Μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση να παραμείνει σε μια πορεία σταθερών προϋπολογισμών και πρόσθετων μεταρρυθμίσεων, προκειμένου να ισχυροποιηθεί η οικονομία της χώρας και να ανοίξουν ξανά οι πόρτες των διεθνών αγορών, απευθύνει ο πρόεδρος του Eurogroup.
Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση να παραμείνει σε μια πορεία σταθερών προϋπολογισμών και πρόσθετων μεταρρυθμίσεων, προκειμένου να ισχυροποιηθεί η οικονομία της χώρας και να ανοίξουν ξανά οι πόρτες των διεθνών αγορών, απευθύνει ο πρόεδρος του Eurogroup.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε σε επιλεγμένες ελληνικές εφημερίδες, μεταξύ αυτών στη «Ν», ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γερούν Ντέισελμπλουμ ήταν ξεκάθαρος ως προς τις επιλογές της χώρας στην προσπάθεια που καταβάλλει για να εξέλθει της κρίσης και φυσικά των μνημονίων: «Καθώς βγαίνουμε από την κρίση, μπορούμε να δώσουμε λιγότερη έμφαση στη λιτότητα.
Η λιτότητα ουσιαστικά σημαίνει να σφίγγεις το ζωνάρι στον προϋπολογισμό σου. Και η ελληνική κυβέρνηση το έχει κάνει αυτό. Το επόμενο ερώτημα είναι εάν έχεις αρκετό πλεόνασμα για να μειώσεις τη φορολογία ή να δαπανήσεις περισσότερα για κοινωνικό κράτος. Κατ’ αρχήν εναπόκειται στην Κομισιόν και την τρόικα το να αποτιμήσουν εάν αυτό είναι εφικτό. Θα πρέπει, όμως, να είμαστε προσεχτικοί να μην αποκλίνουμε από το σταθερό προϋπολογισμό, επιστρέφοντας στα προβλήματα.
Πιστεύω ότι είναι σπουδαίο αποτέλεσμα το γεγονός ότι ο ελληνικός προϋπολογισμός είναι τώρα ισοσκελισμένος, ότι υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα. Πιστεύω ότι είναι καθοριστικής σημασίας να μείνουμε σε αυτή την πορεία, και στη βάση αυτής της πορείας μπορεί κανείς να δοκιμάσει να διευρύνει το πλεόνασμα, να λάβει κοινωνικά μέτρα, να μειώσει τη φορολογία. Αλλά ας μην ξεφύγουμε από την πορεία του σταθερού, ισχυρού προϋπολογισμού. Αυτή είναι βασική προϋπόθεση, προκειμένου η ελληνική κυβέρνηση να δοκιμάσει να βγει στις αγορές και να καταστεί ανεξάρτητη όσον αφορά τη χρηματοδότηση.
Εάν η φιλοδοξία είναι η προσπάθεια εξόδου στις αγορές (και νομίζω ότι αυτή είναι η φιλοδοξία, και τη στηρίζω), τότε θα πρέπει να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι βεβαίως ένας βιώσιμος, ισοσκελισμένος προϋπολογισμός. Μία άλλη είναι να ακολουθηθεί μία αξιόπιστη πορεία περαιτέρω μεταρρυθμίσεων. Πιστεύω ότι ο έξω κόσμος, οι χρηματοοικονομικές αγορές και οι Ευρωπαίοι εταίροι θα πρέπει να μπορούν να έχουν επίσης εμπιστοσύνη και στη μελλοντική πορεία της Ελλάδας. Και η μελλοντική πορεία πρέπει να είναι αυτή ενός σταθερού προϋπολογισμού και πρόσθετων μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύουν την οικονομία της χώρας».
Αισιοδοξία για τις προοπτικές
Ο κ. Ντέισελμπλουμ εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα από τις διαρθρωτικές αλλαγές που συντελούνται στη χώρα. «Για την οικονομική ανάπτυξη είναι πιο σημαντικό να ενισχυθεί περαιτέρω το επιχειρηματικό κλίμα, να έχεις κρατικές υπηρεσίες που λειτουργούν εύρυθμα, να ανοίξεις επαγγέλματα, να απελευθερώσεις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Αυτό είναι που θα δώσει ώθηση στις επενδύσεις και δεν πιστεύω ότι οι δημόσιες δαπάνες θα πρέπει να είναι ο παράγοντας στον οποίο θα στηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη. Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης για την Ευρώπη, ανά χώρα.
Στη χώρα μου η δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη είναι πολύ μικρή. Αλλά σε μία χώρα όπως η Ελλάδα είναι τεράστια. Υπάρχει μία σειρά μέτρων που μπορούν να προκαλέσουν άμεσα το ενδιαφέρον για επενδύσεις, που θα επιτρέψουν άμεσα την τόνωση του ανταγωνισμού στην οικονομία, που θα δημιουργήσουν άμεσα επιχειρηματικές ευκαιρίες. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες εδώ, για αυτό και είμαι αισιόδοξος για την οικονομική κατάσταση».
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου υπουργών της Ευρωζώνης επιμένει πως με βάση την έκθεση της τρόικας η Ελλάδα δεν παρουσιάζει χρηματοδοτικό κενό έως τα τέλη του 2014, ωστόσο ασφαλέστερες εκτιμήσεις θα μπορούν να γίνουν το Σεπτέμβριο. Τονίζει πως το πρόγραμμα βαδίζει στο σωστό δρόμο και πως η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε με θετικό τρόπο, ανοίγοντας το δρόμο για την εκταμίευση της δόσης. Ο πρόεδρος του Eurogroup εξέφρασε την αισιοδοξία του πως η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί σε όλα τα προαπαιτούμενα για να λάβει τις επιμέρους δόσεις που αποφασίστηκαν, ενώ σχολιάζοντας τον κίνδυνο πολιτικής αστάθειας, καθώς η κυβερνητική πλειοψηφία είναι πλέον ισχνή, δήλωσε ότι η πολιτική κατάσταση είναι ανησυχητική πάντα σε πολλές χώρες. «Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι εάν μία κυβέρνηση χάσει την πλειοψηφία της, τότε σταματούν να λαμβάνονται και αποφάσεις. Πρέπει να περιμένετε τη νέα κυβέρνηση, νέες εκλογές, υπάρχει αβεβαιότητα, επικρατεί αβεβαιότητα και στην οικονομία, επειδή οι επενδυτές θα περιμένουν να δουν τι θα συμβεί».
Ο κ. Ντέισελμπλουμ δήλωσε έτοιμος να συνεργαστεί με οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα: «Συνεργαζόμαστε με όλα τα κόμματα που έχουν εκλεγεί στην Ευρώπη. Θα πρέπει να δουλέψουμε μαζί με τους εταίρους μας, να λύσουμε τα προβλήματα».
Για το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους, ο κ. Ντέισελμπλουμ υποστηρίζει ότι πρέπει να γίνει ανάλυση για το εάν το χρέος της Ελλάδας είναι βιώσιμο και η ανάλυση θα γίνει μετά το καλοκαίρι. «Πολλά εξαρτώνται από στοιχεία, όπως τα στοιχεία για την ανάπτυξη. Υπάρχουν λόγοι να αισιοδοξούμε για την ανάπτυξη. Θεωρούμε ότι τα στοιχεία για την ανάπτυξη θα μπορούσαν να είναι καλύτερα του αναμενομένου και αυτό βοηθάει πολύ στην αντιμετώπιση του χρέους. Με άλλα λόγια, η τρόικα θα κάνει νέους υπολογισμούς για τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές και το χρέος και εάν ανακύψει πρόβλημα, θα το αντιμετωπίσουμε.
Το Eurogroup έχει δεσμευτεί ότι η εάν η Ελλάδα εμμείνει σε όλες τις δεσμεύσεις και το κρατικό χρέος παραμένει πολύ υψηλό, τότε θα εξετάσουμε το ενδεχόμενο να κάνουμε περισσότερα, όπως να μειώσουμε τα επιτόκια ή να επιμηκύνουμε τη διάρκεια αποπληρωμής των δανείων ή άλλα μέτρα. Θα εμμείνω σε αυτά που έχουμε ήδη δεσμευτεί, αλλά η απαρχή των συνομιλιών μας θα είναι ο επανυπολογισμός και το πώς θα εξελιχθεί το χρέος και το εάν είναι βιώσιμο».
Εξοδος στις αγορές
Σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα περί εξόδου της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών υποστήριξε ότι η επιτυχία δεν έρχεται μόνη της. «Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι, πρώτον, ότι δεν ξέρεις εάν μπορείς να πετύχεις, έως ότου δοκιμάσεις. Δεύτερον, ότι δεν θα είναι με την πρώτη μία πλήρης κίνηση. Χρειάζεται χρόνος. Πρέπει να δοκιμάσεις τις αγορές. Αρχίζεις με μικρότερα ποσά, με ομόλογα μικρότερης διάρκειας, ώστε να φτιάξεις την καμπύλη αποδόσεων, μετά δοκιμάζεις ομόλογα μακρύτερης διάρκειας κτλ.
Η επιστροφή στις αγορές παίρνει χρόνο. Ιδιαίτερα εάν προέρχεσαι από μία πολύ δύσκολη κατάσταση, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα. Ολα εξαρτώνται από το πρώτο βήμα. Αυτό θα μας πει ποιο είναι το ενδιαφέρον των επενδυτών να αγοράσουν και πάλι ελληνικά ομόλογα. Και καθώς δεν έχουν γίνει για πολύ καιρό εκδόσεις ομολόγων, είναι δύσκολο να προβλέψουμε ποιο θα είναι το ενδιαφέρον και ποιο θα είναι το επιτόκιο».
Αποστάσεις από το ενδεχόμενο μέτρων
Αποστάσεις από πιθανές μελλοντικές αποφάσεις που αφορούν την Ελλάδα και τις απαιτήσεις των δανειστών για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, κράτησε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να σας εγγυηθώ τίποτα. Εξαρτάται από το πώς οι δαπάνες θα εξελιχθούν, πώς θα είναι η πορεία της οικονομίας κ.λπ. Εξαρτάται, όμως, και από το πόσο καλά θα εφαρμοστεί η μεταρρύθμιση στο φορολογικό σύστημα, για παράδειγμα, πόσο καλά λειτουργεί η κυβέρνηση, από το εάν το επιχειρηματικό κλίμα θα έχει βελτιωθεί αρκετά. Ολοι αυτοί οι παράγοντες θα συμβάλουν σε μία ισχυρότερη οικονομία και κατά συνέπεια σε έναν ισχυρότερο προϋπολογισμό».
Σημείο-κλειδί η βιωσιμότητα
Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ επισήμανε πως κανείς δεν γνωρίζει αυτή τη στιγμή αν είναι απαραίτητο ένα νέο πρόγραμμα για τη χώρα, υπογραμμίζοντας πως τα μηνύματα από την ελληνική κυβέρνηση είναι ότι επιθυμεί να μην υπάρξουν άλλα προγράμματα. «Το εάν αυτό είναι ρεαλιστικό, εφικτό, είναι πολύ νωρίς να το πούμε. Ανεξάρτητα από την ερώτηση, όμως, για το εάν θα υπάρξει νέο πρόγραμμα, τι μορφή θα έχει, πόσο μεγάλο αυτό θα είναι κ.λπ., θα πρέπει να κοιτάξουμε το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους. Το εάν θα έχουμε πρόβλημα εκεί, δεν το γνωρίζω ακόμη. Οσο πιο ισχυρή θα είναι η ανάπτυξη, τόσο μικρότερο το πρόβλημα».
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντέισελμπλουμ, στην εξασφάλιση πιστώσεων για την προώθηση των επενδύσεων. «Ευτυχώς, έχουμε αρκετούς διεθνείς θεσμούς που εξειδικεύονται σε αυτά τα θέματα, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Οι Γερμανοί έχουν συζητήσει την προοπτική σύστασης ενός αναπτυξιακού ταμείου, στο οποίο πιθανότατα να συνεισφέρουν και οι Γάλλοι, υπάρχουν διάφορες πρωτοβουλίες, στις οποίες θα βοηθήσουμε στο άμεσο μέλλον για την εξασφάλιση διαθέσιμης πίστωσης. Πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα για πολλές χώρες, καθώς η πίστωση έχει “στερέψει”. Βασικά, αυτός είναι και ένας από τους λόγους που προωθούμε τόσο πολύ τη σύσταση της τραπεζικής ένωσης, ώστε να είναι σε θέση οι τράπεζες να χορηγήσουν μεγαλύτερη πίστωση.
Η βασική μου ανησυχία αυτή τη στιγμή είναι ότι δεν υπάρχει διαθέσιμη πίστωση. Οι φούσκες δημιουργούνται από την υπερβολική πίστωση σε πολύ χαμηλές τιμές. Από εκεί προήλθαν οι προηγούμενες φούσκες στην ευρωπαϊκή οικονομία: υψηλή διαθεσιμότητα πίστωσης σε πολύ χαμηλές τιμές. Τώρα το χρήμα σπανίζει, είναι πολύ δύσκολη η εξασφάλιση πίστωσης και για πολλές μικρομεσαίες είναι πολύ ακριβή. Κατά συνέπεια, πρόκειται για πολύ διαφορετική κατάσταση. Εάν απελευθερώσουμε την οικονομία, τις αγορές και προϊόντα από τη μία και από την άλλη εξασφαλίσουμε τη διαθεσιμότητα πίστωσης, τότε πολλοί άνθρωποι θα είναι σε θέση να συστήσουν μια νέα επιχείρηση.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν από τους βασικούς “μοχλούς” για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αυτό τουλάχιστον ισχύει στη χώρα μου. Η δημιουργία θέσεων εργασίας προέρχεται κυρίως από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και οι μικρομεσαίες αυτή την εποχή δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν δάνεια».
ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ - [email protected]