Το παρακάτω αρθρο είχε δημοσιευτεί αρχικά στην εφημερίδα "Κεφάλαιο" το Σάββατο 01.02
Οι μετοχές στις ΗΠΑ δέχτηκαν σημαντικές πιέσεις μετά την απόφαση για νέο περιορισμό του τρίτου προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης κατά 10 δισ. δολάρια χάνοντας πάνω από 1% στην συνεδρίαση της Τετάρτης (μέρα που πάρθηκε η απόφαση). Οι κινήσεις των επενδυτών να αποσύρουν χρήματα από τα χαρτοφυλάκια της Wall Street ήταν αποτέλεσμα της συνέχισης του πλάνου της Fed για περιορισμό στις αγορές ομολόγων και ενυπόθηκους τίτλους (MBS), προκειμένου να περιοριστεί το «φούσκωμα» στον ισολογισμό. Γιατί ξεκίνησε νωρίτερα από τις εκτιμήσεις των διεθνών οίκων που έδειχναν το Μάρτιο του 2014;
Πέντε χρόνια μετά την έναρξη της ανάπτυξης στις ΗΠΑ και συνολικά τα QE1, QE2, και QE3 έχουν προσθέσει συνολικά περί τα 4 τρισ. δολάρια με το 50% από αυτά να ανήκουν αποκλειστικά στο QE3. Είναι εύκολα κατανοητό λοιπόν πως ο Μπάρακ ΟΜπάμα δεν θα άφηνε το επιχείρημα της επιδείνωσης του χρέους στους Ρεπουμπλικάνους και η βελτίωση των οικονομικών στοιχείων στις ΗΠΑ ήρθε την καλύτερη στιγμή. Ωστόσο, οι πολιτικές πιέσεις θα συνεχιστούν πολύ απλά γιατί κανείς δεν θέλει να εκτοξεύσει το χρέος ως προς το ποσοστό του ΑΕΠ που αυτή τη στιγμή έχει ξεπεράσει τα επίπεδα του 100%.
Εδώ να θυμίσουμε ότι ο ισολογισμός της Ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ έχει αυξηθεί κατά 1 τρισ. δολάρια τους τελευταίους 12 μήνες και όλοι γνωρίζουν πως αυτό πρέπει κάπου να σταματήσει. Η νέα πρόεδρος της Fed κ. Τζάνετ Γέλεν δεν έδειξε να ανησυχεί ιδιαίτερα για την διάρκεια του QE3 και την έναρξη του tapering στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων της ύψους 85 δισ. ανά μήνα, αλλά ο Μπεν Μπερνάνκε είχε ήδη πάρει τις αποφάσεις του από τον περασμένο Δεκέμβριο. Πλέον, η Fed θα αγοράζει MBS σε έναν ρυθμό των 30 δισ. δολαρίων το μήνα και κρατικά ομόλογα με ρυθμό 35 δισ. δολαρίων το μήνα από το Φεβρουάριο.
Φυγή κεφαλαίων από τις αναδυόμενες οικονομίες
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών, οι επενδυτές, προβλέποντας αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ, είχαν αρχίσει να τραβούν χρήματα από ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας και της Νότιας Αφρικής, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε προειδοποιήσει για το τι θα μπορούσε να συμβεί. Η αποτυχία των κεντρικών τραπεζών των αναδυόμενων αγορών να ανακόψουν την φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό ταρακούνησε τους επενδυτές στις ΗΠΑ, οι οποίοι φοβούνται την κρίση γνωρίζοντας ότι και τα περσινά κέρδη στις αμερικανικές μετοχές δεν είναι πιθανό να επαναληφθούν.
Άλλωστε, και πριν από τη συνάντηση, οι οικονομολόγοι ήταν αρκετά βέβαιοι ότι η Fed θα συνεχίσει να μειώνει το ρυθμό των αγορών κατά 10 δισ. δολάρια, συνεχίζοντας από εκεί που έμειναν στη συνεδρίαση Δεκεμβρίου. Έτσι, θα περιμένουμε τη Fed να συνεχίσει στον ίδιο ρυθμό περικοπών του QE3, ολοκληρώνοντας το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της μέχρι το τέλος του έτους.
Καμία αλλαγή στην επιτοκιακή πολιτική
Οι χρηματοοικονομικές αγορές πλέον αρχίζουν να σκέφτονται το πότε η Fed θα αυξήσει τα επιτόκια από τη στιγμή που όλα δουλεύουν με βάση το πρόγραμμα που είχε συμφωνηθεί.
Η Fed έχει προσπαθήσει να πείσει τους επενδυτές ότι σκοπεύει να κρατήσει τα επιτόκια χαμηλά και δεν θα βιαστεί καθόλου να «σφίξει» την οικονομική πολιτική κάτι που έχει προαναγγέλλει και η Τζάνετ Γέλεν. Τα επιτόκια θα παραμείνουν σταθερά όσο το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται πάνω από το 6,5 % και όσο διάστημα ο πληθωρισμός παραμένει σε αυτά τα χαμηλά επίπεδα. Αυτό ήταν κάτι που επιβεβαιώθηκε και από τις χθεσινές (Τετάρτη 29.01) δηλώσεις στη συνέντευξη τύπου. Πολλοί πιστεύουν ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ θα μπορούσε να αντικαταστήσει το όριο του 6,5% , πριν από την επόμενη συνεδρίαση της FOMC τον ερχόμενο Μάρτιο.
Ακόμη όμως και αν η Fed αυξήσει τα επιτόκια , οι αξιωματούχοι προβλέπουν ότι το βασικό επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων θα φτάσει 0,75 % μόνο προς το τέλος του 2015. Η απόφαση της Τετάρτης δεν φέρνει διχόνοιες στις αγορές καθώς όλοι περίμεναν τη συγκεκριμένη απόφαση. Τα πρακτικά της απόφασης μετά τη διήμερη συνεδρίαση θα ανακοινωθούν στις 19 Φεβρουαρίου. Εκεί θα μπορέσουμε να δούμε πολλά περισσότερα γύρω από το σκεπτικό, αν και η ομόφωνη απόφαση δεν αφήνει χώρο για πολλά σχόλια . Η επόμενη συνεδρίαση της Fed είναι προγραμματισμένη για τις 18 και 19 Μαρτίου.