Δύσκολα και τα επόμενα χρόνια

Τον υπολογισμό της «μαύρης τρύπας» των εσόδων του 2013, αλλά και τις εκτιμήσεις για την πορεία των εσόδων μέχρι και το έτος 2017, ζητεί από τα υπουργεία και τους εποπτευόμενους φορείς ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ενώ αφήνει ανοιχτό και το θέμα λήψης πρόσθετων μέτρων.

Αναφέρει συγκεκριμένα πως για τον υπολογισμό των εσόδων θα πρέπει να υπολογιστεί η απόδοση μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί «καθώς και όποιες άλλες τυχόν παρεμβάσεις εσόδων θεσπισθούν ή συμφωνηθούν μέχρι την ημερομηνία υποβολής των προτάσεων των υπηρεσιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων οικ. έτους 2014».

Ταυτόχρονα για πρώτη φορά γνωστοποιείται η μετακύλιση για ένα επιπλέον έτος, μέχρι και το 2017 του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, συνεπώς και της πολιτικής δημοσιονομικής προσαρμογής.

Ειδικότερα με την εγκύκλιο του κ. Σταϊκούρα, εν όψει την κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2014, ζητείται από τα υπουργεία και τους φορείς να υποβάλουν τις προβλέψεις τους για την εξέλιξη των εσόδων το έτος 2013, και για τα έτη 2014- 2017, καθώς, όπως αναφέρει, το ισχύον Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για την περίοδο 2013-2016, «πρόκειται να επικαιροποιηθεί για την περίοδο 2014-2017».

Κάλυψη των δημοσιονομικών κενών

Επίσης, τονίζει πως έχουν τεθεί συγκεκριμένοι δημοσιονομικοί στόχοι που αφορούν το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, το πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης και το ύψος του χρέους, οι οποίοι πρέπει να τηρηθούν.

Σε ό,τι αφορά στον προϋπολογισμό του 2013, ζητείται η εκτίμησή του για την εξέλιξη των εσόδων στους επόμενους μήνες και συνολικά για το έτος, ώστε να υπολογιστεί και το μέγεθος της «μαύρης τρύπας».

Επιπλέον, θα γίνει σύγκριση, αφενός με τις αντίστοιχες προτάσεις όπως είχαν διατυπωθεί κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού του έτους 2013, και αφετέρου με τα μεγέθη του εσόδου όπως αυτά προσδιορίσθηκαν στον προϋπολογισμό έτους 2013. Στις περιπτώσεις σημαντικών αποκλίσεων, θα πρέπει να παρασχεθούν οι απαραίτητες διευκρινίσεις για την αιτιολόγησή τους.

Στο πεντάμηνο, η υστέρηση των εσόδων φτάνει στο ποσό των 562 εκατ. ευρώ (και βαίνει διευρυνόμενη) τους τελευταίους μήνες. Εάν συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς, ή ακόμη και στην περίπτωση που δεν υπάρξουν περαιτέρω αποκλίσεις και παραμείνει στα επίπεδα του πενταμήνου η υστέρηση, η τρόικα θα ζητήσει την επιβολή νέων μέτρων και δεν θα αποδεχτεί τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση.

Τελευταία ελπίδα στο καλοκαίρι

Ανώτατος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών δήλωσε πρόσφατα πως η τρόικα θα περιμένει τις εξελίξεις τους θερινούς μήνες, προκειμένου να αξιολογήσει την πορεία του προϋπολογισμού το προσεχές φθινόπωρο. Η κυβέρνηση στηρίζει ελπίδες στην εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων, αλλά δεν είναι βέβαιο πως θα αποδώσει τα αναμενόμενα, επειδή τα εισοδήματα είναι μειωμένα περισσότερο, σε σύγκριση με το επίπεδο που είχαν εκτιμήσει οι υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ. Επίσης, οι απώλειες εισοδημάτων που έχουν υποστεί τα νοικοκυριά, δεν είναι βέβαιο πως θα τους επιτρέψουν την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών τους προς την εφορία, τομέας που επίσης το ΥΠΟΙΚ στηρίζει πολλές φιλοδοξίες.
Παράλληλα, η επέκταση του Μεσοπρόθεσμου, μέχρι και το 2017, σημαίνει και τυπικά τη συνέχιση ενός ακόμα έτους της λιτότητας, δεδομένου ότι το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση με την τρόικα λήγει το 2016.
Ο κ. Σταϊκούρας σημειώνει πως οι δημοσιονομικοί στόχοι, καθώς και οι αναγκαίες διαρθρωτικές και δημοσιονομικές παρεμβάσεις για τη μείωση των ετήσιων δημοσιονομικών ελλειμμάτων που καθορίζονται από το μνημόνιο, προσδιορίζουν τους άξονες στους οποίους η ελληνική οικονομία πρέπει να κινηθεί, με στόχο τη σταδιακή μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3%, την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος και τη διαμόρφωση του ύψους του χρέους σε βιώσιμα επίπεδα.

Επικαιροποιημένα στοιχεία για ειλικρινείς προβλέψεις

Σε ό,τι αφορά την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων για το έτος 2014, καθώς και τη διενέργεια προβλέψεων των δημοσίων εσόδων των ετών 2014-2017, αφενός είναι απαραίτητη η τεκμηριωμένη πρόβλεψη των προσδοκώμενων δημοσίων εσόδων, αλλά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα:

1. Οι πλέον επικαιροποιημένες μακροοικονομικές προβλέψεις για την περίοδο 2013-2017 (ρυθμός ανάπτυξης, ανεργία, πληθωρισμός κ.λπ.), όσον αφορά τα στοιχεία των εσόδων που εξαρτώνται από την εξέλιξη των μακροοικονομικών προβλέψεων για την ελληνική οικονομία.

2. Τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις για τις αποδόσεις των παρεμβάσεων (μέτρων) στο σκέλος των εσόδων που ήδη έχουν νομοθετηθεί ή εφαρμοστεί και θα επηρεάσουν τα αντίστοιχα μεγέθη των εσόδων. Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις, διευκρινίζει, είναι αυτές που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του μνημονίου, έχουν θεσπισθεί ή εφαρμοστεί μέχρι σήμερα και περιλαμβάνονται σε όλους τους εφαρμοστικούς νόμους που έχουν ψηφισθεί μέχρι σήμερα από τη Βουλή, καθώς και όποιες άλλες τυχόν παρεμβάσεις εσόδων θεσπισθούν ή συμφωνηθούν μέχρι την ημερομηνία υποβολής των προτάσεων των υπηρεσιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων οικ. έτους 2014. Επίσης θα πρέπει να αναφέρονται:

• Οι συγκεκριμένες παραδοχές που έγιναν για τον προσδιορισμό των εισπράξεων από κάθε κατηγορία εσόδου.
• Οι τυχόν μεταβολές του θεσμικού πλαισίου ή άλλες ειδικές συνθήκες που επηρεάζουν την απόδοση του εσόδου.
• Οι σημαντικές αυξήσεις ή μειώσεις.
• Στην εγκύκλιο επισημαίνεται επίσης πως η αναφορά των πηγών προέλευσης των εσόδων, καθώς και των προϋποθέσεων βάσει των οποίων έγιναν οι προβλέψεις του προϋπολογισμού, είναι απαραίτητη όχι μόνο για τον ακριβή προσδιορισμό των εσόδων, αλλά κυρίως για την αποτελεσματική εκτέλεση του προϋπολογισμού και του Προγράμματος Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας από τα κράτη - μέλη της Ζώνης του Ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς κατά τη διάρκεια των περιοδικών ελέγχων από τα τεχνικά κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, ανά τρίμηνο, ζητούνται αναλυτικά στοιχεία για κάθε κατηγορία εσόδου, καθώς και τεκμηριωμένη αιτιολόγηση της πορείας υλοποίησης όλων των παρεμβάσεων, φορολογικών και άλλων, που έχουν ληφθεί.

Σε περίπτωση που διαπιστώνεται απόκλιση της απόδοσης ενός μέτρου από την αρχικώς εκτιμηθείσα, οι αρμόδιες υπηρεσίες θα παρέχουν πληροφορίες για τα αίτια της απόκλισης (π.χ. καθυστέρηση στην έκδοση κανονιστικών πράξεων απαραίτητων για την εφαρμογή του μέτρου, μεταβολή της βάσης υπολογισμού κ.λπ.).

Πώς θα γίνουν οι εκτιμήσεις των εσόδων

Εγκύκλιος του ΥΠΟΙΚ προβλέπει πως οι εκτιμήσεις των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού θα γίνουν σύμφωνα με τα ακόλουθα:

• Ο προσδιορισμός του ύψους των προβλεπόμενων εσόδων σε κάθε κατηγορία θα αναφέρεται στις προσδοκώμενες εισπράξεις και όχι στις βεβαιώσεις των εσόδων. Το στοιχείο της βεβαίωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση υπολογισμού των εισπράξεων.
• Επιστροφές εσόδων. Στις προτάσεις των εσόδων του προϋπολογισμού θα πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες να αναφέρουν και τις εκτιμήσεις τους ως προς το ύψος των επιστροφών ανά κωδικό.
• Μεσοπρόθεσμος προγραμματισμός. Στο πλαίσιο της υποχρέωσης για εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, είναι αναγκαία η υποβολή προτάσεων αναφορικά με το ύψος των εσόδων, πέραν του οικονομικού έτους 2014, και για τα οικονομικά έτη 2015, 2016 και 2017.
• Μηνιαίες προβλέψεις. Στον κρατικό προϋπολογισμό 2014, για τέταρτη συνεχή χρονιά, θα περιλαμβάνεται και ενδεικτική μηνιαία κατανομή των εσόδων ανά κατηγορία. Για το λόγο αυτό, οι προβλέψεις των φορέων για το 2014 είναι αναγκαίο να υποβληθούν και με ανάλυση σε μηνιαία βάση, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές διατάξεις, την εποχικότητα ή γεγονότα που επηρεάζουν τη μηνιαία κατανομή των εσόδων.

Τα υπουργεία οφείλουν να υποβάλουν τις προτάσεις τους μέχρι και τις 15 Ιουλίου.