Οικονομία & Αγορές
Τετάρτη, 19 Φεβρουαρίου 2014 18:24

Η ευρωπαϊκή πραγματικότητα «πιάνει» ελληνικό λιμάνι

Την είσπραξη εσόδων της τάξης των 450 εκατ. προγραμματίζει το ελληνικό δημόσιο από την αξιοποίηση και ιδιωτικοποίηση των ελληνικών λιμένων, πέντε εκ των οποίων καλούνται να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδιασμού μεταφορών. Οι νέες προκλήσεις στον κλάδο, υπό το πρίσμα της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ, τέθηκαν στο επίκεντρο συνεδρίου του Economist στη Θεσσαλονίκη, με χορηγό επικοινωνίας τη Ναυτεμπορική και το naftemporiki.gr.

Την είσπραξη εσόδων της τάξης των 450 εκατ. προγραμματίζει το ελληνικό δημόσιο από την αξιοποίηση και ιδιωτικοποίηση των ελληνικών λιμένων, πέντε εκ των οποίων καλούνται να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδιασμού μεταφορών. Οι νέες προκλήσεις στον κλάδο, υπό το πρίσμα της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ, τέθηκαν στο επίκεντρο συνεδρίου του Economist στη Θεσσαλονίκη, με χορηγό επικοινωνίας τη Ναυτεμπορική και το naftemporiki.gr.

«Προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας»

Ο υπουργός Ναυτιλίας Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης χαρακτήρισε την άτυπη υπουργική σύνοδο για τη ναυτιλία, η οποία θα διεξαχθεί τον Μάιο στην Αθήνα, ως την ενδιάμεση αναθεώρηση της ευρωπαϊκής πολιτικής των θαλάσσιων μεταφορών με χρονικό ορίζοντα το 2018, λέγοντας πως οι στόχοι της ενίσχυσης της τεχνογνωσίας και της αύξησης της απασχόλησης παραμένουν επίκαιροι.

«Η ένταξη των ελληνικών λιμένων στον σχεδιασμό του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών μας δίνει μια μοναδική ευκαιρία ώστε να αναπτυχθούν όλες εκείνες οι επενδυτικές πρωτοβουλίες που θα καταστήσουν τους λιμένες μας ανταγωνιστικούς σε συνάρτηση με την παροχή αναβαθμισμένων λιμενικών υπηρεσιών», σημείωσε ο κ. Βαρβιτσιώτης, μιλώντας για πολιτικές που θα μειώσουν το «διοικητικό άχθος» και θα διευκολύνουν τη ναυτιλιακή κίνηση.

ΟΛΠ: Πρόσω ολοταχώς για πώληση των μετοχών 

Ο υπουργός Ναυτιλίας Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης προανήγγειλε από το βήμα του συνεδρίου ότι τις επόμενες ημέρες θα κατατεθεί στη Βουλή η πρόσκληση ενδιαφέροντος για την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών του ΟΛΠ, με το ελληνικό δημόσιο να προσδοκά έως το τέλος του 2014 την είσπραξη τουλάχιστον 450 εκατ.  συνολικά από τις ιδιωτικοποιήσεις των ελληνικών λιμανιών.

«Όποιες αποφάσεις ληφθούν είτε μεταρρυθμιστικά, είτε για ιδιωτικοποιήσεις, θα πρέπει να είναι συμβατές με τις βασικές αρχές του κοινοτικού κεκτημένου», τόνισε από την πλευρά του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΠ Γιώργος Ανωμερίτης, τασσόμενος υπέρ της ιδιωτικοποίησης μέσω συμβάσεων παραχώρησης και όχι πώλησης των μετοχών, στο πλαίσιο ενός μοντέλου πολλών διαχειριστών και χρηστών. «Αν κανένα κρατικό μονοπώλιο δεν προχωρά τα πράγματα, τότε δεν θα τα προχωρήσει και κανένα ιδιωτικό μονοπώλιο», ανέφερε χαρακτηριστικά. Παρέθεσε μάλιστα τα ενδεικτικά στοιχεία αναφορικά με τη μετοχική σύνθεση των λιμανιών της υπόλοιπης ΕΕ:

  • κατά 90% δημόσιου χαρακτήρα με μετόχους το δημόσιο, την αυτοδιοίκηση, τις περιφέρειες, τα επιμελητήρια, τους χρήστες
  • κατά 7% πλήρως κρατικά
  • κατά 3% πλήρως ιδιωτικά

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Βαρβιτσιώτης χαρακτήρισε κρίσιμο να εγκριθεί ο Φιλικός Διακανονισμός ΟΛΠ – COSCO από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς η συμφωνία, περιλαμβάνει επενδύσεις ύψους 230 εκατ. Ευρώ για  (α) την κατασκευή και εκμετάλλευση του Δυτικού Προβλήτα III του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων του ΟΛΠ Α.Ε. από τη ΣΕΠ Α.Ε, (β) την κατασκευή για λογαριασμό του ΟΛΠ Α.Ε του Προβλήτα Πετρελαιοειδών και (γ) την αναβάθμιση με νέο μηχανολογικό εξοπλισμό των Προβλητών II και Ανατολικού Προβλήτα ΙΙΙ ΣΕΜΠΟ: «Ο Πειραιάς σήμερα έχει αλλάξει εικόνα. Μπορεί να φιλοξενήσει πλοία τα οποία δεν έχουν σχεδιαστεί ακόμη. Πλοία που μπορούν να έχουν 24.000 containers πάνω τους».

Αναφερόμενος στον ΟΛΠ Α.Ε., ο κ. Ανωμερίτης μίλησε για έναν οργανισμό «δημόσιας εξουσίας και επιχειρηματικής δραστηριότητας», ο οποίος λειτουργεί αυτόνομα και μέσα από ένα σύστημα 322 συμβάσεων παραχώρησης με ιδιωτικούς φορείς, πιο σημαντική των οποίων είναι η Σύμβαση Παραχώρησης Σταθμών Εμπορευματοκιβωτίων προς τη ΣΕΠ Α.Ε., θυγατρικής της Cosco Pacific Ltd, ΚΠΑ ύψους 678 εκατ. ευρώ.

Ήδη, όπως είπε, βρίσκεται υπό εξέλιξη και νέα επιχειρηματική συμφωνία ύψους 230 εκ. ευρώ, με την ίδια εταιρεία, ενώ ο ΟΛΠ Α.Ε. εκτελεί επενδυτικά έργα με κοινοτικές χρηματοδοτήσεις ύψους 150 εκ. ευρώ. Στο Ν. 4150/2013 προβλέπεται η δημιουργία της εταιρείας holding “Αττικό Λιμενικό Σύστημα”, με ενσωμάτωση στον ΟΛΠ Α.Ε. τριών λιμένων Α.Ε., της Ραφήνας, του Λαυρίου και της Ελευσίνας. Ο ΟΛΠ Α.Ε. αποτελεί πλέον τμήμα των Διευρωπαϊκών Δικτύων (ΤΕΝ-Τ) και επομένως δυνητικού αποδέκτη ποσών εκ του Ταμείου “Συνδέοντας την Ευρώπη”, το οποίο έχει προϋπολογισμό 23 δις ευρώ. 

Το Λιμάνι του Πειραιά: Με έκταση κρηπιδοτοίχων 44 χλμ, εξυπηρετεί ετησίως 40.000 αφιξοαναχωρήσεις πλοίων, 15.000.000 επιβάτες, 3.000.000 οχήματα, 500.000 οχήματα – εμπορεύματα (car-terminal) 2.500.000 εμπορευματοκιβώτια (ΣΕΠ Α.Ε. και ΟΛΠ Α.Ε.) και πλέον των 2.000.000 επιβατών κρουαζιέρας. Ασκεί έργο σε 7 κλάδους λιμενικής δραστηριότητας: (α) Ακτοπλοΐα, (β) Κρουαζιέρα, (γ) Car-terminal, (δ) Ro-Ro, (ε) εμπορευματοκιβώτια, (στ) ναυπηγοεπισκευή και (ζ) περιβαλλοντικές και εφοδιαστικές εργασίες. Έχει πιστοποιηθεί από την ESPO και τους Lloyd’s ως Οικολογικό Λιμάνι (ECOPORT) και διαθέτει πολλών ειδών ISO.

Άλλο Πειραιάς, άλλο Θεσσαλονίκη

Ο υπουργός Ναυτιλίας σημείωσε ότι το ΤΑΙΠΕΔ δεν έχει καταλήξει σε μια συγκεκριμένη πρόταση για το πώς σκοπεύει να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, ωστόσο, ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι στην περίπτωση της συμπρωτεύουσας θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα διαφορετικό μοντέλο από εκείνο το οποίο υιοθετείται στο λιμάνι του Πειραιά: «όμως αυτό είναι στο χέρι των μετόχων». Επισήμανε δε ως στόχο την επίτευξη λύσης εντός του 2014.

Την άποψη ότι η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης δεν θα πρέπει να αφορά στην πώληση μετοχών του οργανισμού αλλά στην παραχώρηση χρήσεων, και ότι η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να επιταχύνει τις διαδικασίες προς αυτήν την κατεύθυνση, εξέφρασε ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Μπουτάρης. «Έχουμε μείνει πίσω, κάθε μέρα που καθυστερούμε, η Θεσσαλονίκη χάνει σε ανταγωνιστικότητα», διαπίστωσε, προτρέποντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να πιέζει περισσότερο την ελληνική κυβέρνηση να λαμβάνει πιο γρήγορα αποφάσεις σε θέματα όπως η ανάπτυξη του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. 

Σε διάλογο με κ. Σιμ Κάλλας, ο Επίτροπος Μεταφορών απάντησε στον κ. Μπουτάρη ότι οι ακριβείς συνθήκες ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης δεν είναι ευρωπαϊκό θέμα, σημειώνοντας ότι η Κομισιόν δεν βάζει όρους, αλλά θέτει το γενικό πλαίσιο με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την προώθηση της ανάπτυξης.

«Πρέπει χωρίς άλλη καθυστέρηση να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση, που σημαίνει μια μεγάλη και μοναδική -δεν χρειάζεται τίποτε άλλο- επένδυση στον τομέα του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων (η επέκταση δηλαδή του 6ου προβλήτα)», δήλωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΘ Στυλιανός Αγγελούδης.

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, 1 εκατ. τετραγωνικών μέτρων, εκτείνεται από την Αριστοτέλους μέχρι την καρδιά των δυτικών συνοικιών. Τον επόμενο μήνα θα είναι έτοιμο να αρχίσει τη δρομολόγηση block trains  (συνδέσεις υπήρχαν, αλλά θα αρχίσουν πλέον δρομολόγια σε εβδομαδιαία βάση με τα Σκόπια, τον Απρίλιο με τη Σόφια, και στο τρίτο και τέταρτο στάδιο με Βελιγράδι και Κωνσταντινούπολη). Ανταγωνιστικά λιμάνια για τον ΟΛΘ θεωρούνται το Δυρράχιο, το Μπάρι, το Μπουργκάς αλλά και το Κόπερ.

Ο κ. Αγγελούδης περιέγραψε τις επιδόσεις του λιμένα ως εξής: «Εδώ και 3,5 χρόνια, μετά από μια καμπή η οποία προήλθε με την απώλεια φορτίων από το 2008 και 2009, είμαστε ιδιαίτερα ευχαριστημένοι διότι σε ό,τι αφορά τη διακίνηση του συμβατικού φορτίου είμαστε στα 3.615.000 τόνους το 2009 και έχουμε σταθεροποιηθεί στα 4.500.000 τόνους περίπου τα τελευταία 3 χρόνια (...) Ξεκινήσαμε το 2009 από τα 4,5 εκατομμύρια, πήγαμε στα 6,5 περίπου το 2010 και το 2012 έχουμε μετά φόρων ένα αποτέλεσμα το οποίο ήταν κοντά στα 23 εκατομμύρια και επειδή θα ανακοινώσουμε την επόμενη εβδομάδα τα νέα μας στοιχεία μπορώ γενικά  να πω ότι θα κινηθούμε ακριβώς στα ίδια υψηλά περίπου επίπεδα (...) Η αξία της μετοχής της εταιρείας έχει παρουσιάσει όλα αυτά τα χρόνια αύξηση της τάξης του 112%».

Ηγουμενίτσα: Συγκοινωνιακός κόμβος 2,5 εκατ. επιβατών 

Ο λιμένας Ηγουμενίτσας θεωρείται ένας από τους σημαντικούς συγκοινωνιακούς κόμβους της δυτικής Ελλάδας και ευρύτερα των Βαλκανίων, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση του κλειστού αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Λιμενικής Αρχής Ηγουμενίτσας Βασίλειο Διαμάντη, το 2013  έκλεισε αισιόδοξα, καθώς η κίνηση σημείωσε αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη: 5,7% στις τιμές των επιβατών εξωτερικού, 11,28% στις τιμές των επιβατών εσωτερικού.

Ετησίως, από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας διακινούνται 2,5 εκατ. επιβάτες και περίπου 230.000 φορτηγά (από και προς λιμένες εσωτερικού και εξωτερικού). Κύριες συνδέσεις αποτελούν οι ιταλικοί λιμένες Μπάρι, Πρίντεζι, Ανκόνα, Βενετία, Τεργέστη και Ραβέννα, καθώς και η Κέρκυρα. Ο προϋπολογισμός για μια σειρά έργων στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας ανέρχεται στα:  3.033.857,00 €.

«Τα νέα για τη σιδηροδρομική γραμμή Καλαμπάκα – Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα, η οποία εντάσσεται στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών που ανήκουν στον άξονα του διατροπικού διαδρόμου του Ιονίου και της Αδριατικής, είναι ενθαρρυντικά. Η πρόσφατη πρόταση του ΟΣΕ για ένταξη του έργου του δυτικού σιδηροδρομικού άξονα στο νέο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης μας χαροποιεί ιδιαίτερα», σημείωσε ο κ. Διαμάντης.

Ηράκλειο: Στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων

Το λιμάνι του Ηρακλείου (1 εκατ. επισκέπτες το 2013 και άλλους 400.000 από τα γρήγορα catamaran)  το προηγούμενο έτος κατέγραψε αύξηση της επιβατικής κίνησης της τάξης του 40% σε σχέση με το 2012, κυρίως λόγω της έντονης παρουσίας Ρώσων επισκεπτών.

«Για το 2014 προβλέπονται τα ίδια νούμερα και παραπάνω, ιδιαίτερα στο κομμάτι των πλοίων για τα νησιά, αν και τα στοιχεία δυστυχώς από το αεροδρόμιο του Ηρακλείου είναι πολύ θετικά, είχαν φτάσει τα 8 εκατομμύρια επισκέπτες και αυτό βεβαίως είναι ένα πρόβλημα διότι θα δούμε τι θα τους κάνουμε στην Κρήτη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του λιμένα Ηρακλείου Ιωάννης Μπρα.

Σε καθημερινή βάση περίπου 150 φορτηγά φεύγουν φορτωμένα από το Ηράκλειο με φρούτα, λαχανικά και άλλα τοπικά προϊόντα τα οποία εξυπηρετούν ανάγκες της υπόλοιπης Ευρώπης για τουλάχιστον 4 μήνες.

Η επέκταση της αποβάθρας VI (εκτιμώμενος προϋπολογισμός 17 εκατ. ευρώ), το έργο της ανανέωσης μηχανολογικού εξοπλισμού (εκτιμώμενος προϋπολογισμός 10 εκατ. ευρώ) και το πρόγραμμα της βελτίωσης της εμπειρίας των πελατών (σε συνεργασία με την περιφέρεια Κρήτης) αποτελούν τα νέα projects στο λιμάνι του Ηρακλείου.

Ο κ. Μπρα μίλησε μεταξύ άλλων για δράσεις ενίσχυσης της κρουαζιέρας μέσω αντίστοιχου προγράμματος επενδύσεων.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
[email protected]