Προσχέδιο προϋπολογισμού με πρωτογενή πλεονάσματα

Το σκόπελο για την επιβολή νέων μέτρων επιχειρεί να προσπεράσει προσωρινά το υπουργείο Οικονομικών με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2014, που καταθέτει τη Δευτέρα στη Βουλή, το οποίο εμφανίζει πλεονασματικούς τους προϋπολογισμούς του 2013 και του επόμενου έτους.

Πρόκειται, όμως, για το προσχέδιο του προϋπολογισμού που θα αλλάξει δραματικά με το οριστικό σχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή στα μέσα Νοεμβρίου, το οποίο θα φέρει τη σφραγίδα της τρόικας και ενδεχομένως και νέα μέτρα, αφού οι ξένοι ελεγκτές διαπιστώνουν ήδη δημοσιονομικά κενά για το 2014.

Στο προσχέδιο αποτυπώνονται οι παραδοχές και οι στόχοι της κυβέρνησης που δεν θα μεταβληθούν στο οριστικό σχέδιο και προβλέπουν ύφεση 4% φέτος (από -4,2 έως -4,5% που ήταν οι αρχικές εκτιμήσεις) και ανάπτυξη 0,6% το 2014.

Τόσο για το 2013 όσο και για το 2014, το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα σε όρους Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο θα είναι «μικρό» φέτος και θα ανέρχεται στο 1,5% του ΑΕΠ ή 2,8 δισ. ευρώ το 2014.

Ο στόχος της κυβέρνησης στο αναθεωρημένο Μεσοπρόθεσμο είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 0,3% του ΑΕΠ ή 489 εκατ. ευρώ.

Για το 2014, ο στόχος του προγράμματος είναι 1,5% του ΑΕΠ (2,8 δισ. ευρώ), ενώ ο στόχος του επικαιροποιημένου Μεσοπρόθεσμου είναι αρκετά φιλόδοξος, στο 2,4% του ΑΕΠ ή 4,5 δισ. ευρώ.

Αναφορά για νέα μέτρα δεν γίνεται, αλλά η είσπραξη των εσόδων και η μείωση των δαπανών που προβλέπεται θα στηριχθεί στα μέτρα που ήδη έχουν νομοθετηθεί και θα εφαρμοστούν το επόμενο έτος.

Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο που ισχύει, για το 2014 υπάρχουν δρομολογημένα μέτρα αύξησης εσόδων και μειώσεων δαπανών, συνολικού ύψους 3,7 δισ. ευρώ.

Τα φορολογικά μέτρα που θα επιβληθούν το 2014 είναι ύψους 1,5 δισ. ευρώ, η είσπραξη των οποίων θα προέλθει βασικά από:

• Μισθωτούς και συνταξιούχους που θα επιβαρυνθούν με αυξημένους φόρους το 2014, λόγω της κατάργησης των φοροαπαλλαγών (ενοικίων, διδάκτρων, τόκων κ.λπ.), με εξαίρεση τις ιατρικές δαπάνες, τη διατροφή σε περίπτωση διαζυγίου και τις δωρεές προς Δημόσιο και δημόσιους φορείς.
• Την αύξηση της φορολογίας των μη μισθωτών φορολογουμένων (ατομικές επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες), που θα φορολογούνται με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ και μέχρι τα πρώτα 50.000 ευρώ, και με συντελεστή 33% για το υπερβάλλον ποσό.

Οι δαπάνες του προϋπολογισμού του 2014 θα μειωθούν περαιτέρω, με περικοπές κονδυλίων όλων των κατηγοριών, όπως είναι:

• Η δαπάνη για συντάξεις θα μειωθεί περαιτέρω κατά 420 εκατ. ευρώ, λόγω της αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια.
• Η δαπάνη για την υγειονομική περίθαλψη θα μειωθεί κατά 620 εκατ. ευρώ (μείωση κατά 411 εκατ. ευρώ της φαρμακευτικής δαπάνης των ασφαλιστικών ταμείων, καθιέρωση εισιτηρίου 25 ευρώ στα νοσοκομεία, μειώσεις των δαπανών των νοσοκομείων κατά 95 εκατ. ευρώ).
• Η δαπάνη αποδοχών θα μειωθεί κατά 260 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των αποδοχών όσων τίθενται σε κινητικότητα, τη διακοπή της μισθοδοσίας όσων απολύονται και τη μείωση του αριθμού των αναπληρωτών καθηγητών.
• Οι αμυντικές δαπάνες μειώνονται κατά 100 εκατ. ευρώ, μέσω της ακύρωσης στρατιωτικών προμηθειών.
• Το κονδύλι για τα κοινωνικά επιδόματα μειώνεται κατά 78 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της καταβολής πλέον του ΕΚΑΣ μόνο σε όσους υπερβαίνουν το 65ο έτος.
• Οι επιχορηγήσεις των ΔΕΚΟ μειώνονται κατά 180 εκατ. ευρώ.
• Η αναδιάρθρωση του δημοσίου τομέα θα μειώσει τις δαπάνες κατά 378 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων οι δαπάνες του ΠΔΕ μειώνονται κατά 150 εκατ. ευρώ.
• Μειώνονται οι επιχορηγήσεις των ΑΕΙ και ΤΕΙ κατά 33 εκατ. ευρώ.

Δεν αρκούν

Η πρώτη φάση του ελέγχου της τρόικας έδειξε πως δεν αρκούν τα συγκεκριμένα μέτρα για να επιτευχθούν οι στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος και άφησε να εννοηθεί ότι θα ζητηθούν και νέα μέτρα - παρεμβάσεις, καθώς υπάρχουν αποκλίσεις στο σκέλος των δαπανών των ασφαλιστικών ταμείων.

Ωστόσο, πρόσθετα μέτρα θα υποχρεωθεί να λάβει η κυβέρνηση για να καλύψει το κόστος από ενδεχόμενη μη εφαρμογή:

• Της μείωσης των συντάξεων των ένστολων, λόγω του νέου μισθολογίου, που θα εξοικονομήσει ποσό ύψους 162 εκατ. ευρώ. Εάν η κυβέρνηση επιμείνει στην εξαίρεση των συνταξιούχων ενστόλων από τις περικοπές, τότε θα υποχρεωθεί να αναζητήσει ισοδύναμα μέτρα, που ενδεχομένως να θίξουν άλλες κατηγορίες πολιτών.
• Του εισιτηρίου των 25 ευρώ στα νοσοκομεία, που έχει προϋπολογιστεί ότι θα αποδώσει 115 εκατ. ευρώ. Εάν δεν εφαρμοστεί ή εξαιρεθούν μεγάλες κατηγορίες του πληθυσμού, τότε οι απώλειες θα καλυφθούν από άλλες πηγές.

Ενημέρωση του πρωθυπουργού

Για το περιεχόμενο του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2013, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας ενημέρωσε χθες το βράδυ τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά.

Νωρίτερα, αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ, αποτελούμενη από τον Φίλιππο Σαχινίδη, Πάρι Κουκουλόπουλο και Χρήστο Πρωτόπαπα, ενημερώθηκε από τον αναπλ. υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα για το περιεχόμενο του προσχεδίου του προϋπολογισμού.

Σύμφωνα με τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, παρουσιάστηκε η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2013, η οποία καταλήγει σε μικρό πρωτογενές πλεόνασμα.

Επίσης, έγινε γενικότερη συζήτηση για την πορεία των μακροοικονομικών μεγεθών και παρουσιάστηκαν από το υπουργείο τα βασικά μεγέθη του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2014.

Τα Ταμεία η μεγαλύτερη ανησυχία της τρόικας

Την πιο μεγάλη ανησυχία στους ελεγκτές της τρόικας προκαλούν τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, που δεν συρρικνώθηκαν όπως προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο, παρά τις μειώσεις των συντάξεων και των παροχών.

Η τρόικα φέρεται να εκτιμά πως υπάρχει «άνοιγμα» άνω του 1 δισ. ευρώ, το οποίο μπορεί να υπερβεί τα 5 δισ. ευρώ μέχρι το 2016 και φυσικά ζητεί μέτρα. Μεταξύ των μέτρων είναι το «κούρεμα» στις επικουρικές και στα εφάπαξ, ενώ πιθανόν να ανοίξει και θέμα πιθανής νέας μείωσης κύριων συντάξεων.

Συμπληρωματικά, ένα ακόμη ζήτημα που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση είναι το θέμα της εισφοράς ή μείωσης των συντάξεων για τους νέους συνταξιούχους του ΟΑΕΕ, ενώ δεν έχουν βρεθεί και τρόποι για να καλυφθεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες ώς το 2016, που θα προκαλέσει απώλεια εσόδων επιπλέον 1 δισ. ευρώ στα Ταμεία.

Ακόμη, η τρόικα πιέζει για την κάλυψη των απωλειών από τη μη εφαρμογή του ειδικού φόρου στις επιχειρήσεις υπέρ ΟΑΕΕ.

Είναι σαφές πως το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατίθεται τη Δευτέρα στη Βουλή, δεν θα αποτυπώνει σε καμία περίπτωση τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν το επόμενο έτος, αφού όλα τελούν υπό την αίρεση της τρόικας, που θα επανέλθει στο προσεχές διάστημα (άγνωστη η ακριβής ημερομηνία), τόσο για την κατάρτιση του οριστικού σχεδίου του προϋπολογισμού όσο και για την κατάρτιση του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος 2014-2017.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - [email protected]