«Δύσκολη» η πρόοδος με την τρόικα

Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική».

Δύσκολα θα εκταμιευτεί εντός του Δεκεμβρίου η επόμενη δόση από το μηχανισμό στήριξης εκτιμά ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, κάνοντας λόγο για «δύσκολη πρόοδο» των διαπραγματεύσεων, ενώ εκτιμά πως η καθυστέρηση δεν θα δημιουργήσει ταμιακό πρόβλημα στην Ελλάδα.

Ο πρόεδρος του Eurogroup, μιλώντας στη ολλανδική Βουλή, είπε πως η επόμενη δόση δεν θα εκταμιευτεί στην Ελλάδα μέχρι να δώσει η τρόικα θετική αξιολόγηση. Εκτίμησε επίσης πως δύσκολα θα εκταμιευτεί εντός του Δεκεμβρίου, καθώς, όπως είπε, «ο χρόνος που απομένει για τη δόση του Δεκεμβρίου είναι περιορισμένος» και απέδωσε την καθυστέρηση στην ολιγωρία της κυβέρνησης να υλοποιήσει τις συμφωνίες.

Δήλωσε επίσης ότι η πρόοδος των διαπραγματεύσεων είναι δύσκολη, αλλά σε ό,τι αφορά τη δόση είπε πως δεν περιμένει ότι θα υπάρξει οξύ πρόβλημα αν καθυστερήσει, καθώς δεν υφίστανται άμεσες ανάγκες που πρέπει να καλύψει η Αθήνα.

Για να εκταμιευτεί η δόση του 1 δισ. ευρώ, που εκκρεμεί από τον περασμένο Ιούλιο, η Ελλάδα οφείλει να υλοποιήσει τέσσερα διαρθρωτικά μέτρα και συγκεκριμένα τις απολύσεις 4.000 υπαλλήλων από το Δημόσιο εντός του 2013 και τον προγραμματισμό 11.000 απολύσεων εντός του 2014, το νέο κώδικα των δικηγόρων, την αναδιάρθρωση των αμυντικών βιομηχανιών και τη ρύθμιση των χρεών του Δημοσίου προς ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.

Ομως, οι ελεγκτές βάζουν και άλλα ζητήματα στο τραπέζι (απολύσεις από τον ιδιωτικό τομέα, πλειστηριασμοί, δημοσιονομικό κενό), με αποτέλεσμα να μπλοκάρει η συνολική διαδικασία των διαπραγματεύσεων και να αναζητείται σε υψηλότερο πολιτικό επίπεδο διέξοδος διαφυγής.

Πάντως, θεωρείται ανέφικτο να υπάρξει συμφωνία για τη δόση του 1 δισ. ευρώ στο Eurogroup της προσεχούς Δευτέρας, αλλά δεν αποκλείεται, εάν και εφόσον υπάρξει σύγκλιση απόψεων και κυρίως καλή διάθεση από τους εκπροσώπους των δανειστών, να υπάρξει έκτακτο Eurogroup μέχρι το τέλος του μήνα ή στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής ή ακόμη και με τη μορφή της τηλεδιάσκεψης.

Δεν υπάρχει άμεση ανάγκη

Αναφορικά με τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας, στην περίπτωση που δεν εκταμιευτεί καμία δόση, δεν υπάρχει ιδιαίτερη πίεση μέχρι και το Φεβρουάριο ή και το Μάρτιο, εάν τα έσοδα του Δημοσίου εξελιχθούν βάσει των προβλέψεών του.

Τα ταμιακά διαθέσιμα του Δημοσίου είναι σε υψηλά επίπεδα (προσεγγίζουν τα 10 δισ. ευρώ), ενώ οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρεολυσίων δανείων και ομολόγων (πλην εντόκων) είναι σχετικά χαμηλές, στους πρώτους μήνες του έτους. Στις 11 Ιανουαρίου λήγουν ομόλογα ύψους 1,43 δισ. ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ και ομόλογα ύψους 374,4 εκατ. ευρώ που κατέχουν κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Οι συγκεκριμένοι τίτλοι έχουν επιτόκιο 6,5% και εξοφλούνται στο 100% της ονομαστικής τους αξίας, καθότι εξαιρέθηκαν από το PSI. Μαζί με τους τόκους η συνολική δαπάνη είναι 1,92 δισ. ευρώ και στελέχη του ΥΠΟΙΚ υποστηρίζουν ότι καλύπτεται από τα ταμιακά αποθέματα.

Αλλες μεγάλες λήξεις χρεολυσίων δεν υπάρχουν, πλην των εντόκων, μέχρι και το Μάιο, όταν υπάρχουν λήξεις ομολόγων επίσης της ΕΚΤ, αλλά λήγουν και τα ομόλογα, ύψους 4,5 δισ. ευρώ, που είχαν εκδοθεί για την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας, έναντι απόκτησης προνομιούχων μετοχών των ελληνικών τραπεζών. Το υπουργείο Οικονομικών ζητεί την ανανέωσή τους, για να καλυφθεί με σχετική άνεση το χρηματοδοτικό κενό, αλλά η τρόικα αρνείται, χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.

Εξοδος στις αγορές

Αντιμέτωπη με μία δύσκολη μάχη για την επιστροφή της στις αγορές ομολόγων έρχεται η Ελλάδα, όπως υποστηρίζει ανάλυση του πρακτορείου Reuters, στην οποία επισημαίνεται πως «οι πιθανοί ιδιώτες αγοραστές ελληνικών ομολόγων θα χρειαστούν περισσότερα».

Αφού εξηγεί πως το δημόσιο χρέος θα αγγίξει το 2020 το 124% του ΑΕΠ σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ και το 157% του ΑΕΠ σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το δημοσίευμα συμπληρώνει: «Θα μπορούσαν να δεχθούν χαμηλότερες αποδόσεις από το τρέχον 8,7% σε τίτλους 10ετούς διάρκειας εάν οι διεθνείς πιστωτές της Ελλάδας συμφωνήσουν σε ένα κούρεμα, όπως έγινε για τους ιδιώτες επενδυτές το 2012». Το δημοσίευμα του Reuters υπενθυμίζει ότι «η τρόικα αναφέρθηκε σε περαιτέρω βοήθεια προς την Ελλάδα σε περίπτωση που επιτευχθεί πλεόνασμα το 2013».

Στο ερώτημα που τίθεται όμως και είναι τι είδους βοήθεια θα είναι αυτή, πιθανολογεί πως η βοήθεια θα παρασχεθεί μέσω παράτασης στη λήξη των δανείων και με μείωση των ήδη χαμηλών επιτοκίων στα δάνεια.

Εκκρεμεί η εκταμίευση της μεγάλης δόσης των 4,9 δισ.

Σε έγγραφο του προέδρου του Eurogroup υπάρχει αναφορά και στην επόμενη μεγάλη δόση των 4,9 δισ. ευρώ, που κανονικά επρόκειτο να εκταμιευτεί μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου. Οπως αναφέρει, «είναι ακόμα άγνωστο πότε θα ολοκληρωθεί η έκθεση προόδου, διότι μένει να δούμε εάν η Ελλάδα έχει θέσει σε εφαρμογή επαρκώς τα συμφωνηθέντα μέτρα».

Για τη δόση, που θα προέλθει κατά 3,1 δισ. ευρώ από την Ευρωζώνη και κατά 1,8 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ, υπάρχει πλήθος προαπαιτούμενων που πρέπει να εκπληρώσει η Ελλάδα για να τη λάβει. Τα βασικότερα είναι:

• Το δημοσιονομικό κενό του 2014, η κάλυψη του οποίου προϋποθέτει τη λήψη νέων μέτρων πέραν εκείνων που ενσωματώνει ο προϋπολογισμός. Η τρόικα κάνει λόγο για κενό ύψους 1,9 δισ. ευρώ, στο οποίο περιλαμβάνεται και η διαφορά στα έσοδα από το νέο φόρο ακινήτων, ενώ η κυβέρνηση θεωρεί πως η διαφορά είναι στο 1 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, όπως είναι σαφές, θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα τα οποία θα αποδώσουν τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ εντός του 2014.
• Το νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2014-2017. Επρόκειτο να κατατεθεί μαζί με τον προϋπολογισμό του 2014, αλλά επειδή δεν υπάρχει συμφωνία με την τρόικα καθυστέρησε. Θα προβλέπει πρόσθετα μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού της διετίας 2014-15 ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ, με μέτρα τα οποία θα πρέπει να προσδιοριστούν από τώρα.
• Το χρηματοδοτικό κενό, που δημιουργείται από το β’ εξάμηνο του 2014 και μέχρι το 2016. Ιδιαίτερη σημασία έχει πως πρέπει άμεσα να επιλυθεί το πρόβλημα με το κενό στο β’ εξάμηνο του 2014, γιατί, όπως είναι τα πράγματα, το ΔΝΤ δεν μπορεί να εκταμιεύσει τη συμμετοχή του στο δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας, αφού οι δανεικές ανάγκες της Ελλάδας δεν είναι διασφαλισμένες για το προσεχές δωδεκάμηνο. Δηλαδή, ακόμη και εάν υπάρξει συμφωνία με την τρόικα σε όλα, το ΔΝΤ δεν μπορεί να καταβάλει το ποσό του 1,8 δισ. ευρώ εάν δεν υπάρξει παράλληλα συμφωνία για το χρηματοδοτικό κενό του 2014.
• Η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα είναι επίσης ένα ζήτημα στο οποίο επιμένει η τρόικα, αλλά εκδηλώνονται αντιδράσεις μέσα από την κυβέρνηση και από βουλευτές των κομμάτων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.
• Οι πλειστηριασμοί των ακινήτων, όπου ναι μεν η τρόικα έδειξε σημάδι υποχώρησης, αλλά ακόμη δεν έχει υπάρξει οριστική συμφωνία.

Τον Ιούνιο η συμφωνία για το χρέος

Μια συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της θα πρέπει να αναμένεται αργότερα απ’ ό,τι προγραμματιζόταν αρχικά, υποστηρίζει σε ρεπορτάζ της η «Suddeutsche Zeitung», επικαλούμενη πηγές των Βρυξελλών.

Οπως αναφέρει, μια συμφωνία θα προκύψει αργότερα απ’ ό,τι προγραμματιζόταν, καθώς η Αθήνα θα πρέπει -παρά τα εύσημα που της απονέμουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο- να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της, αναφέρουν πηγές του Eurogroup. Και στις δεσμεύσεις αυτές ανήκει μεταξύ άλλων η κάλυψη του δημοσιονομικού κενού για το 2014, αλλά και συγκεκριμένα διαρθρωτικά μέτρα.

Στο δημοσίευμα υπογραμμίζεται ότι έχουν ανέβει οι τόνοι μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών. Αναφέρεται ότι ο Α. Σαμαράς θα προτιμούσε να παρακάμψει την τρόικα και να διαπραγματευτεί με τους Ευρωπαίους εταίρους και κυρίως με τη Γερμανία και υπενθυμίζεται ότι ο υπ. Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος φέρεται να είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στη διάρκεια της οποίας του επισήμανε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να πάρει νέα μέτρα λιτότητας.

Στο ρεπορτάζ αναφέρεται ότι τον Απρίλιο προβλέπεται να γίνει η αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης της Ελλάδας και εκεί θα διαπιστωθεί εάν το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο. Σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών που επικαλείται η εφημερίδα, ο έλεγχος των στοιχείων θα γίνει πιθανότατα τον Ιούνιο. Αυτό το χρονοδιάγραμμα δεν αρέσει στον Α. Σαμαρά, ο οποίος θα προτιμούσε να πάει στις ευρωεκλογές έχοντας από πριν ένα θετικό μήνυμα, ενώ αυτό είναι που δεν θέλει η καγκελάριος Μέρκελ.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]