Σε νέα φάση περνά το εγχώριο τραπεζικό σύστημα μετά τη δημοσιοποίηση από την Τράπεζα της Ελλάδος των κεφαλαιακών αναγκών του κλάδου, που ανέρχονται στα 6,4 δισ. ευρώ. Εχοντας την πλήρη εικόνα της κεφαλαιακής κατάστασης, με βάση μια άσκηση εξαιρετικά αυστηρή και εναρμονισμένη με τα ευρωπαϊκά δεδομένα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (EBA), οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κινούν ήδη τις διαδικασίες υπερκάλυψης των αναγκών τους μέχρι το ποσό των 9 δισ. ευρώ.
Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική»
Σε νέα φάση περνά το εγχώριο τραπεζικό σύστημα μετά τη δημοσιοποίηση από την Τράπεζα της Ελλάδος των κεφαλαιακών αναγκών του κλάδου, που ανέρχονται στα 6,4 δισ. ευρώ.
Εχοντας την πλήρη εικόνα της κεφαλαιακής κατάστασης, με βάση μια άσκηση εξαιρετικά αυστηρή και εναρμονισμένη με τα ευρωπαϊκά δεδομένα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (EBA), οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κινούν ήδη τις διαδικασίες υπερκάλυψης των αναγκών τους μέχρι το ποσό των 9 δισ. ευρώ.
Η Τράπεζα Πειραιώς προχωρά σε αύξηση κεφαλαίου ύψους 1,75 δισ. ευρώ, ενώ η Alpha Bank ανακοινώνει σήμερα ανάλογη κίνηση κεφαλαιακής ενίσχυσης για ποσό άνω του 1 δισ. ευρώ, προκειμένου αμφότερες να προχωρήσουν στην εξαγορά των προνομιούχων μετοχών και να έχουν «μαξιλάρια» εν όψει των ευρωπαϊκών stress tests.
Από πλευράς της Εθνικής επισημαίνεται ότι το σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης, το οποίο θα υλοποιηθεί σε εύλογο χρονικό διάστημα, δεν θα περιλαμβάνει αύξηση κεφαλαίου και σημειώνεται ότι, ενώ οι δυνητικές ζημίες από το εγχώριο χαρτοφυλάκιο είναι χαμηλότερες των άλλων τραπεζών, οι κεφαλαιακές ανάγκες «προκύπτουν ουσιαστικά από τη Finansbank, βάσει όμως μιας εξαιρετικά δυσμενούς άσκησης προσομοίωσης που έχει συμπεριληφθεί στο βασικό σενάριο της άσκησης».
Το δρόμο για την αύξηση της Eurobank άνοιξε η ανακοίνωση των stress tests με επόμενο βήμα την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου. Η διοίκηση της τράπεζας, σύμφωνα με πληροφορίες, θα συγκαλέσει για την ερχόμενη εβδομάδα διοικητικό συμβούλιο με θέμα την έγκριση της αύξησης κεφαλαίου ύψους 3 δισ. ευρώ.
Σε ανακοίνωσή της η διοίκηση της Attica Bank επισημαίνει ότι θα προχωρήσει σε όλες τις αναγκαίες κινήσεις και μέτρα, ώστε να καλύψει τους απαιτούμενους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας εντός της προθεσμίας που έθεσε η ΤτΕ. Η τράπεζα, βάσει των κεφαλαίων που διαθέτει, τηρεί τους απαιτούμενους από την ΤτΕ δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Με βάση την άσκηση προσομοίωσης που υλοποίησε η ΤτΕ, η Alpha Bank έχει κεφαλαιακές ανάγκες ύψους 262 εκατ. ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς 425 εκατ. ευρώ, ενώ η Eurobank χρειάζεται 2,945 δισ. ευρώ και η Εθνική Τράπεζα 2,183 δισ. ευρώ. Κεφάλαια ύψους 397 εκατ. ευρώ έχει ανάγκη η Attica Bank και 169 εκατ. ευρώ η Πανελλήνια Τράπεζα. Οι τράπεζες έως τις 15 Απριλίου καλούνται να υποβάλουν τα capital plans για την κάλυψη των αναγκών με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης το συντομότερο δυνατό.
Η άσκηση που υλοποίησε η ΤτΕ είναι η αυστηρότερη σε διεθνές επίπεδο για μια σειρά από λόγους:
α) Ως ελάχιστος δείκτης καθορίστηκε το 8%, όριο που ισχύει στο ακραίο σενάριο της EBA που έχει στο βασικό σενάριο το 6%.
β) Η κεντρική τράπεζα ζήτησε από τις τράπεζες να λάβουν «εμπροσθοβαρώς», σε 3,5 χρόνια, προβλέψεις τις οποίες η BlackRock εκτίμησε για όλη τη διάρκεια των δανείων.
γ) Επιβλήθηκε δείκτης κάλυψης 52%, τη στιγμή που στο 75% των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι χαμηλότερος.
δ) Ο αναβαλλόμενος φόρος υπολογίστηκε στο 20%, ενώ από την ΕΒΑ αναγνωρίζεται στο 100%.
ε) Πέραν της BlackRock, τα business plans έχουν στρεσάρει οι Rothchild και Εrnst & Young.
Η προσέγγιση που ακολουθήθηκε ήταν αυστηρή, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα ευρήματα είναι επαρκώς συντηρητικά, χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα όπως προέκυψαν από την ανεξάρτητη διαγνωστική μελέτη της BlackRock Solutions στα χαρτοφυλάκια δανείων των τραπεζών, η οποία ήταν μάλιστα πιο διευρυμένη έναντι αυτής του 2011.
Η Τράπεζα της Ελλάδος θεωρεί ότι, μέσα σε φυσιολογικά επίπεδα οικονομικής αβεβαιότητας, οι εκτιμηθείσες κεφαλαιακές ανάγκες για τον χρονικό ορίζοντα της άσκησης (Ιούνιος 2013-Δεκέμβριος 2016) καλύπτονται από αποθέματα ασφαλείας που έχουν ήδη ενσωματωθεί στην άσκηση και ενέργειες περιορισμού των κεφαλαιακών αναγκών (π.χ. τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε μελλοντικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, την αναγνώριση αναβαλλόμενης φορολογίας, την πώληση στοιχείων ενεργητικού κ.λπ.), καθώς και από τα κονδύλια του ΤΧΣ που δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί.
Σε ανακοίνωσή του το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αναφέρει ότι έλαβε γνώση των κεφαλαιακών αναγκών του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, όπως προσδιορίστηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος, και θα παράσχει κεφαλαιακή ενίσχυση, εάν ζητηθεί, προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως προβλέπεται στον ιδρυτικό του νόμο. Το Ταμείο θα στηρίξει τις συστημικές τράπεζες στην προσπάθειά τους να ενδυναμώσουν την κεφαλαιακή τους θέση, μεταξύ άλλων και μέσω της πρόσβασής τους στις κεφαλαιαγορές.
Οι κεφαλαιακές ανάγκες εκτιμήθηκαν σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το οποίο αντανακλά τις προβλέψεις της αξιολόγησης της τρόικας του Ιουλίου 2013, ενώ το δυσμενές σενάριο που θα ληφθεί υπόψη μόνο για τον καθορισμό των αποθεμάτων ασφαλείας στηριζόταν σε παραδοχές όπως η σωρευτική μείωση του ΑΕΠ κατά 26% την περίοδο 2008-2015, τη στιγμή που την περίοδο της Μεγάλης Υφεσης στις ΗΠΑ ήταν 29%, όπως και στην ανάκτηση του επιπέδου του ΑΕΠ του 2012 -πέμπτου έτους ύφεσης ήδη- μόλις το 2020.
Στο βασικό σενάριο χρησιμοποιήθηκε ως ελάχιστο όριο ο δείκτης κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων (core tier I) το 8% και στο δυσμενές το 5,5%, δείκτες που συνάδουν με τους αντίστοιχους των ευρωπαϊκών stress tests. Οι κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζας προσδιορίστηκαν με αναφορά στο βασικό σενάριο, όπως αντίστοιχα προβλέπεται να γίνει και στην ευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που θα διενεργήσει η ΕΒΑ το 2014.
H αξιολόγηση από την BlackRock είχε, σε σχέση με το 2011, πιο αυστηρή προσέγγιση όσον αφορά τη μεθοδολογία καθώς και πιο ευρύ πεδίο εφαρμογής, με δύο πρόσθετα υποέργα για τα δάνεια σε καθυστέρηση και τα δάνεια του εξωτερικού και πληρέστερο σύνολο στοιχείων με πενταετή ιστορικά στοιχεία δανειοληπτών.
Ως σημείο εκκίνησης της άσκησης ήταν τα κύρια βασικά ίδια κεφάλαια αναφοράς του Ιουνίου 2013, τα οποία συνολικά για τον κλάδο υπολογίζονται σε 23 δισ. ευρώ.
Η ΤτΕ προσάρμοσε συντηρητικά τις πληροφορίες που είχε λάβει από τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών προκειμένου να κατασκευάσει δύο βασικές συνιστώσες για την αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών: την πρώτη που περιλαμβάνει τις αναμενόμενες ζημίες πιστωτικού κινδύνου (CLPs) για τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών κατά την περίοδο Ιουνίου 2013-Δεκεμβρίου 2016 που εμπεριέχουν «ελληνικό» κίνδυνο, ο οποίος υπολογίζεται σε 50,2 δισ. ευρώ για το σύνολο του κλάδου και κίνδυνο εξωτερικού που εκτιμήθηκε στα 10 δισ. ευρώ, ενώ η δεύτερη συνιστώσα περιλαμβάνει την εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου από τις τράπεζες κατά το διάστημα Ιουνίου 2013-Δεκεμβρίου 2016 βάσει προσαρμογών επί το συντηρητικότερο από την ΤτΕ, η οποία εκτιμάται συνολικά στα 10,3 δισ. ευρώ.
Οι αναμενόμενες ζημίες πιστωτικού κινδύνου συγκρίθηκαν από την ΤτΕ με το ύψος των προβλέψεων των τραπεζών για: τα υπάρχοντα δάνεια που εμπεριέχουν ελληνικό κίνδυνο στις 30 Ιουνίου 2013, τα δάνεια που εμπεριέχουν κίνδυνο εξωτερικού, και τα νέα δάνεια, με το συνολικό ύψος να ανέρχεται σε 38,4 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι η ΤτΕ ζήτησε από τις τράπεζες να έχουν επαρκείς προβλέψεις έως το τέλος του 2016, προκειμένου να καλύψουν: τουλάχιστον το 95% των ζημιών στη διάρκεια των δανείων, όπως εκτιμήθηκαν από την BlackRock για το βασικό και 85% για το δυσμενές σενάριο, και τουλάχιστον 52% των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως εκτιμήθηκαν από την BlackRock για το τέλος του 2016 για το βασικό σενάριο. Μάλιστα, η άσκηση «φέρνει μπροστά», σε ορίζοντα τριάμισι ετών, τις προβλέψεις για τη διάρκεια «ζωής» των δανείων.
Οσον αφορά τους παράγοντες κερδοφορίας προ προβλέψεων που ελήφθησαν υπόψη είναι: ο ρυθμός αύξησης και τιμολόγησης των δανείων και των καταθέσεων, που ευθυγραμμίστηκαν με τις μακροοικονομικές παραδοχές και τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, έσοδα τόκων από δάνεια σε καθυστέρηση, που μηδενίστηκαν και αντικαταστάθηκαν από ανακτήσεις, έσοδα από αμοιβές και προμήθειες, με την επιβολή ανώτατου ορίου στο σωρευτικό ρυθμό μεταβολής τους, το κόστος χρηματοδότησης, όπου έγινε η υπόθεση για μια ουσιώδη αύξηση του κόστους χρηματοδότησης από το ευρωσύστημα και το Μηχανισμό Εκτακτης Ρευστότητας, όπως επίσης έσοδα από θυγατρικές στο εξωτερικό.
Τέλος, η Τράπεζα της Ελλάδος συνεκτίμησε και τυχόν κεφαλαιακές ανάγκες που προέκυψαν από την πρόσφατη άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων των ασφαλιστικών εταιρειών που είναι θυγατρικές των τραπεζών.
«Κλειδί οι επισφάλειες»
Σε έκθεσή της για τις ελληνικές τράπεζες με τίτλο «Ερχεται η άνοιξη στην Ελλάδα;» η Citi διατηρεί «ουδέτερη» σύσταση για τις ελληνικές τράπεζες με τους αναλυτές της να επικαλούνται κάποιες ενδείξεις συγκρατημένης αισιοδοξίας, τονίζοντας ωστόσο ότι τα περισσότερα θα κριθούν από τη λύση που θα δοθεί για τα «κόκκινα» δάνεια και τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.
Πρόοδος με την τρόικα
Πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για τις τράπεζες διαπιστώθηκε κατά τη χθεσινή συνάντηση που είχε η διοίκηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με την τρόικα, παρουσία του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα.
«Οι διαπραγματεύσεις φέρνουν πρόοδο σε ανοικτά ζητήματα των τραπεζών”» δήλωσε εξερχόμενη η πρόεδρος του ΤΧΣ Αναστασία Σακελλαρίου. Κεντρικό θέμα στη συνάντηση, στην οποία μετείχε και εκπρόσωπος της ΤτΕ, ήταν η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, μετά τη διαφωνία που εκδηλώθηκε ως προς το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών, αλλά και ως προς το χρόνο υλοποίησής τους. Το ΔΝΤ τις ανέβαζε σε 8-9 δισ., λαμβάνοντας υπόψη ακραία σενάρια.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, από την πλευρά της, επέμεινε στις ανάγκες που προσδιόρισε η μελέτη BlackRock (6,4 δισ. ευρώ). Μάλιστα, όπως εξήγησε η πλευρά της ΤτΕ στη σύσκεψη, ο προσδιορισμός έγινε με το βασικό σενάριο εξέλιξης των μεγεθών της οικονομίας (4η Επισκόπηση του ΔΝΤ, Ιούλιος 2013).
Γρήγορη αντίδραση από την Πειραιώς με άντληση από την αγορά 2,25 δισ. ευρώ
Με μια εντυπωσιακή κίνηση, αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των stress tests, η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε αύξηση κεφαλαίου ύψους 1,75 δισ. ευρώ, με την οποία η τράπεζα αποπληρώνει τις προνομιούχες μετοχές, υπερκαλύπτει τις κεφαλαιακές ανάγκες της και αυξάνει στο 35% τη συμμετοχή των ιδιωτών στο μετοχικό της κεφάλαιο.
Οπως αναφέρει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Ομίλου, Μιχάλης Σάλλας, η τράπεζα έχει ως στόχο την πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου, πραγματοποιώντας σημαντικό βήμα για την ιδιωτικοποίησή της, ενώ θα βελτιώσει τη δυνατότητά της να στηρίξει την οικονομία.
Με την αύξηση, η τράπεζα καλύπτει τις κεφαλαιακές ανάγκες ύψους 425 εκατ. ευρώ, αποπληρώνει τις προνομιούχες μετοχές ύψους 750 εκατ. ευρώ επανακτώντας τη δυνατότητα διανομής μερίσματος και βελτιώνει έτσι το δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων στο 12%.
Η Πειραιώς αποκτά και την πρωτιά όσο αφορά την πρόσβαση στις αγορές για την άντληση ρευστότητας, αφού προχωρά σε έκδοση ομολόγου κυρίου χρέους για ποσό της τάξης των 500 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για έκδοση που θα πραγματοποιηθεί μέσω δημόσιας προσφοράς χωρίς εξασφαλίσεις και θα επιτρέψει την εκ νέου πρόσβαση στις αγορές ελληνικής τράπεζας ύστερα από διάστημα πέντε ετών. Την επόμενη εβδομάδα η τράπεζα θα πραγματοποιήσει roadshow σε ευρωπαϊκές πόλεις με fixed income investors και στη συνέχεια θα γίνει η έκδοση.
Οσον αφορά την αύξηση του 1,75 δισ. ευρώ, θα γίνει με κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων και με τη διαδικασία του βιβλίου προσφορών, με συμμετοχή διεθνών θεσμικών και άλλων ειδικών επενδυτών στο εξωτερικό, καθώς και μέσω δημόσιας προσφοράς στην Ελλάδα.
Η τράπεζα, η οποία συγκαλεί έκτακτη γενική συνέλευση στις 28 Μαρτίου, θα εξετάσει τη δυνατότητα, στο βαθμό που επιτρέπεται από την κείμενη νομοθεσία, να προσφέρει προνομιακή κατανομή των υπό έκδοση μετοχών στους υφιστάμενους μετόχους και στους κατόχους warrants. Οπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος και CEO, Ανθιμος Θωμόπουλος, το πλάνο κεφαλαιακής ενίσχυσης αναμένεται να αποτελέσει σημαντική επιβεβαίωση του βελτιωμένου επενδυτικού κλίματος.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα τετάρτου τριμήνου που ανακοίνωσε χθες η τράπεζα, ο διευθύνων σύμβουλος Σταύρος Λεκκάκος τόνισε ότι τα επαναλαμβανόμενα αποτελέσματα προ φόρων και προβλέψεων για το 2013 ανήλθαν σε 731 εκατ. ευρώ, ενώ σε τριμηνιαία βάση οι οργανικές πηγές εσόδων συνέχισαν τη σταθερή τάση βελτίωσής τους.
Το καθαρό αποτέλεσμα από συνεχιζόμενες δραστηριότητες που αναλογεί στους μετόχους της τράπεζας για το 2013 διαμορφώνεται στα 2,5 δισ. ευρώ, ενσωματώνοντας όφελος από αρνητική υπεραξία εξαγορών ύψους 3,8 δισ. ευρώ.
Ο Ομιλος έχει πραγματοποιήσει ήδη τα δύο τρίτα του συνόλου των ενεργειών, εκ των οποίων 155 εκατ. ευρώ προέρχονται από συνέργειες χρηματοδότησης και 209 εκατ. ευρώ από συνέργειες κόστους.
Ο δείκτης κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από προβλέψεις ενισχύθηκε το Δεκέμβριο 2013 στο 51% από 49% το Σεπτέμβριο 2013, ενώ η ρευστότητα παρουσίασε περαιτέρω βελτίωση, με το δείκτη «χορηγήσεις προς καταθέσεις» να διαμορφώνεται στο 111% το Δεκέμβριο 2013, από 113% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2013.
ΆΝΝΑ ΔΟΓΑ - [email protected]