδύσεις έχουν επίπτωση και στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, διότι αλλάζουν το κλίμα και την ψυχολογία και δημιουργούν ζήτηση για τα προϊόντα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αναφέρθηκε επίσης και στην εταιρεία που θα διαχειριστεί το παράκτιο μέτωπο. «Ξεκαθαρίζουν πλέον τα κομβικά σημεία, που είναι κρίσιμα για τα ενδιάμεσα έργα. Αυτά είναι: Το Ελληνικό, ο Αστέρας και ο Φαληρικός Ορμος. Η εταιρεία προετοιμάζεται για την κατάθεση Master plan για την περιοχή από το ΣΕΦ - Τάε κβον ντο. Ηδη 20 ακίνητα έχουν σταλεί για ΚΥΑ για να περάσουν στο Παράκτιο Αττικό Μέτωπο» τόνισε ο κ. Μηταράκης.
6.Την ένταξη 14 νέων έργων στο καθεστώς ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα) προϋπολογισμού 1,8 δισ., ανεβάζοντας το συνολικό προϋπολογισμό των 23 έργων που βρίσκονται πλέον στη φάση υλοποίησης σε 2,8 δισ. Ειδικότερα τα έργα αυτά αφορούν:
Το έργο ΣΔΙΤ διαχείρισης απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας βραβεύθηκε ως Συμφωνία της Χρονιάς για τα Απόβλητα, στο πλαίσιο του προγράμματος βράβευσης «Ετήσιο Βραβείο Χρηματοδότησης» του περιοδικού World Finance και έπειτα από τρίμηνη αξιολόγηση του έργου.
Επιχειρηματικό περιβάλλον
Ο κ. Μηταράκης δεν παρέλειψε να αναφέρει και τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το ΥΠΑΑΝ για τη βελτίωση του επιχειρηματικού και ειδικότερα του επενδυτικού περιβάλλοντος.
Ειδικότερα επεσήμανε ότι για τη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος έχουν αναληφθεί σοβαρές θεσμικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού νόμου. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι από τις αρχές Νοεμβρίου λειτουργεί στο υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας η Κεντρική Αδειοδοτική Αρχή η οποία θα εκδίδει τις άδειες δόμησης, εγκατάστασης και λειτουργίας και θα καταρτίζει τα Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια για τις επενδύσεις στρατηγικού χαρακτήρα.
Δημιουργήθηκε ο θεσμός του ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων) που επιτρέπει την έκδοση προεδρικών διαταγμάτων για το χωροταξικό προσδιορισμό, την επενδυτική ταυτότητα, τη χρήση γης, τη χωροθέτηση και την παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας για τις στρατηγικές επενδύσεις.
Αναφέρθηκε επίσης και στις αλλαγές των επιδοτήσεων που προσφέρει πλέον ο αναπτυξιακός νόμος. Σημείωσε, ειδικότερα, τη δυνατότητα για την απελευθέρωση της διάρθρωσης μείγματος της ενίσχυσης (μετρητά και φοροαπαλλαγές), αλλά και την ευκολία για καταβολή του 100% της προκαταβολής της επιδότησης με στόχο την ενίσχυση ρευστότητας στην αγορά και τη δυνατότητα χρησιμοποίησης πιστοποιημένων φορέων.
Οι αλλαγές αυτές είχαν ως αποτέλεσμα στον πρώτο κύκλο του 2013 τα στοιχεία από τις αιτήσεις υπαγωγής στον αναπτυξιακό νόμο να καταγράψουν αύξηση της τάξης του 40% σε σχέση με το δεύτερο κύκλο του 2012 και στο δεύτερο κύκλο του 2013 να καταγραφεί αύξηση 57% σε σχέση με τον πρώτο κύκλο του 2013. Και για τον πρώτο κύκλο του 2014 έχουμε περαιτέρω αύξηση 372% σε σχέση με το δεύτερο κύκλο του 2013. Εγιναν 732 αιτήσεις με συνολική αιτούμενη ενίσχυση 1,2 δισ.
Επεσήμανε επίσης ότι οι πληρωμές στο πλαίσιο του αναπτυξιακού νόμου αυξήθηκαν κατά 20% το 2013, σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
«Τη χρονιά που μας πέρασε, το 2013, καταφέραμε να κρατήσουμε τις εξαγωγές μας στο ύψος-ρεκόρ των 27,5 δισ. που πετύχαμε το 2012. Σπάσαμε μία αρνητική παράδοση που μας θέλει ως χώρα τα ρεκόρ μας να μην μπορούμε να τα κρατήσουμε», συνέχισε στην ομιλία του ο κ. Μηταράκης, για να αναγνωρίσει αμέσως μετά ότι στην παρούσα φάση υπάρχει μία κόπωση.
«Γι’ αυτό είμαστε εδώ και γι’ αυτό λαμβάνουμε πρόσθετα μέτρα. Οπως π.χ. τα μέτρα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Ετσι ώστε στο τέλος του έτους να καταφέρουμε να επαληθεύσουμε τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που μιλά για αύξηση των εξαγωγών, αγαθών και υπηρεσιών, κατά 4,6% για το 2014, ή ακόμη και τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ που κάνει λόγο για αύξηση της τάξης του 6,6%».
Enterprise Greece
Τέλος, ανέφερε ότι συστάθηκε ήδη η «Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.» - Enterprise Greece, με στόχο την ανάπτυξη των συνεργειών και τη βελτίωση της συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα και τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Ο υφυπουργός Ανάπτυξης παραδέχθηκε ότι μαζί με τις αλλαγές που γίνονται, η ελληνική κοινωνία βιώνει ακόμη μια βαθιά κρίση: «Οι όποιες επιτυχίες στο επίπεδο των αριθμών δεν θα πρέπει να μας κάνουν να ξεχάσουμε τους ανθρώπους», είπε, για να επισημάνει ότι «το Δεκέμβριο του 2013: Η συνολική ανεργία ανήλθε στην Ελλάδα στο 27,5% (1.350.000 εκατ. άτομα).
Οτι το ποσοστό ανεργίας στους νέους κάτω των 25 ετών ήταν 58,3% (169.000 άτομα). Ή να ξεχάσουμε ότι την περίοδο 2011-2013 έκλεισαν περίπου 82.000 επιχειρήσεις. Ή ότι σε κάποιες περιπτώσεις η επιχειρηματικότητα που εκδηλώνεται είναι επιχειρηματικότητα ανάγκης (π.χ. καφενεία, ταχυφαγεία), παρά επιχειρηματικότητα βασιζόμενη σε κάποια ευκαιρία, καινοτομία ή σταθερή παραγωγική διαδικασία».
«Ολα αυτά είναι θέματα στα οποία σκοπεύουμε κατά προτεραιότητα να εστιάσουμε τώρα που σιγά - σιγά αφήνουμε τα χειρότερα πίσω μας. Ολοκληρώνοντας έναν πρώτο κύκλο έργου περίπου δύο ετών. Γι’ αυτό και εκτός από τη νέα Ελλάδα και το όραμα και την προοπτική που βεβαίως πρέπει να υπάρχουν για το μέλλον, πρέπει να δώσουμε λόγο στους πολίτες και για το έργο που έχουμε κάνει μέχρι τώρα», κατέληξε ο κ. Μηταράκης.
Ανοίγοντας τη συζήτηση για τους υπόλοιπους παρισταμένους, ο γενικός διευθυντής της «Ναυτεμπορικής» κ. Γιάννης Περλεπές τόνισε ότι η αξιοποίηση κινητής και ακίνητης δημόσιας περιουσίας αποσκοπεί στην προώθηση του μετασχηματισμού της χώρας και στην προσέλκυση υψηλότερων επενδύσεων.
Οι ιδιωτικοποιήσεις συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Για να έχει επιτυχία το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων στη χώρα μας, όμως, θα πρέπει να έχει προηγηθεί κατάλληλη προετοιμασία και να έχουν υλοποιηθεί τα κατάλληλα μέτρα.
«Οπως είπε πρόσφατα και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, η ανάπτυξη δεν είναι κάτι που οι κυβερνήσεις μπορούν να αγοράσουν, ιδιαίτερα μετά από μια μεγάλη κρίση στην Ευρωζώνη. Η ανάπτυξη όταν δεν υπάρχουν επαρκείς εγχώριοι πόροι θα έρθει με την προσέλκυση νέων επενδύσεων», τόνισε ο κ. Περλεπές.
Κρίση σαν αυτή του 1929
Ο υπεύθυνος Ανάπτυξης από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργος Σταθάκης ξεκίνησε τη δική του τοποθέτηση με μια αναδρομή. Θύμισε ότι η ελληνική οικονομία περνάει μια κρίση σαν αυτή του 1929, καθώς ποτέ άλλοτε εν καιρώ ειρήνης δεν είχαμε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 30% και ανεργία να φθάνει επίσης το 30% με ταυτόχρονη εκτίναξη του δημόσιου χρέους.
Εκ του αποτελέσματος αυτή η αρνητική εξέλιξη της οικονομίας έχει την ερμηνεία ότι η στρατηγική που υιοθετήθηκε, δηλαδή το μνημόνιο, δεν ήταν η σωστή και οδήγησε στην οικονομική αλλά και κοινωνική κατάρρευση.
«Με δεδομένο ότι η κατάσταση πριν από το μνημόνιο, πριν από το 2009, είχε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που είπα, το ερώτημα είναι αν το μνημόνιο μπόρεσε να τα θεραπεύσει. Το μνημόνιο δεν άλλαξε τη δημόσια διοίκηση. Δεν άλλαξε όλα αυτά που θα καθιστούσαν το κράτος αξιόπιστο και ικανό με ίσες υπηρεσίες προς τους πολίτες. Αρα το μνημόνιο δεν θεραπεύει τα πρακτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας» είπε ο κ. Σταθάκης, για να προσθέσει ότι η τεράστια οικονομική κατάρρευση έγινε γιατί το μνημόνιο έχει ένα σκέλος τεράστιας δημοσιονομικής προσαρμογής, η μεγαλύτερη που έγινε ποτέ σε δυτική οικονομία.
«Ολοι ήξεραν ότι τόσο μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή θα δημιουργούσε ύφεση. Αυτή την ύφεση θα την εξισορροπούσαν τρία πράγματα» είπε και ανέλυσε τη σκέψη του:
Η αξιοποίηση της δημόσιας γης. Οπως είπε, «το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα δεν είχε μεγάλο κρατικό επιχειρηματικό τομέα, αντιθέτως είχε το μικρότερο σε όλη την Ευρώπη. Από την άλλη μεριά, τα χρόνια από το 1996 έως 2008 η χώρα μας είχε ρεκόρ ιδιωτικοποιήσεων.
Ιδιωτικοποίησε τράπεζες, μεγάλα έργα, ΟΤΕ, Ολυμπιακή και ό,τι άλλο είχε και πλέον παρέμεινε με έναν ισχνό κατάλογο εταιρειών, που όπως καταγράφει και το μνημόνιο τα προσδοκώμενα έσοδα συνεχώς μειώνονται, από 50 δισ. πήγαμε στα 22 δισ. και πλέον 2,1 δισ. Αρα το σχέδιο των ιδιωτικοποιήσεων ήταν παραπλανητικό.
Ο δεύτερο στόχος της αναπτυξιακής ατζέντας του μνημονίου ήταν η εργασιακή αγορά. Η μείωση του κόστους και η απελευθέρωση θα οδηγούσε σε αύξηση απασχόλησης. Το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας δεν ήταν όμως το κόστος εργασίας.
Το τρίτο ήταν οι μεταρρυθμίσεις που στόχευσαν τα κλειστά επαγγέλματα και πιστέψαμε ότι αν τα ανοίξουμε θα είμαστε πιο ανταγωνιστικοί. Αυτή η διάθεση όμως εξανεμίστηκε, γιατί η Ελλάδα μπορεί να έχει κλειστά επαγγέλματα, αλλά αυτά είναι κλειστά και στις περισσότερες χώρες τους κόσμου. Η ιδέα ότι αυτό θα άλλαζε μέσα στην ύφεση δεν μπόρεσε τελικά να υλοποιηθεί λόγω της ίδιας της ύφεσης.
Κατά την άποψή μου δεν υπάρχει διέξοδος μέσα από το κύμα ιδιωτικοποιήσεων των ΣΔΙΤ και του Fast Track. Οι ιδιωτικοποιήσεις πρέπει να σταματήσουν, καθώς πλέον έχουμε εισέλθει σε έναν πυρήνα με ιδιωτικοποιήσεις κοινωνικών αγαθών όπως το νερό. Ο κατάλογος των ιδιωτικοποιήσεων περιλάμβανε μονοπώλιο, όπως για παράδειγμα ο ΟΠΑΠ. Γιατί όμως να ιδιωτικοποιηθεί; Είχε μέχρι το 2020 μονοπώλιο με δυνατότητα επέκτασης μέχρι το 2030. Ηταν απόλυτα κερδοφόρα επιχείρηση, δεν υπήρχε λόγος για ιδιωτικοποίηση».
«Δεν υπάρχει κανένας τομέας που η όποια διαδικασία ιδιωτικοποίησης να εισήγαγε έστω και λίγο ανταγωνισμό», κατέληξε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και έφερε ως παράδειγμα ότι και στην περίπτωση του Ελληνικού υπήρχε μόνο μία προσφορά «και μάλιστα με εξαιρετικά χαμηλό τίμημα». Σε ό,τι αφορά τα ΣΔΙΤ, είπε ότι ήταν ιδέα της δεκαετίας του 1990 που υπήρχαν ανάγκες για μεγάλα έργα.
«Αυτό που πρέπει να γίνει σήμερα είναι μια μεγάλη τομή στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Πρέπει να επανέλθουμε και να δημιουργήσουμε μια παραγωγική βάση που έχει δυνατότητες, αλλά εγκαταλείφθηκε τα προηγούμενα χρόνια. Να αντιστρέψουμε το μεγάλο κύμα αποεπένδυσης. Το 2009 είχαμε το 25% του ΑΕΠ από επενδύσεις. Το 11% από τράπεζες, το 9% από ατομικά κεφάλαια και το υπόλοιπο από το κράτος. Πρέπει να ανασυγκροτήσουμε αυτά τα στοιχεία για να αναβιώσουμε κύμα επενδύσεων» κατέληξε στην τοποθέτησή του ο κ. Σταθάκης.
Παραπληροφόρηση
Ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ Γιάννης Εμίρης επιχείρησε να αναπτύξει το σκεπτικό που υπάρχει στο Ταμείο για κάθε είδους αποκρατικοποίηση.
Οπως είπε, το πρόγραμμα που υλοποιείται από τα στελέχη του Ταμείου αποσκοπεί σε ιδιωτικοποιήσεις, κάποιες από τις οποίες αποτελούν μονοπωλιακές κρατικές υποδομές.
«Είναι όμως σωστό για ένα κράτος να διατηρεί τα μονοπώλια;» αναρωτήθηκε το στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ, για να συνεχίσει αμέσως μετά λέγοντας: «Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα έρχεται από χώρες όπως η Ρουμανία, η Αλβανία κ.λπ. που έχουν ιδιωτικοποιήσει τα λιμάνια τους. Οι περισσότερες εξ αυτών έχουν αυξήσει τα φορτία τους κατά 4 έως 6 φορές. Αυτό ωφελεί την οικονομία τους και δημιουργεί θέσεις εργασίας, βοηθά στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Είναι λοιπόν σωστό να διατηρούμε αυτές τις υποδομές σε δημόσια χέρια;».
Αναφέρθηκε επίσης και στη γειτονική μας Τουρκία, η οποία έχει αποκρατικοποιήσει όλα τα μεγάλα αεροδρόμια. «Εμείς μόνο το “Ελ. Βενιζέλος” βλέπουμε πόσο καλά λειτουργεί υπό ιδιωτική διαχείριση» είπε ο κ. Εμίρης, για να προσθέσει ότι και η Αττική Οδός είναι άλλο ένα παράδειγμα για το πόσο καλά λειτουργεί μια δημόσια υποδομή υπό ιδιωτική διαχείριση.
«Σε ό,τι αφορά το ΤΑΙΠΕΔ, εμείς δεν εξυπηρετούμε το μνημόνιο ή, για να το θέσω αλλιώς, δεν έχουμε μοναδικό σκοπό τη συλλογή χρημάτων. Ακολουθούμε μια αναπτυξιακή διαδικασία που θα φέρει δουλειές και θα περιφρουρήσει τη δημόσια περιουσία. Συνεπώς φιλοδοξούμε να φέρουμε ένα μέρισμα δημιουργώντας θέσεις εργασίας και προσελκύοντας επενδύσεις» είπε ο κ. Εμίρης.
Οπως είπε, «μέχρι σήμερα έχει αξιοποιηθεί περιουσία που εξασφαλίζει έσοδα ύψους 4,9 δισ. ευρώ, από τα οποία έχουν ήδη εισπραχθεί 2,7 δισ. ευρώ και θα έχουμε άλλα 300 εκατ. ευρώ τους επόμενους μήνες».
Παραδέχθηκε πάντως ότι οι διαδικασίες έχουν πολλές φορές καθυστερήσεις και ανέφερε ως παράδειγμα την ιδιωτικοποίηση ΕΥΑΘ. «Πιστεύουμε ότι οι όποιες αντιδράσεις πηγάζουν από παραπληροφόρηση. Δεν συζητάμε την πώληση του νερού ούτε την παραχώρησή του. Ούτε συζητάμε την παραχώρηση Δικτύων. Αυτό που προσπαθούμε να πουλήσουμε είναι η λειτουργία για τη διανομή του νερού στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Και η πώληση αυτή είναι μέχρι το 2030 και μετά επιστρέφει στο ελληνικό Δημόσιο» είπε ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ.
Πρόσθεσε ακόμη ότι η συγκεκριμένη διαδικασία ξεκίνησε αφού είχε γίνει σημαντική προεργασία και δουλειά. «Οπως σε όλες τις περιπτώσεις που υπάρχει μονοπωλιακός χαρακτήρας, φτιάχνεται το ρυθμιστικό πλαίσιο. Στην περίπτωση της ΕΥΑΘ το Ταμείο εργάστηκε για να υπάρχει ρυθμιστική αρχή που θα ελέγχει την εταιρεία στο να τηρεί τις υποχρεώσεις προς πελάτες και ότι τα τιμολόγια για την επόμενη πενταετία θα μειωθούν και ότι η εταιρεία θα διατηρήσει τις θέσεις εργασίας. Απαιτήσαμε περιβαλλοντικές δεσμεύσεις από τους επενδυτές».
Οσον αφορά τα λιμάνια, το Ταμείο προχώρησε με την αξιοποίηση του Πειραιά και προσδοκά να αρχίσει και την αξιοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. «Πιστεύουμε ότι θα αξιοποιήσει ο Πειραιάς το ρόλο που έχει στη Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή. Πριν από λίγες ώρες το αναλύσαμε στη Βουλή, και είπαμε ότι τα ελληνικά λιμάνια είναι τα πρώτα που συναντούν τα πλοία μετά το Σουεζ» σημείωσε το στέλεχος του ΤΑΙΠΕΔ.
«Τα πλοία διαπλέουν τη Μεσόγειο, πηγαίνουν στη Β. Ευρώπη, ξεφορτώνουν εκεί τα εμπορεύματα και μετά τα μεταφέρουν με τρένα. Φαντάζεστε κάποια εταιρεία που δεν θα ήθελε να το κάνει στον Πειραιά ή στη Θεσσαλονίκη έχοντας πολύ μεγάλη εξοικονόμηση χρημάτων;» αναρωτήθηκε ο κ. Εμίρης, για να συνεχίσει: «Δίνουμε κίνητρα στους επενδυτές να εκμεταλλευτούν τα λιμάνια μας και να αναπτυχθεί η γεωστρατική θέση της χώρα μας. Βέβαια ο επενδυτής δεν θα είναι ανεξέλεγκτος. Θα υπάρχει πάλι το πλαίσιο που θα διασφαλίζει την καλή λειτουργία και την ομαλή πρόσβαση όλων στα λιμάνια».
Είπε ακόμη ότι επιλέχθηκαν 14 αεροδρόμια για να μεταφερθούν σε ιδιώτες. «Οι ιδιώτες θα έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν αυτά τα αεροδρόμια. Το αντάλλαγμα εκτός από το χρηματικό είναι ότι θα αναβαθμιστούν οι υποδομές και να γίνουν επενδύσεις που δεν έχει κάνει το κράτος, οι οποίες υπολογίζονται σε 250 εκατ. ευρώ την επόμενη τετραετία. Και τα αεροδρόμια θα αναπτυχθούν αλλά και οι τοπικές κοινωνίες».
«Αντίστοιχη είναι η πολιτική μας και για τρένα» είπε, συνεχίζοντας: «Το Ελληνικό αποτελεί το λάβαρο των ιδιωτικοποιήσεων που έχουμε κάνει». Αναφερόμενος στη μία και μοναδική προσφορά, όμως, για το Ελληνικό, τόνισε ότι «πρόκειται για ένα έργο εξαιρετικά μεγάλο, εξαιρετικά δύσκολο και η επένδυση σήμερα στη χώρα έχει μεγάλα ρίσκα. Το τίμημα δεν είναι μόνο το ποσό που θα καταβληθεί αλλά και η επένδυση που θα υλοποιηθεί και οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν. Εξάλλου οι συντελεστές δόμησης είναι πολύ χαμηλότεροι από αυτούς που ισχύουν στη γύρω περιοχή».
Οι δύο όψεις των αποκρατικοποιήσεων και η επανεκκίνηση του επιχειρείν
Ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ κ. Νίκος Βέττας ανέλυσε τη δική του θέση, μέσα από το δεδομένο ότι οι αποκρατικοποιήσεις έχουν δύο όψεις, τη δημοσιονομική και την αναπτυξιακή, θυμίζοντας παράλληλα ότι η επανεκκίνηση της οικονομίας απαιτεί επενδύσεις συνολικού ύψους 150 -200 δισ. ευρώ.
«Για να κρίνουμε πώς πηγαίνει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων αυτή τη στιγμή πρέπει να συζητήσουμε ποιο είναι το πρόβλημα που πρέπει να λύσουμε. Το 2009 η χώρα μας είχε συσσωρευμένο χρέος και το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν πάνω από 15% του ΑΕΠ και υπήρχε και το σοβαρό πρόβλημα στο ισοζύγιο των εξωτερικών συναλλαγών που αντιστοιχούσε σε περίπου 12% του ΑΕΠ. Η κοινή ρίζα των τριών προβλημάτων είναι αυτό που θα πρέπει να εξετασθεί», είπε ο κ Βέττας.
Πρόσθεσε επίσης ότι «ήταν επόμενο να υπάρχει προσγείωση της οικονομίας. Τα δύο κύρια ελλείμματα βρίσκονται σε ύφεση, και το δημοσιονομικό και το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών.
Αυτές οι ανισορροπίες διορθώθηκαν, αλλά η πίεση βγήκε στην παραγωγή και στην αγορά εργασίας. Αρα αυτό που έγινε είναι ότι ανταλλάξαμε τα δύο ελλείμματα με δύο άλλες ανισορροπίες στην παραγωγή και στην εργασία. Θα μπορούσε να μην είχε γίνει έτσι. Εχει εξαλειφθεί ο κίνδυνος το σύστημα να πάθει συγκοπή.
Η μείωση αυτού του ρίσκου όμως συνεπάγεται άλλα ρίσκα. Θα νομίζουμε ότι αλλάξαμε την οικονομία και δεν θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες για αλλαγή. Και ίσως χαλαρώσουμε. Ηταν απαραίτητο αυτό που έγινε, αλλά θα έπρεπε να δώσουμε μεγαλύτερο βάρος στην ανάπτυξη.
Οι ιδιωτικοποιήσεις και τα δύο χαρακτηριστικά μάς φέρνουν στη σχέση του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα. Στην ελληνική οικονομία το πρόβλημα του δημόσιου τομέα δεν ήταν το μέγεθος, αλλά το πώς συνδεόταν με τον ιδιωτικό τομέα. Είναι σημαντικό να μιλάμε για τη μεταβίβαση από το δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, αλλά να μιλήσουμε και για αποκρατικοποίηση, στο πώς συμπεριφέρεται ο ιδιωτικός τομέας. Ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα είναι αρκετά κρατικοδίαιτος και προσβλέπει στις σχέσεις με το κράτος για να βγάλει κέρδος.
Αυτά που έχουμε να πουλήσουμε, ακόμη και τα δικαιώματα, θα πρέπει πριν να δημιουργούμε το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο».
Ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ είπε ότι είναι ασφαλώς σημαντικό να μεταβιβάσει κανείς και για εισπρακτικούς λόγους, πρέπει όμως να προτάξουμε τους αναπτυξιακούς. Πρέπει να επενδυθούν 150-200 δισ. ευρώ για να μπορέσει η χώρα να ακολουθήσει αναπτυξιακή τροχιά.
«Αν δεν αλλάξει και το ευρύτερο πλαίσιο με αλλαγές στη φορολογία, δικαιοσύνη κ.λπ. θα υπάρχουν προβλήματα και στις ιδιωτικοποιήσεις στο μέλλον. Απαιτεί και τόλμη το πρόγραμμα για να έρθουν νέες επενδύσεις», κατέληξε ο κ. Βέττας.
Το μεγάλο στοίχημα
Ο εντεταλμένος σύμβουλος της PWC Κώστας Μητρόπουλος σημείωσε ότι το μεγάλο στοίχημα το επόμενο διάστημα είναι η εισροή νέων κεφαλαίων στην οικονομία.
«Το πρόβλημα δεν είναι πλέον το δημόσιο χρέος, αλλά οι προοπτικές ανάπτυξης. Το δημόσιο χρέος είναι στα χέρια των εταίρων και φίλων και πολύ λίγο είναι στην πραγματική αγορά. Ακόμη και αυτό είναι μια προστασία απέναντι σε μελλοντικές αβέβαιες εξελίξεις, ωστόσο έχει αποδειχτεί ότι έχουμε αδυναμία στην προσέλκυση επενδύσεων» είπε ο κ. Μητρόπουλος.
Πρόσθεσε ότι η πτώση των επενδύσεων συνοδεύεται με πτώση του ΑΕΠ. Δεν φτάνουν οι σημερινές επενδύσεις για να επιστρέψουμε στις ημέρες της ευημερίας.
«Υπάρχει έλλειμμα περίπου 7 δισ. ετησίως σε επενδύσεις. Οι επενδυτές πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη για να υλοποιήσουν επενδύσεις. Το έλλειμμα εμπιστοσύνης στην Ελλάδα έχει μειωθεί σημαντικά, αλλά όχι τόσο για να ανοίξει πλήρως ο δρόμος για περισσότερες επενδύσεις» σημείωσε χαρακτηριστικά. Τόνισε από την εμπειρία τους ότι η διεθνής αγορά αντιλαμβάνεται την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό με σαφώς ευνοϊκότερους όρους απ’ ό,τι στο παρελθόν.
«Τον τελευταίο καιρό ακούμε για start up και τεχνολογία, αλλά θα πρέπει να πω ότι είναι αδύνατο να συγκεντρώσεις 7 δισ. ετησίως για να επανεκκινήσεις την οικονομία μας» σημείωσε το στέλεχος της PWC.
Σημείωσε ότι τα δύο βασικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας μας είναι η γεωγραφική της θέση και το γεγονός ότι είμαστε ο 17ος τουριστικός προορισμός.
Για να μπορέσουν να έχουν οι επενδύσεις επίπτωση πρέπει να εστιάζουν σε κλάδους με μεγάλο μέγεθος και μεγάλο πολλαπλασιαστή. Η επένδυση πρέπει να γεννά και δεύτερο κύκλο ανάπτυξης. Οι κλάδοι που έχουν σημαντικά μεγέθη είναι ο τουρισμός και ουσιαστικά οι επενδύσεις σε μεγάλα τουριστικά έργα και σε μεγάλα έργα υποδομών είναι ο σωστός δρόμος.
Οπως είπε, οι υποδομές μέσω ΣΔΙΤ μπορούν να κινητοποιήσουν 20 δισ. μέχρι το 2020 και πολλά έργα υποδομής είναι αυτή τη στιγμή υπό αξιοποίηση στο ΤΑΙΠΕΔ.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - ΜΕΛΙΝΑ ΚΑΛΑΜΠΟΚΑ