Η συμφωνία του Eurogroup συμβάλλει αποφασιστικά στο να αποφευχθεί η άτακτη χρεοκοπία της Κύπρου, ταυτόχρονα όμως εγείρει έντονες ανησυχίες και ερωτηματικά για το μέλλον της κυπριακής οικονομίας, που χάνει έναν από τους δύο βασικούς της «πυλώνες» -τον τραπεζικό τομέα- και που βρίσκεται αντιμέτωπη με τόσο βαθιά ύφεση, που ενδεχομένως να χρειαστεί ακόμη περισσότερα χρήματα ώστε να επιβιώσει εντός της Ευρωζώνης, όπως εκτιμούν αναλυτές και παράγοντες των αγορών.
Η συμφωνία του Eurogroup συμβάλλει αποφασιστικά στο να αποφευχθεί η άτακτη χρεοκοπία της Κύπρου, ταυτόχρονα όμως εγείρει έντονες ανησυχίες και ερωτηματικά για το μέλλον της κυπριακής οικονομίας, που χάνει έναν από τους δύο βασικούς της «πυλώνες» -τον τραπεζικό τομέα- και που βρίσκεται αντιμέτωπη με τόσο βαθιά ύφεση, που ενδεχομένως να χρειαστεί ακόμη περισσότερα χρήματα ώστε να επιβιώσει εντός της Ευρωζώνης, όπως εκτιμούν αναλυτές και παράγοντες των αγορών.
Με τις κυπριακές τράπεζες ήδη κλειστές εδώ και δέκα ημέρες, τη μετακύλιση του βάρους στους μεγάλους, ανασφάλιστους καταθέτες και την εκκαθάριση της Λαϊκής Τράπεζας -του δεύτερου μεγαλύτερου τραπεζικού ομίλου της Κύπρου- η συμφωνία του Eurogroup σηματοδοτεί το τέλος του επιχειρηματικού μοντέλου της Μεγαλονήσου ως offshore χρηματοοικονομικού κέντρου που προσείλκυε μεγάλα ποσά από Ρώσους μεγιστάνες, Βρετανούς και διεθνείς επιχειρήσεις, υπογραμμίζουν αναλυτές του Reuters.
Στο δρόμο του Νότου
Η κυπριακή οικονομία, ήδη σε ύφεση, φαίνεται «καταδικασμένη» στον επώδυνο δρόμο της βαθύτερης συρρίκνωσης που ήδη βιώνουν οι περισσότερες οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου. Οι οικονομολόγοι σπεύδουν να αναθεωρήσουν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για την κυπριακή οικονομία, που επισήμως προβλεπόταν να συρρικνωθεί 3,5% φέτος. Και όπως συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες του Νότου, η Κύπρος θα βρεθεί αντιμέτωπη με εκτόξευση της ανεργίας, αύξηση των εταιρικών χρεοκοπιών και μείωση του ΑΕΠ κατά 10% φέτος και 8% το 2014, σύμφωνα με προβλέψεις αναλυτών που επικαλείται η «WSJ».
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, παραδέχθηκε ότι είναι αβέβαιος ο δρόμος της ανάκαμψης της Κύπρου από το πακέτο διάσωσης και αναδιάρθρωση των τραπεζών. «Είμαι πεπεισμένος ότι το πρόγραμμα θα λειτουργήσει, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς. Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να πούμε επακριβώς ποια θα είναι η επίδρασή του... θα εξαρτηθεί από το επίπεδο εφαρμογής του και την προσήλωση της Κύπρου σε αυτό», δήλωσε ο κ. Μπαρόζο.
Ο οίκος Moody’s εκτιμά ότι για την Κύπρο παραμένει, για παρατεταμένη περίοδο, ο κίνδυνος στάσης πληρωμών ή εξόδου από την Ευρωζώνη. «Το προφίλ του κυπριακού συστήματος ως offshore χρηματοοικονομικού κέντρου δεν έχει πολλές πιθανότητες να επιβιώσει της κρίσης... Η πιθανή, ανεπανόρθωτη ζημιά στους βασικούς “μοχλούς” ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας εγείρει αμφιβολίες για τα επίπεδα του κυπριακού χρέους», εκτιμά η Σάρα Κάρλσον, αναλύτρια της Moody’s. Σε χθεσινή ανακοίνωσή του, ο οίκος αναφέρει ότι «ακόμη κι αν οι διαπραγματεύσεις στεφθούν με επιτυχία και η Κύπρος παραμείνει στην Ευρωζώνη, οι πρόσφατες αποφάσεις εγείρουν τον κίνδυνο για μαζικές εκροές καταθέσεων και αυξημένου κόστους χρηματοδότησης για κυπριακές τράπεζες και κυβέρνηση».
Στον κίνδυνο μετάδοσης της κυπριακής κρίσης στην υπόλοιπη Ευρωζώνη εστιάζουν οι αναλυτές της Societe Generale.
«Μπορεί η Κύπρος να είναι πολύ μικρή ώστε να έχει οικονομική σημασία για το σύνολο της Ζώνης του Ευρώ, αλλά τα γεγονότα που συνδέονται με το κυπριακό πακέτο διάσωσης είναι σημαντικά και η μετάδοση παραμένει ως ρίσκο», υποστηρίζει ο Μιχάλα Μάρκουσεν, αναλυτής της SocGen.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ - ΝΑΤΑΣΑ ΣΤΑΣΙΝΟΥ
Δεν επηρεάζεται η ναυτιλία
* Το θεσμικό και φορολογικό πλαίσιο της κυπριακής ναυτιλίας δεν φαίνεται να επηρεάζεται από τις αποφάσεις του Eurogroup για τον τραπεζικό τομέα της Κύπρου, σημείωναν χθες στη «Ν» παράγοντες της κυπριακής πλοιοκτησίας. Σε ό,τι αφορά τις διαχειρίστριες εταιρείες επίσης εκτιμάται ότι δύσκολα θα υπάρξει αλλαγή προσανατολισμού αφενός γιατί έχουν δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια σημαντικές υποδομές αφετέρου ισχύει και για αυτές το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς που ισχύει και για την πλοιοκτησία.
Επισημαίνεται ότι το 2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έπειτα από πολλές συζητήσεις ενέκρινε το υφιστάμενο σήμερα φορολογικό πλαίσιο του tonnage tax που ισχύει για τις πλοιοκτήτριες και διαχειρίστριες ναυτιλιακές εταιρείες με έδρα την Κύπρο.
Επιχειρηματίες
Οι επιχειρηματικοί και οικονομικοί παράγοντες της Μεγαλονήσου αντιμετωπίζουν με έντονο προβληματισμό τις τελευταίες εξελίξεις, φοβούμενοι ότι η επόμενη ημέρα για την Κύπρο συνεπάγεται μια παρατεταμένη και βαθιά οικονομική ύφεση.
Φυσικό αέριο: Νέα εμπόδια αξιοποίησης
* Η Λευκωσία στηρίζει τις ελπίδες για μελλοντική ανάκαμψη στην αξιοποίηση των αποθεμάτων φυσικού αερίου, όπως διαφαίνεται από τις επίσημες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων. «Εκεί βρίσκεται η μεγάλη προοπτική για το αύριο», τόνισε χαρακτηριστικά ο Κύπριος υπουργός Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Γιώργος Λακκοτρύπης, διαβεβαιώνοντας πως «κανένας σχεδιασμός δεν έχει αλλάξει όσον αφορά στην εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Κύπρου». Πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις, ωστόσο, καθιστούν σαφές ότι υπάρχουν σημαντικά εμπόδια στα κυπριακά σχέδια.
Το σημαντικότερο εξ αυτών είναι η επαναπροσέγγιση του Ισραήλ, βασικού εταίρου της Κύπρου, στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, με την Τουρκία. Η «συγγνώμη» του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, για την επιδρομή στο Μαβί Μαρμαρά (η οποία ήλθε με την παρότρυνση της Ουάσιγκτον) κατέδειξε ότι το Τελ Αβίβ επιθυμεί άμεση αποκατάσταση των σχέσεων με την Αγκυρα, φοβούμενο τις «ραγδαίες αλλαγές στην περιοχή της Μεσογείου».
Αποφασισμένη να μη διαταράξει τις σχέσεις με την Αγκυρα εμφανίστηκε, όμως, και η Μόσχα -ακόμη ένας υποτιθέμενος σύμμαχος της Μεγαλονήσου. Ο Ρώσος πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ήταν ουσιαστικά ο πρώτος που έθεσε επισήμως ζήτημα τουρκικών διεκδικήσεων.
Δεν άργησε, βεβαίως, να έλθει η αντίδραση και από την ίδια την Τουρκία. Το υπουργείο Εξωτερικών της γείτονος έσπευσε να επισημάνει ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν «εγγενή δικαιώματα» στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. Ενδεικτική είναι και η αντίδραση της αμερικανικής κυβέρνησης, η οποία, αν και «μετρημένη», καταδεικνύει σαφώς ότι η Τουρκία έχει μπει για τα καλά στο ενεργειακό παιχνίδι, απειλώντας τις κυπριακές φιλοδοξίες.