To παρακάτω άρθρο είχε δημοσιευτεί αρχικά στην εφημερίδα "Κεφάλαιο" την Παρασκευή 28/02
Τις τελευταίες εβδομάδες όλο και περισσότερα μέλη της ΕΚΤ μας προδιαθέτουν για την επόμενη συνεδρίαση της 6ης Μαρτίου, δείχνοντας ότι η απόφαση για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής είναι πολύ κοντά. Όλη η κουβέντα έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Νοέμβριο και τους φόβους αποπληθωρισμού που έχουν ξεκινήσει στην Ευρώπη, με τον πληθωρισμό στη γηραιά ήπειρο να αγγίζει το 0.80%, στοιχείο πολύ μακριά από το στόχο της ΕΚΤ για 2.00%. Και αν υποθέσουμε πως με την παρούσα οικονομική κατάσταση στην Ευρωζώνη κάθε σημαντική άνοδος του πληθωρισμού με τεχνητό τρόπο ενδεχομένως να ήταν εξοντωτική για τα αδύναμα κράτη, είναι κάτι παραπάνω από δεδομένο ότι υπάρχει η ανάγκη για χρήμα στην αγορά. Χρήμα που η ΕΚΤ δεν έχει καταφέρει να δώσει, είτε λόγω των γιγαντιαίων χρηματοδοτικών που αναγκάστηκε –και αναγκάζεται ακόμη- να καλύπτει, είτε γιατί η ύφεση δεν είναι πια παρελθόν στο σύνολο της ένωσης.
Οι λύσεις που υπάρχουν στο συρτάρι των επιλογών του Μάριο Ντράγκι είναι μετρημένες. Είτε χρησιμοποιηθεί η λύση της περικοπής επιτοκίων, είτε της ποσοτικής χαλάρωσης, η ουσία παραμένει ίδια. Η ΕΚΤ πρέπει να δράσει άμεσα για να κλείσει το κεφάλαιο «αποπληθωρισμός» που φοβίζει την Ευρώπη ακόμη και σαν σενάριο. Ο πληθωρισμός είναι από τα βασικά στοιχεία που επιδρούν είτε θετικά είτε αρνητικά στην αγορά συναλλάγματος, και το άρθρο αυτό προσανατολίζεται στην καλύτερη κατανόησή του με βάση και το trading στην αγορά συναλλάγματος.
Ποια είναι η επίδραση του πληθωρισμού στην αγορά συναλλάγματος;
Εκτός από την αύξηση στην προσφορά χρήματος, ο πληθωρισμός τείνει να κινείται ανοδικά όταν επικρατούν χαμηλά επιτόκια σε μία οικονομία. Η υπερπροσφορά χρήματος λόγω των χαμηλών επιτοκίων ωθεί τις τιμές των αγαθών προς τα πάνω με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να αυξάνεται. Για αυτόν ακριβώς το λόγο παρατηρούμε το φαινόμενο σε χώρες με υψηλό πληθωρισμό να αυξάνονται τα επιτόκια από τις κεντρικές τράπεζες και σε χώρες με χαμηλό πληθωρισμό να μειώνονται τα επιτόκια. Το πλέον πρόσφατο και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περικοπή του βασικού επιτοκίου δανεισμού από την ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης (0.25%), καθώς στην Ευρωζώνη είχαν κάνει την εμφάνισή τους φαινόμενα αποπληθωρισμού. Όταν επικρατούν υψηλά επιτόκια σε μια οικονομία μπορούν να προσελκύσουν επενδυτές οι οποίοι στοχεύουν να επωφεληθούν από την απόδοση των καταθέσεων τους σε εγχώριο νόμισμα, ενώ αντίθετα χαμηλά επιτόκια μπορεί να ωθήσουν τους επενδυτές σε εναλλαγή του νομίσματος για κάποιο άλλο που αναμένεται να προσφέρει καλύτερες προοπτικές απόδοσης. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό το οικονομικό κλίμα σε μία οικονομία να είναι καλό, να χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και να επικρατούν αναπτυξιακές προοπτικές.
Ποιος είναι ο ρόλος των επιτοκίων;
Ακόμη πρέπει να θυμόμαστε ότι τα επιτόκια που ανακοινώνονται από τις κεντρικές τράπεζες συνήθως αντιστοιχούν σε ονομαστικές τιμές, ενώ οι αγορές παρακολουθούν πάντοτε τις πραγματικές-σταθερές ή αποπληθωρισμένες τιμές προκειμένου να έχουν μια πιο σαφή εικόνα και να πάρουν ορθολογικές επενδυτικές αποφάσεις. Ο λόγος είναι απλός, ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να ξεγελάσει έναν υποψήφιο επενδυτή, γιατί μπορεί να μειώσει το επίπεδο των ονομαστικών επιτοκίων όταν μετρηθεί σε πραγματικές τιμές.
Επιπλέον, μία πολύ σημαντική συνιστώσα για να κάνουμε σωστό trading, είναι να υπάρχει έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση για τις προθέσεις των κεντρικών τραπεζών, όσον αφορά το συναίσθημα που επικρατεί στην οικονομία και στις προθέσεις της για τα βασικά επιτόκια δανεισμού. Επομένως όταν διαβάζουμε ένα δημοσίευμα που αναφέρει ότι «η κεντρική τράπεζα θέλει να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό», θα πρέπει να περιμένουμε άνοδο του επιτοκίου δανεισμού, ενώ όταν η κεντρική τράπεζα θέλει να δημιουργήσει συνθήκες πληθωρισμού στην αγορά θα πρέπει να περιμένουμε “κόψιμο” των επιτοκίων.
Συνοπτικά, σε μια ακμάζουσα οικονομία που αναπτύσσεται σε ένα σταθερό και υγιές περιβάλλον, αύξηση του πληθωρισμού ωθεί τα επιτόκια προς τα πάνω γεγονός που ευνοεί την επένδυση στο εγχώριο νόμισμα. Στον αντίποδα, σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης ή παρουσία ύφεσης, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο επενδύουμε και να ακολουθούμε τα βήματα που αναφέραμε παραπάνω.