Αναβολή της συμφωνίας κυβέρνησης και τρόικας, που αφήνει ανοιχτή την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ, προέκυψε από τη χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά με τους επικεφαλής των ελεγκτών, αφού παρέμειναν οι διαφωνίες. Το μεγαλύτερο «αγκάθι» είναι οι απολύσεις από το δημόσιο τομέα, που δοκιμάζουν τις σχέσεις με τους δανειστές, αλλά στις επόμενες μέρες θα δοκιμάσουν και τη συνοχή της κυβέρνησης.
Αναβολή της συμφωνίας κυβέρνησης και τρόικας, που αφήνει ανοιχτή την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ, προέκυψε από τη χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά με τους επικεφαλής των ελεγκτών, αφού παρέμειναν οι διαφωνίες. Το μεγαλύτερο «αγκάθι» είναι οι απολύσεις από το δημόσιο τομέα, που δοκιμάζουν τις σχέσεις με τους δανειστές, αλλά στις επόμενες μέρες θα δοκιμάσουν και τη συνοχή της κυβέρνησης.
Μέχρι το τέλος Μαρτίου η κυβέρνηση θα πρέπει να καταλήξει στο θέμα της «κινητικότητας» στο δημόσιο τομέα, αλλά με αξιόπιστο τρόπο, που θα πείθει τους ελεγκτές ότι εντός του 2013, θα αποχωρήσουν 27.000 υπάλληλοι. Παρά το ότι υπάρχει σαφής δέσμευση στο μνημόνιο, το θέμα προκαλεί ενδοκυβερνητικές τριβές.
Κορυφαία κυβερνητικά στελέχη που μετείχαν στη σύσκεψη, επισήμαναν χθες το βράδυ πως το κεντρικό πρόβλημα με την τρόικα είναι η διστακτικότητα του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης να υλοποιήσει τη δέσμευση για τις αποχωρήσεις δημοσίων υπαλλήλων, γεγονός που μπλοκάρει όλη τη διαπραγμάτευση και τη δόση.
«Εάν είχε λυθεί το θέμα της αναδιοργάνωσης του δημοσίου τομέα και η δρομολόγηση της αποχώρησης του προσωπικού, η συμφωνία θα είχε κλείσει και στα υπόλοιπα ζητήματα» τόνισαν χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτό, αναγκαστικά η κυβέρνηση καλείται από σήμερα και μέχρι το τέλος Μαρτίου να βρει άμεσα λύση στο γρίφο της κινητικότητας.
Ο προϋπολογισμός
Ταυτόχρονα, όμως, κατά τη χθεσινή σύσκεψη ανέκυψε και ανησυχία της τρόικας για την υλοποίηση του προϋπολογισμού του 2013, καθώς διαπιστώνει πως οι ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων θα υπερβούν τα εγγεγραμμένα στον προϋπολογισμό κονδύλια και τα έσοδα υστερούν έναντι των στόχων. Οι φόβοι για δημοσιονομικό εκτροχιασμό, καθιστούν διστακτικούς τους ελεγκτές να αποδεχτούν τα κυβερνητικά αιτήματα για διευκολύνσεις αποπληρωμής φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και επιμένουν στη σκληρή γραμμή, προκειμένου να μη δοθεί η εντύπωση της χαλάρωσης.
Η τρόικα θα επανέλθει τέλη του μήνα ή αρχές Απριλίου, αφού προηγουμένως μέσω τηλεδιασκέψεων, διαπιστωθεί πως υπάρχει πρόοδος σε όλα τα εκκρεμή ζητήματα.
Πληροφορίες αναφέρουν πως σημειώθηκαν αμοιβαίες υποχωρήσεις στα θέματα των δόσεων αποπληρωμής φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ενώ βρισκόμαστε κοντά στο να βρεθεί και κοινή συνισταμένη και στο πλαίσιο της ρύθμισης των τραπεζικών δανείων. Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι όλα αυτά θα διευθετηθούν στις επόμενες μέρες σε συνεργασία με τα τεχνικά κλιμάκια ή και την ηγεσία της τρόικας αν κριθεί απαραίτητο.
Αντικείμενο των επαφών εξ αποστάσεως, θα είναι και η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, ενώ η επανεξέταση της φορολογίας του πετρελαίου θέρμανσης μετατίθεται για την αξιολόγηση του Ιουνίου, αφού εάν αποφασιστεί αλλαγή, θα εφαρμοστεί από τον Οκτώβριο.
Στη συνάντηση του πρωθυπουργού με την τρόικα συμμετείχαν οι υπουργοί Οικονομικών, Ι. Στουρνάρας, Ανάπτυξης, Κ. Χατζηδάκης, ο αναπληρωτής υπουργός, Χρ. Σταϊκούρας, ο υφυπουργός Ανάπτυξης, Ν. Μηταράκης και οι σύμβουλοι του πρωθυπουργού Χρ. Λαζαρίδης και Στ. Παπασταύρου.
«Eίμαστε κοντά αλλά...»
Τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων μέχρι και την πλήρη συμφωνία με την τρόικα επιβεβαίωσε εξερχόμενος από το Μέγαρο Μαξίμου ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας. Εξέφρασε, πάντως, την πεποίθησή του ότι είναι διασφαλισμένα τα 8,8 δισ. των δόσεων του Μαρτίου και του Απριλίου.
«Είμαστε πολύ κοντά σε όλα. Υπήρξε σημαντική πρόοδος, σε όλα τα θέματα. Παραμένουν, βέβαια, επειδή είναι πολλά τα θέματα, ορισμένα τεχνικά ζητήματα ανοιχτά, τα οποία θα ολοκληρωθούν όταν η αποστολή επιστρέψει σύντομα» είπε ο υπουργός και τοποθέτησε χρονικά την επιστροφή της τρόικας στα τέλη του μήνα με αρχές Απριλίου.
Σε ερώτηση για το αν θεωρεί διασφαλισμένη τη δόση Μαρτίου και Απριλίου αρκέστηκε να απαντήσει: «Κατά την άποψή μου ναι. Είναι διασφαλισμένη». Παρά τις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων ο κ. Στουρνάρας απέφυγε να απαντήσει ποια από τα θέματα έχουν κλείσει και ποια μένουν στο στάδιο της διαπραγμάτευσης για να κλείσουν μετά την επιστροφή της τρόικας στις αρχές Απριλίου.
Σχετικά με τη ρύθμιση των δανείων παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχει τελική συμφωνία και ότι χρειάζεται περισσότερη συζήτηση όταν υπάρχουν έτοιμοι υπολογισμοί και από τις δύο πλευρές. Σε ερώτηση αν υπάρχουν ανακοινώσεις για το θέμα είπε: «Σήμερα όχι. Οταν συμφωνήσουμε, γιατί ξέρετε, αυτό είναι μία αρκετά μεγάλη τεχνική λεπτομέρεια και πρέπει να είμαστε και οι δύο έτοιμοι, να έχουμε νούμερα και να καταλήξουμε».
Αισιοδοξία στο Μαξίμου
Για σκληρή διαπραγμάτευση με λεπτούς χειρισμούς που τελικά δεν ευοδώθηκαν έκαναν λόγο χθες κυβερνητικά στελέχη αναφερόμενα στο αποτέλεσμα της συνάντησης με την τρόικα. Παράλληλα εκφραζόταν η αισιοδοξία ότι δεν προκύπτουν αναταράξεις, που μπορεί να προκαλέσουν ζήτημα για την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ.
Πάντως από χθες το πρωί εκφράζονταν ανεπίσημα επιφυλάξεις όσον αφορά το κατά πόσο θα ήταν δυνατόν να βρεθεί κοινός τόπος ώστε να υπάρξει συνολική συμφωνία. Στο πλαίσιο αυτό ο πρωθυπουργός είχε επικοινωνία με υψηλόβαθμους Ευρωπαίους παράγοντες, ώστε να βρεθεί συμβιβαστική λύση και να αρθεί το αδιέξοδο. Κατά πληροφορίες ο κ. Αντώνης Σαμαράς αναμένεται να θέσει ανεπίσημα το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής.
Σύγκλιση για «κόκκινα» δάνεια
Με ουσιαστικές τροποποιήσεις από την αρχική πρόταση του υπουργείου Ανάπτυξης προχωρά η διαπραγμάτευση με την τρόικα για τα «κόκκινα» δάνεια. Αντίθετα, χωρίς αλλαγές φαίνεται ότι περνούν οι προτάσεις για την αναμόρφωση του ν. 3869/2010, γνωστότερου ως νόμου Κατσέλη.
Ειδικότερα, προκειμένου να περάσει η ρύθμιση χωρίς όμως να επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, το οποίο και αποτελούσε ζήτημα πρώτης γραμμής για την τρόικα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης φαίνεται να αποδέχεται ότι στη ρύθμιση των δανείων θα ενταχθούν οι δανειολήπτες των οποίων το σύνολο των ανεξόφλητων δανειακών υποχρεώσεων δεν ξεπερνά κατά πέντε φορές το ετήσιο εισόδημά τους. Δηλαδή, με βάση την πρόταση του υπουργείου, που προβλέπει ότι στη ρύθμιση θα υπάγονται όσοι έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 25.000 ευρώ και εφόσον αυτό έχει μειωθεί περισσότερο από 35% από 1/1/2010, σημαίνει ότι στην τελική ρύθμιση δεν θα υπαχθούν όσοι οφείλουν περισσότερα από 125.000 ευρώ.
Σημειώνεται ότι στη ρύθμιση θα υπαχθούν ενήμερα και ενυπόθηκα δάνεια, τα οποία έχουν χορηγηθεί έως τα μέσα του 2010. Σε κάθε περίπτωση, στις διατάξεις ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων δεν θα υπαχθούν 120.000 δανειολήπτες, όπως ήλπιζε, αλλά κάποιες χιλιάδες λιγότεροι, χωρίς ως αυτή τη στιγμή να υπάρχει σαφής αριθμός. Πάντως, πηγές του υπουργείου υποστήριζαν ότι έως και την ύστατη στιγμή θα καταβληθεί προσπάθεια για τη διεύρυνση του ορίου των 125.000 ευρώ. Λιγότερο επώδυνες, ωστόσο, φαίνεται ότι είναι οι λοιπές υποχωρήσεις του υπουργείου, που συνίστανται τόσο στην περίοδο χάριτος όσο και στο ύψος του επιτοκίου. Συγκεκριμένα, η περίοδος χάριτος των 4 ετών, με επανεξέταση στα 2 έτη που πρότεινε το υπουργείο Ανάπτυξης, δεν θα ισχύσει, αφού συζητείται η επανεξέταση να γίνεται σε ετήσια βάση. Σε ό,τι αφορά το επιτόκιο, από σταθερό 1,5% που προέβλεπε το αρχικό σχέδιο, μετατρέπεται σε κυμαινόμενο με βάση το 1,5%.
Οφειλές στα Ταμεία
Σκληρή στάση στο θέμα της ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία τήρησαν, και χθες, οι εκπρόσωποι της τρόικας. Πρότειναν για την πάγια ρύθμιση 12 δόσεις, ενώ για τη ρύθμιση της «τελευταίας ευκαιρίας» υποστήριξαν ότι δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 36 δόσεις και να υπάρχουν εχέγγυα για την επιτυχή έκβαση. Οι εκπρόσωποι της τρόικας εμφανίστηκαν αμετακίνητοι από τις θέσεις τους, υποστηρίζοντας μάλιστα τις πιο ακραίες θέσεις, σε σχέση με αυτές που είχαν εκφράσει από την πρώτη στιγμή γύρω από το θέμα.
Για την πάγια ρύθμιση εμφανίζονταν να υποστηρίζουν ότι οι δόσεις θα μπορούσαν να ξεκινήσουν από τις 12 και να φτάνουν στις 18, ενώ για τη ρύθμιση της «τελευταίας στιγμής» εξαρχής κρατούσαν αποστάσεις και εν πάσει περιπτώσει υποστήριζαν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για πάνω από 36 δόσεις. Στη χθεσινή συνάντηση, πέρασαν το μήνυμα ότι δεν υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης, διαψεύδοντας έτσι τις αισιόδοξες εκτιμήσεις προσέγγισης που είχαν διατυπωθεί ακόμα και από κυβερνητικά στελέχη, με βάση τις οποίες είχε καλλιεργηθεί και ένα κλίμα αισιοδοξίας γύρω από το ζήτημα.