Ενα βήμα πριν από την κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης βρίσκεται το υπουργείο Οικονομικών καθώς με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου που εφαρμόζονται, αλλά κυρίως την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την υλοποίηση του περιουσιολογίου, από το 2014 θα καταστεί δυνατός ο αντικειμενικός προσδιορισμός των εισοδημάτων.
Ενα βήμα πριν από την κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης βρίσκεται το υπουργείο Οικονομικών καθώς με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου που εφαρμόζονται, αλλά κυρίως την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την υλοποίηση του περιουσιολογίου, από το 2014 θα καταστεί δυνατός ο αντικειμενικός προσδιορισμός των εισοδημάτων.
Η καθιέρωση του καθολικού περιουσιολογίου αποτελεί ουσιαστικά απαραίτητη προϋπόθεση για να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο κατάργησης των τεκμηρίων, αφού βασικός στόχος είναι να καταγράφονται όλες οι δαπάνες και τα έσοδα των φορολογουμένων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ το εν λόγω μέτρο, τότε οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα «θεωρητικό» εισόδημα το οποίο θα προκύπτει επειδή έχουν στην κατοχή τους ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο ή ένα σκάφος αναψυχής. Η Εφορία, με βάση τα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν, θα παρακολουθεί τις πραγματικές συναλλαγές και με βάση αυτές θα φορολογεί τους υπόχρεους.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι η Εφορία θα καταγράφει -μέσω των έμμεσων πρακτικών ελέγχου- αν υπάρχουν αδικαιολόγητες καταθέσεις στον τραπεζικό του λογαριασμό ενός φορολογούμενου, αν πραγματοποιούνται πολύ μεγάλες δαπάνες και αν οι δαπάνες αυτές δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που εμφανίζονται στη φορολογική δήλωση.
Θα πρόκειται ασφαλώς για μια εκ βάθρων αλλαγή του ισχύοντος καθεστώτος, καθώς η Εφορία θα φορολογεί πλέον με βάση πραγματικά γεγονότα (δαπάνη, κατάθεση) και όχι με βάση υποψίες και θεωρία!
Θα πρέπει άλλωστε να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους θα έχουν συγκεντρωθεί τα απαιτούμενα στοιχεία για την κατάρτιση του ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού περιουσιολογίου, προκειμένου να υπάρχει πλήρης εικόνα το 2014.
Mε βάση το περιουσιολόγιο θα ελέγχονται και θα διασταυρώνονται όλα τα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία περίπου 6 εκατ. φορολογουμένων.
Ειδικότερα, στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα περιέχονται αναλυτικά στοιχεία για το περιουσιακό (εισοδήματα, ακίνητα, καταθέσεις) αλλά και το καταναλωτικό προφίλ των φορολογουμένων που αφορούν σε τραπεζικούς λογαριασμούς, πιστωτικές κάρτες, καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια, ασφαλιστήρια ζωής, ακόμα και τους λογαριασμούς τηλεφώνου, αλλά και την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού.
Σημαντικό βήμα αποτελεί η ολοκλήρωση της πιστής καταγραφής των ακινήτων, που θα ολοκληρωθεί το επόμενο διάστημα με την υποβολή των εντύπων Ε9.
Το «πόθεν έσχες»
Ακόμη, για πρώτη φορά προωθείται η διενέργεια εκτεταμένου ηλεκτρονικού ελέγχου «πόθεν έσχες» μέσω της ανάπτυξης συστημάτων που θα διασταυρώνουν όλα τα δεδομένα που υπάρχουν όχι μόνο στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά και σε άλλες βάσεις δεδομένων δημόσιων υπηρεσιών.
Με την πλήρη καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων το υπουργείο Οικονομικών θα ενεργοποιήσει ένα νέο σύστημα που θα προσδιορίζει τα εισοδήματα των φορολογουμένων και θα εντοπίζει εστίες φοροδιαφυγής. Για παράδειγμα, θα μπορούν πλέον εύκολα να εντοπιστούν ελεύθεροι επαγγελματίες οι οποίοι δηλώνουν χαμηλό εισόδημα αλλά πραγματοποιούν υψηλές δαπάνες ή διαθέτουν μεγάλες καταθέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
Το σύστημα αυτό θα βασίζεται στην υποβολή ηλεκτρονικών δηλώσεων «πόθεν έσχες» και στον έλεγχο της προέλευσης όλων των χρηματικών ποσών που διαθέτουν οι φορολογούμενοι, για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, για καταναλωτικές δαπάνες αλλά και για αποταμίευση.
Σύμφωνα με το ίδιο σχέδιο που έχει εκπονηθεί, θα πρέπει να υποβάλλονται στη ΓΓΠΣ, σε ηλεκτρονική μορφή, αναλυτικά στοιχεία για όλες τις δαπάνες που έχουν πραγματοποιήσει οι φορολογούμενοι κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, για ασφαλιστικές εισφορές, κινητή και σταθερή τηλεφωνία, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, ύδρευση, οικιακές υπηρεσίες, δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής, νομικές και ιατρικές υπηρεσίες, εξόφληση πάσης φύσεως δανείων και πιστωτικών καρτών κ.λπ.
Σε περίπτωση που τα εισοδήματα των φορολογουμένων δεν επαρκούν για να καλύψουν τα ποσά που δαπάνησαν ή αποταμίευσαν, τότε ο συνολικός φόρος εισοδήματος θα υπολογίζεται με βάση το άθροισμα των δαπανών και των αποταμιεύσεων, ενώ θα επιβάλλονται και πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα.
Επισημαίνεται πως κορυφαία στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εισηγούνται στο οικονομικό επιτελείο όπως τα τεκμήρια διατηρηθούν και ενισχυθούν μόνο για τους 800.000 ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες. Στόχος τους είναι τα τεκμήρια να εξακολουθήσουν να ισχύουν για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους φορολογουμένους που ασκούν ατομική επιχείρηση.
Με βάση τα τεκμήρια που ισχύουν για τις κατοικίες, τα σκάφη αναψυχής, τις πισίνες, τα ιδιωτικά σχολεία, το οικιακό προσωπικό η Εφορία προσδιορίζει ένα «τεκμαρτό εισόδημα». Το εισόδημα αυτό συγκρίνεται με το εισόδημα που δηλώνει ο φορολογούμενος και όποιο από τα δύο εισοδήματα είναι μεγαλύτερο, αυτό και φορολογείται.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - [email protected]