Νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα με τα μέτρα της διετίας 2015-16

Τον ανασχεδιασμό του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2013-16, που θα ενσωματώνει και μέτρα για τη διετία 2015-16, τα οποία θα προσδιοριστούν το Σεπτέμβριο, θα ζητήσει η τρόικα από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, κατά τον έλεγχο που θα πραγματοποιήσει την επόμενη εβδομάδα.

Εντός της εβδομάδας εκδίδεται και η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα, με το ενδιαφέρον να εστιάζεται σε δύο σημεία, στο δημοσιονομικό κενό, αλλά και στη βιωσιμότητα του χρέους.

Το κλιμάκιο των ελεγκτών καταφθάνει στην Αθήνα την προσεχή Δευτέρα και από την Τρίτη 4 Ιουνίου ξεκινά νέο έλεγχο στην ελληνική οικονομία για να διαπιστώσει την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, αλλά και να δώσει κατευθύνσεις στην κυβέρνηση, εν όψει του εξονυχιστικού και κρίσιμου ελέγχου του Σεπτεμβρίου που θα φέρει και νέα μέτρα, το βάρος των οποίων θα είναι ανάλογο των αποκλίσεων που θα έχουν καταγραφεί μέχρι τότε στον προϋπολογισμό.

Στελέχη του ΥΠΟΙΚ αφήνουν να εννοηθεί ότι θα ζητήσουν από τους επικεφαλής της τρόικας τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, αίτημα το οποίο θα έχει τύχη, εάν τα έσοδα στο πεντάμηνο παρουσιάσουν θεαματική βελτίωση και κλείσει η «ψαλίδα» της υστέρησης, η οποία στο τετράμηνο φτάνει σε 450 εκατ. ευρώ.

Αναφορικά με τη μείωση των συντελεστών του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, το αίτημα θα τεθεί, αλλά και η ίδια η κυβέρνηση δεν βιάζεται, καθώς είναι στον προγραμματισμό της για το προσεχές φθινόπωρο και παράλληλα με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι ο έλεγχος του Ιουνίου να είναι τυπικός και σύντομος, πλην όμως οι αντίστοιχες προσδοκίες για τον έλεγχο του Μαΐου διαψεύστηκαν και για την οριστικοποίηση της συμφωνίας χρειάστηκαν 45 μέρες.

Προπομπός

Οι ελεγκτές θα ζητήσουν νέα ενημέρωση για την πορεία του προϋπολογισμού τους τελευταίους μήνες, αλλά και για τις προοπτικές για τους επόμενους μήνες και θα ζητήσουν από το ΥΠΟΙΚ να ξεκινήσει το σχεδιασμό για την κάλυψη του  δημοσιονομικού κενού της διετίας 2015 - 16. Η Κομισιόν το υπολογίζει σε 4,2 δισ. ευρώ και εκκρεμεί και η κοστολόγηση του ΔΝΤ που θα διατυπωθεί με την επικείμενη έκθεση.

Για την κάλυψη του «κενού» προτείνεται μάλιστα από την Κομισιόν η λήψη μέτρων όπως είναι η κατάργηση των φοροαπαλλαγών που έχουν απομείνει και η νέα περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (μη συγχρηματοδοτούμενων).

Το Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο επικαιροποιήθηκε το Φεβρουάριο και περιέχει ένα κενό για τη διετία 2015-16, με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνονται οι στόχοι του για το πρωτογενές πλεόνασμα και έλλειμμα, εάν παραμείνει.

Το Σεπτέμβριο, μαζί με τον προϋπολογισμό του 2014, με την ολοκλήρωση του ελέγχου από την τρόικα, θα συνταχθεί νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, με άγνωστη για την ώρα την ημερομηνία λήξη του και συγκεκριμένα εάν θα επεκτείνεται μέχρι το 2017 ή θα παραμείνει μέχρι το 2016, έτος που λήγει και το υφιστάμενο πρόγραμμα.

Στο νέο πρόγραμμα θα ενταχθούν και τα μέτρα, το ύψος των οποίων θα προσδιοριστεί το φθινόπωρο, ανάλογα με το εκτιμώμενο ύψος των αποκλίσεων και θα επαναπροσδιοριστούν και οι στόχοι στα νέα δεδομένα.

Παράλληλα όμως, εκτός από κενό της διετίας 2015-16, το Σεπτέμβριο θα επανεξεταστεί και η απόδοση των μέτρων για το 2013 και το 2014, όπως προβλέπει το μνημόνιο, και εάν διαπιστωθούν υστερήσεις ή υποαπόδοση, τότε θα υπάρξουν και νέες παρεμβάσεις, οι οποίες θα ενταχθούν στον προϋπολογισμό του 2014.

Δημοσιονομικοί κανόνες

Ακόμη, η τρόικα θα ζητήσει την έναρξη των εργασιών για την καθιέρωση των νέων δημοσιονομικών κανόνων που θα πρέπει να ψηφιστούν τον Αύγουστο και θα ενσωματώνουν:

* Το μηχανισμό «αυτόματης διόρθωσης», δηλαδή εάν υπάρχουν αποκλίσεις θα λαμβάνονται αυτόματα νέα μέτρα στην κατεύθυνση περικοπής των δαπανών.

* Την καθιέρωση, από τον προϋπολογισμό του 2014, της παρακράτησης του 10% των δαπανών των υπουργείων κατά το πρώτο εξάμηνο κάθε έτους. Το ποσό θα αποδεσμεύεται στο β’ εξάμηνο και μόνο εφόσον ο προϋπολογισμός υλοποιεί τους στόχους, διαφορετικά θα χάνεται.

* Από το τυχόν «πλεόνασμα» που θα προκύπτει από την εφαρμογή του προϋπολογισμού, το 70% θα διατίθεται για κοινωνική πολιτική και το 30% θα κατευθύνεται στο ειδικό λογαριασμό εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους.

* Η καθιέρωση αυστηρότερων κανόνων σύνταξης και υλοποίησης των προϋπολογισμών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με την τρόικα να έχει σοβαρές ενστάσεις για το υφιστάμενο πλαίσιο. Υπενθυμίζεται πως όταν οι προϋπολογισμοί των ΟΤΑ έχουν υστερήσεις έναντι των στόχων επιβάλλονται νέα μέτρα, μεταξύ των οποίων είναι και η αύξηση των δημοτικών τελών.

* Η κωδικοποίηση των φόρων υπέρ τρίτων, που θα πρέπει να παρουσιαστεί στην τρόικα το Σεπτέμβριο.

* Η κωδικοποίηση των φοροαπαλλαγών για επενδύσεις, με στόχο την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου από το φθινόπωρο.

Τυπικά για την έγκριση της δόσης του β’ τριμήνου του 2013, ύψους 3,3 δισ. ευρώ από τον EFSF και 1,8 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ, τα προαπαιτούμενα είναι τρία:

1. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, με την παρουσίαση λεπτομερούς και δεσμευτικού σχεδίου.
2. Η ψήφιση του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, που έχει καταρτίσει το υπουργείο Οικονομικών, ενώ η κυβέρνηση θα πρέπει να ορίσει τον Εθνικό Συντονιστή κατά της διαφθοράς, όπως προβλέπει εξάλλου το μνημόνιο.
3. Η ψήφιση του νομοσχεδίου για τη ρύθμιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, μετά το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Με δεδομένο ότι έχει ληφθεί η πολιτική απόφαση από το Eurogroup της 13ης Μαΐου, για τη δόση του β’ τριμήνου, για την εκταμίευσή της είναι αρκετή η έκθεση της τρόικας που θα πιστοποιεί την εφαρμογή των δεσμεύσεων.

Ωστόσο ο έλεγχος του Ιουνίου δεν θα είναι και τόσο τυπικός, αφού δεν θα περιοριστεί στα τρία προαπαιτούμενα της δόσης, αλλά και σε σειρά εκκρεμοτήτων, που διαπιστώνει και το νέο μνημόνιο, που δεν έχουν κλείσει.

Θα ζητηθούν αναλυτικές απαντήσεις

Ζητήματα στα οποία θα ζητηθούν απαντήσεις από τους ελεγκτές είναι:

1. Η επαναβεβαίωση της κυβέρνησης ότι μέχρι το τέλος Ιουνίου θα τεθούν σε «κινητικότητα» 12.500 υπάλληλοι του Δημοσίου (επιπλέον 12.500, θα τεθούν σε κινητικότητα μέχρι τον προσεχή Δεκέμβριο) και ο σχεδιασμός των απολύσεων 2.000 υπαλλήλων στη διάρκεια του τριμήνου Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2013 και επιπλέον 2.000 υπαλλήλων στο τέταρτο τρίμηνο του 2013. Είναι από ζητήματα στα οποία επιμένει η τρόικα, αλλά και που επιδιώκει να αποφύγει η κυβέρνηση.
2. Οι άξονες του φορολογικού νομοσχεδίου για τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος που θα δοθεί σε διαβούλευση αρχές Ιουνίου. Θα ακολουθήσει αργότερα το νομοσχέδιο για τον ενιαίο φόρο ακινήτων που θα εφαρμοστεί από το 2014.
3. Η διαπίστωση πως δεν έχει προχωρήσει είναι η αύξηση των γενόσημων φαρμάκων στο 35% του συνόλου των φαρμάκων.
4. Η τοποθέτηση εσωτερικών ελεγκτών σε όλα τα νοσοκομεία.
5. Η ευθυγράμμιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές των ακινήτων, εντός του Ιουλίου, με μηχανισμό που θα επιτρέπει αναπροσαρμογή των τιμών-εφορίας, ανάλογα με τις μεταβολές των αγοραίων τιμών.
6. Η μείωση αριθμού εφοριών σε 140 έως τον Ιούνιο και σε 120 έως τον Σεπτέμβριο του 2013.
7. Η λήψη μέτρων για μείωση κατά 50% στο κόστος έναρξης μιας επιχείρησης, όπως αυτό μετράται από την Παγκόσμια Τράπεζα.
8. Η δημιουργία μηχανισμού για άμεσο ή έμμεσο έλεγχο των τραπεζικών καταθέσεων, που αποτελούν στοιχείο της φορολογικής πολιτικής.
9. Η δημιουργία μηχανισμών ελέγχου των δαπανών των ΟΤΑ, αφού οι παρεμβάσεις που έγιναν είναι ημιτελείς.
10. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων, αφού διαπιστώνεται πως ακόμη υπάρχουν αρκετά κενά (δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, κάμπινγκ, παραϊατρικά επαγγέλματα κ.λπ.).

Απαντήσεις για όλα

Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει απαντήσεις σε όλες τις εκκρεμότητες που υφίστανται, ενώ ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, θα ζητήσει από τα συναρμόδια υπουργεία να «τρέξουν» όσα προαπαιτούμενα υστερούν και κινδυνεύουν να διαταράξουν τις σχέσεις με την τρόικα, που μετά τον τελευταίο έλεγχο έχουν αποκατασταθεί. Εντός της εβδομάδας εκδίδεται και η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα, με το ενδιαφέρον να εστιάζεται σε δύο σημεία, στο δημοσιονομικό κενό, αλλά και στη βιωσιμότητα του χρέους.

Πάνος Κακούρης - [email protected]