Οι κεντρικές τράπεζες των αναπτυσσόμενων χωρών μειώνουν την παρουσία του ευρώ στα συναλλαγματικά τους αποθέματα, επιφέροντας πλήγμα στο κύρος του ως αποθεματικού νομίσματος.
Οι κεντρικές τράπεζες των αναπτυσσόμενων χωρών μειώνουν την παρουσία του ευρώ στα συναλλαγματικά τους αποθέματα, επιφέροντας πλήγμα στο κύρος του ως αποθεματικού νομίσματος.
Οι κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων χωρών πούλησαν 45 δισ. ευρώ το 2012, μειώνοντας κατά 8% την παρουσία του ενιαίου νομίσματος στα συναλλαγματικά διαθέσιμά τους, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα των «FT», επικαλούμενο στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Η μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων σε ευρώ αντικατοπτρίζει τη ζημιά που έχει προκαλέσει η κρίση χρέους στη θέση της Ευρώπης στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, καθώς μειώνονται οι πιθανότητες να αμφισβητηθεί η κυριαρχία του δολαρίου.
Οι αλλαγές στη σύνθεση των συναλλαγματικών διαθεσίμων δίνουν ένα σαφές μήνυμα σχετικά με τα νομίσματα που οι αναπτυσσόμενες χώρες θεωρούν ως τα πιο σταθερά, ασφαλή και με τη μεγαλύτερη ρευστότητα, αναφέρει το δημοσίευμα. Οι τοποθετήσεις σε ευρώ αναλογούν πλέον μόνο το 24% των διαθεσίμων των αναπτυσσόμενων χωρών, το χαμηλότερο ποσοστό από το 2002 και πολύ πιο κάτω από το υψηλό επίπεδο του 31% το 2009, ενώ μειώθηκε και η συμμετοχή του ευρώ στα συνολικά παγκόσμια διαθέσιμα. Η συμμετοχή του δολαρίου στα διαθέσιμα διατηρήθηκε σταθερή σε περίπου 60%. Οι αναπτυσσόμενες χώρες στράφηκαν σε άλλα νομίσματα, όπως το δολάριο Αυστραλίας και τα νομίσματα άλλων αναδυόμενων αγορών. Επιπλέον, η Κίνα προσπαθεί σταδιακά να επεκτείνει το ρόλο του γιουάν στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ο Τζέφρεϊ Φρένκελ, καθηγητής οικονομικών στο Χάρβαρντ, εκτιμά ότι το μέγεθος της Ευρωζώνης καθιστά ανταγωνιστικό το ευρώ ως αποθεματικό νόμισμα και οι επιδόσεις του είναι ανάλογες με τις επιδόσεις των νομισμάτων άλλων μεγάλων οικονομιών. Ωστόσο, σημειώνει, οι αγορές ομολόγων της Ευρωζώνης δεν είναι πλέον τόσο βαθιές ή ρευστές, λόγω των ανησυχιών για τη φερεγγυότητα της Ισπανίας και της Ιταλίας. «Ο βαθμός ενοποίησης μεταξύ των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών αγορών έχει υποχωρήσει. Στο επίπεδο αυτό είναι που το ευρώ έχασε έδαφος ως διεθνές αποθεματικό νόμισμα», υπογράμμισε ο καθηγητής. Το ευρώ μπορεί να ξανακερδίσει την αίγλη του, εάν η Ευρώπη κινηθεί προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής ενοποίησης και μιας ενιαίας αγοράς κρατικών ομολόγων, σημειώνεται στο δημοσίευμα.
Σε μια ακόμη ένδειξη διεύρυνσης του χάσματος μεταξύ Βορράς και Νότου στην Ευρωζώνη, η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις ανά την Ευρωζώνη για τραπεζικά δάνεια έχουν ανέλθει σε επίπεδα-ρεκόρ, παρά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως σημειώνουν οι «FT», επικαλούμενοι ανάλυση της Goldman Sachs. Η διεύρυνση των διαφορών στο κόστος δανεισμού αντικατοπτρίζει ότι τα μέτρα της ΕΚΤ απέτρεψαν μεν τη διάσπαση της Ευρωζώνης, χωρίς όμως να καταφέρνουν χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών στο μεγαλύτερο μέρος του ευρωπαϊκού Νότου, όπου οι προοπτικές ανάπτυξης παραμένουν δυσοίωνες, τονίζουν στο σχετικό άρθρο οι «FT».
Από τα μέσα του 2012, το spread μεταξύ των αποδόσεων σε ισπανικά και ιταλικά 10ετή ομόλογα και του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Ο σχετικός δείκτης απόκλισης επιτοκίων της Goldman Sachs -που μετρά τις διασυνοριακές αποκλίσεις στα επιτόκια που χρεώνουν οι τράπεζες της Ευρωζώνης στα επιχειρηματικά δάνεια- ενώ υποχωρούσε αρχικά, άγγιξε τον Ιανουάριο το ιστορικό ρεκόρ των 3,7 ποσοστιαίων μονάδων, σε μια ένδειξη ότι οι επιχειρήσεις στη Νότια Ευρώπη καταβάλλουν σημαντικά υψηλότερα επιτόκια έναντι των επιχειρήσεων του Βορρά.
Τα αποτελέσματα αντικατοπτρίζουν την πρόκληση για την ΕΚΤ -που συνεδριάζει την Πέμπτη- στο να διασφαλίσει ότι τα χαμηλά επιτόκια οδηγούν σε χαμηλότερα επιτόκια τραπεζικών χορηγήσεων, ειδικά για τις μικρού μεγέθους επιχειρήσεις σε χώρες, όπως Ιταλία και Ισπανία. Στις περισσότερες χώρες στην περιφέρεια της Ευρωζώνης, οι μικρές επιχειρήσεις εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την τραπεζική χρηματοδότηση. Και η κρίση στην Κύπρο ενδεχομένως να εντείνει τις χρηματοδοτικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν, εκτιμούν οι «FT».
Χρεοκοπίες
Σε Ισπανία και Ιταλία οι χρεοκοπίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς, εξέλιξη η οποία προοιωνίζεται προβλήματα για το τραπεζικό σύστημα των δύο χωρών. Η κερδοφορία των τριών μεγαλυτέρων ισπανικών τραπεζών -Santander, BBVA και Caixabank- μειώθηκε κατά μέσο όρο 60% πέρυσι, λόγω των προβλέψεων για επισφαλή στεγαστικά δάνεια. Στην Ιταλία, οι προβλέψεις επισφαλών δανείων για τις Intesa Sanpaolo και UniCredit ανήλθαν σε 14 δισ. ευρώ. Στη διάρκεια του 2012 έβαζαν λουκέτο περίπου 1.000 ιταλικές επιχειρήσεις το μήνα.